Dolegliwości takie, jak wzdęcia, bóle brzucha i naprzemienne biegunki oraz zaparcia mogą być symptomami dolegliwości jelitowej, jakim jest zespół jelita drażliwego. Jak pokazują badania, z chorobą tą boryka się od 17 do nawet 30 procent populacji, lecz zaledwie 5 procent pacjentów zgłasza się z jej objawami do lekarza specjalisty. Jakie są główne przyczyny, postacie, objawy i sposoby leczenia tych dolegliwości żołądkowych?
Zespół jelita drażliwego – przyczyny
Tego typu zaburzenia żołądkowo – jelitowe są przeważnie związane z czynnikami takimi, jak:
- Nadwrażliwość trzewna – objawia się ona zwiększonym odczuwaniem bólu z przewodu pokarmowego. Rozpoznaje się ją przez badanie poziomu bólu wywołanego na skutek rozciągania odbytnicy balonem, czyli tak zwanego testu rozdymania jelit przy użyciu barostatów. Ból w czasie badania osiąga wyższy poziom u osób dotkniętych zespołem jelita drażliwego. Do głównych przyczyn nadwrażliwości trzewnej zalicza się przebyte infekcje układu pokarmowego oraz silny stres przebyty tuż przed lub po zatruciu pokarmowym.
- Zaburzenia jelitowego układu nerwowego – jelitowy układ nerwowy jest odpowiedzialny za przepływ krwi w jelitach oraz kontrolę czynności ruchowych i wydzielniczych. Pobudzenie określonych receptorów głównego neurotransmitera, przy pomocy którego funkcjonuje jelitowy układ nerwowy sprawia, że zaczynają wydzielać się substancje pobudzające aktywność skurczową mięśni gładkich jelit. Na aktywność receptorów ośrodkowego i jelitowego układu nerwowego wpływ ma uwalnianie kortykotropiny – hormonu, który wydzielany jest w czasie stresu. Stąd też przypuszczenie, że zaburzenia depresyjne oraz lękowe mają znaczący wpływ na występowanie dolegliwości jelitowych.
- Zaburzenia motoryki jelit – na motorykę jelit składają się skurcze jelita, napięcia jego ściany oraz przesuwanie treści pokarmowej od żołądka w stronę końca jelita grubego. Czynności motoryczne są kontrolowane przez układ nerwowy oraz hormonalny. U osób borykających się z zespołem jelita drażliwego perystaltyka jest zaburzona. W związku z tym, mogą występować częste, silne skurcze jelit przy ich delikatnym pobudzeniu, co powoduje występowanie biegunek lub bólów brzucha. Niekiedy dochodzi także do zwolnienia motoryki, co powoduje zaleganie treści pokarmowej w jelitach, która skutkuje zaparciami i wzdęciami.
Zespół jelita drażliwego związany może być również z czynnikami genetycznymi i psychogennymi oraz zaburzeniami odżywiania.
Postacie zespołu jelita drażliwego
Dolegliwość jelitowa taka, jak zespół jelita drażliwego przybierać może 4 główne formy:
- Biegunkową – występuje w niej co najmniej jeden z poniższych objawów. Może być to luźny lub wodnisty stolec, więcej niż 3 wypróżnienia dziennie oraz nagłe parcie na stolec.
- Zaparciową – charakteryzuje się ona co najmniej jednym z następujących objawów. Pojawić mogą się wówczas twarde lub grudkowate stolce, mniej niż 3 wypróżnienia w ciągu tygodnia oraz wysiłek podczas wypróżniania.
- Mieszaną biegunkowo – zaparciową.
- Nieokreśloną.
Objawy zespołu jelita drażliwego
Głównymi objawami takich dolegliwości żołądkowych są:
- Zaparcia, czyli mniej niż 3 wypróżnienia w ciągu tygodnia charakteryzujące się niewielką ilością grudkowatego lub twardego stolca. Do głównych przyczyn zaparć zalicza się siedzący tryb życia, hamowanie regularności wypróżnień, nadmierne stosowanie środków przeczyszczających oraz dietę bazującą na małej ilości płynów i dużej ilości węglowodanów prostych oraz tłuszczy zwierzęcych.
- Wzdęcia – uczucie wypełnienia brzucha przez gazy jelitowe, któremu towarzyszy ból. Pojawia się przeważnie po spożyciu posiłku oraz w porze wieczornej i ustępuje w nocy.
- Biegunka, czyli oddawanie wodnistego lub luźnego stolca co najmniej 3 razy na dobę. Postać biegunkowa obejmuje około 1/3 pacjentów dotkniętych tą chorobą. Poprzedza ją ból brzucha ustępujący po wypróżnieniu, do którego może dojść nawet po przyjęciu niewielkiej ilości pokarmu lub płynu.
- Ból brzucha albo dyskomfort w jamie brzusznej przez ostatnie 3 miesiące w przeciągu ostatnich 6 miesięcy. Może być on stały lub nawracający. Przeważnie pojawia się w podbrzuszu oraz w lewym dolnym odcinku jamy brzusznej. Często występuje po posiłku, a jego siła maleje po wypróżnieniu.
- Uczucie niepełnego wypróżnienia – dyskomfort natury psychicznej pojawiający się po oddaniu stolca, w postaci przekonania, że nie jelita nie opróżniły się do końca.
Leczenie zespołu jelita drażliwego
Leczenie farmakologiczne obejmuje stosowanie leków rozkurczowych, przeciwzaparciowych oraz przeciwbiegunkowych. Dobrze sprawdzi się tu na przykład następujący preparat w formie kropli: http://www.iberogast.pl/pl/iberogast/, który działa rozkurczowo, zmniejsza wzdęcia, pobudza perystaltykę jelit, redukuje uczucie ciężkości oraz łagodzi bóle i skurcze. U części osób borykających się z tą dolegliwością jelitową pomocne może okazać się przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych. W przypadkach z biegunką i wzdęciami lekarz zalecić może również stosowanie antybiotyków, a w szczególności praktycznie niewchłanialnej ryfaksyminy. W pozbyciu się nieprzyjemnych dolegliwości mogą pomóc także probiotyki. W leczeniu zespołu jelita drażliwego równie często stosuje się psychoterapię. Najlepiej sprawdza się tu terapia poznawczo – behawioralna oraz różnego rodzaju techniki relaksacyjne. Chorym zaleca się również modyfikację jadłospisu – zrezygnować należy wówczas ze spożywania potraw tłustych i wzdymających oraz kawy. Część pacjentów źle toleruje substancje pochodzenia węglowodanowego znajdujące się w cebuli, kapuście, gruszkach czy jabłkach oraz laktozę obecną w mleku.
Tagi: dieta, problemy z jedzeniem, zespół jelita drażliwego
Dodaj komentarz