Wiosną 2022 r. w mediach pojawiły się niepokojące doniesienia o trudno wytłumaczalnych przypadkach wirusowego zapalenia wątroby u małych dzieci. Jak współcześnie wygląda sytuacja? Co warto wiedzieć o bezpieczeństwie najmłodszych?
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia na dzień 8 lipca 2022 r. w 35 krajach świata zanotowano niewyjaśnione ostre infekcje wątroby u dzieci. Łącznie mówi się o 1010 małych pacjentów, z których 22 zmarło. Raporty, niestety, donoszą o kolejnych podejrzanych przypadkach.
Nowa epidemia?
Ponad połowa wszystkich odnotowanych zachorowań dotyczy Europy. Najwięcej małych pacjentów odnotowano w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Niestety, w Polsce potwierdzonych zostało już również kilkanaście przypadków.
Wszyscy pacjenci zostali przyjęci do szpitala z podejrzeniem ostrego wirusowego zapalenia wątroby. Testy laboratoryjne wykluczyły jednak znane dotychczas typy WZW A,B,C,D i E. Dla porządku przypomnijmy, że według aktualnego kalendarza szczepień obowiązkowych wszystkim niemowlętom podaje się szczepionki na wirusowe zapalenie wątroby typu B. Szczepienie na WZW A znajduje się w katalogu szczepień zalecanych i rekomendowane jest zwłaszcza osobom planującym wyjazd do krajów, gdzie istnieją aktywne ogniska choroby.
Jak dotąd dziwne przypadki zapalenia wątroby dotyczą przede wszystkim małych dzieci w wieku do 5 lat. Najwięcej pacjentów miało ok. 3 lat, przy czym udział obojga płci jest dość podobny. Niestety, infekcja obserwowana jest także u niemowląt.
Jak objawia się ostre zapalenie wątroby?
Niepokojąca infekcja manifestuje się przede wszystkim silnymi mdłościami i/lub wymiotami oraz żółtaczką. W ponad połowie przypadków obserwuje się również ogólne osłabienie oraz ból brzucha.
Potwierdzone jak dotąd przypadki w większości wymagały hospitalizacji. Choroba ma często łagodny przebieg, ale u 5% pacjentów wymagany był przeszczep wątroby. Śmiertelność szacowana jest na aktualnie na poziomie 2%. Nie wiadomo jednak, jak wiele dzieci przechodzi infekcje bezobjawowo lub tak łagodnie, że nie zostaje nigdy zdiagnozowana.
Uwaga: Infekcję stwierdza się, jeśli pacjent ma mniej niż 16 lat, wyraźne symptomy zapalenia wątroby przy braku zdiagnozowanego WZW A-E oraz wyniki testów wątrobowych, gdzie AST lub ALT > 500 IU/l.
Jak można się zarazić?
Jak dotąd nie ma jednoznacznego wyjaśnienia przyczyn infekcji, jak również dynamicznego wzrostu jej skali. Na całym świecie prowadzi się obecnie zaawansowana badania epidemiologiczne, kliniczne, histopatologiczne oraz toksykologiczne. Dzięki wysiłkom Światowej Organizacji Zdrowia powstała też skoordynowana sieć wymiany doświadczeń między szpitalami i pediatrami z różnych krajów.
Za najbardziej prawdopodobną przyczynę uważa się infekcję adenowirusem, którego wykryto w stolcu ponad 70% chorych dzieci. Niestety, niekompletne dane uniemożliwiają potwierdzenie obecności wirusa we wszystkich stwierdzonych do dziś przypadkach. Sporadycznie zdarzają się również doniesienia o pozytywnych wynikach testów na cytomegalowirusa czy wirusa Epsteina-Barra.
Adenowirusy to grupa wirusów bardzo często atakujących dzieci w wieku do lat 5. Powodują one zazwyczaj infekcje dróg oddechowych (zapalenie gardła, kaszel) i układu pokarmowego (silne biegunki), ale mogą powodować również zapalenia spojówek i rogówek. Zakażenie następuje drogą kropelkową oraz przy bezpośrednim kontakcie. Niestety, patogen szczególnie łatwo szery się w żłobkach i przedszkolach.
Ponieważ nie wiemy, co tak naprawdę powoduje niepokojące, ostre zapalenia wątroby u najmłodszych, najlepszym sposobem zapobiegania wydaje się być dbałość o higienę osobistą, zwłaszcza mycie rąk. Tak jak w przypadku Covid-19, podstawowe formy ostrożności mogą znacząco obniżyć ryzyko zakażenia.
Co nas czeka?
Trudno jest przewidzieć, jak rozwinie się sytuacja. Eksperci WHO aktualnie szacują ryzyko jako umiarkowane. Jednocześnie podkreśla się jednak prawdopodobieństwo znacznie większej liczby chorych, niezdiagnozowanych prawidłowo.
Obecne zalecenia obejmują:
- Częste mycie rąk i używanie środków do dezynfekcji dłoni;
- Unikanie zatłoczonych przestrzeni i pomieszczeń;
- Picie tylko bezpiecznej, czystej wody, zwłaszcza w podróżach;
- Przechowywanie żywności w odpowiednich warunkach i obróbkę cieplną mięsa oraz owoców morza;
- Pozostawanie w domu w przypadku złego samopoczucia.
Na pewno jak na razie nie ma żadnych powodów do paniki czy unikania wakacyjnych wyjazdów. Rodzice małych dzieci powinni jednak stosować się do wspomnianych wyżej zaleceń. W przypadku zaobserwowania wymiotów i pożółknięcia skóry należy jak najszybciej udać się z dzieckiem do lekarza!
Bibliografia:
https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2022-DON400
https://www.ecdc.europa.eu/en/increase-severe-acute-hepatitis-cases-unknown-aetiology-children
https://www.nature.com/articles/s41575-022-00652-4
Tagi: wirusowe zapalenie wątroby, wzw
Dodaj komentarz