Atopowe zapalenie skóry dotyka nawet 9% dzieci i do 2% dorosłych. Swędzące wykwity, pęcherze i zmieniające się w ranki wypryski. Czym jest, jakie są objawy AZS i jak powinna wyglądać pielęgnacja skóry?
Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry, będące najpowszechniejszą formą egzemy, jest schorzeniem chronicznym i nawracającym, które według różnych źródeł dotyka nawet 9-15% dzieci oraz 1-3% dorosłych. W krajach rozwiniętych zachorowalność jest niestety coraz wyższa. Uciążliwe objawy atopowego zapalenia skóry, prowadzą do powstawania ranek, a te powodują ból.
Jakie są przyczyny AZS?
Jak dotąd nie określono dokładnie i jednoznacznie przyczyn rozwoju atopowego zapalenia skóry. Obecnie medycyna uważa, że atopowe zapalenie skóry u dzieci powstaje w wyniku nieprawidłowej interakcji między genami oraz zaburzeniami w odpowiedzi immunologicznej skóry. Do czynnika ryzyka należą również:
- skłonności genetyczne, nawet 80% szans na wystąpienie tych zmian skórnych, gdy chorują rodzice,
- alergie pokarmowe oraz wziewne, np. na zwierzęta, roztocza, pyłki etc.,
- alergie kontaktowe, np. na określone składniki kosmetyków, ubrania, środków piorących, itd.
Atopowe zapalenie skóry – objawy
Objawy atopowego zapalenia skóry są zauważalne gołym okiem. AZS u dzieci i dorosłych charakteryzuje się powstawaniem czerwonych, suchych plam. U pacjentów z AZS występuje nadmierna suchość skóry i świąd, które to prowadzą do powstawania ran i pęcherzy. Atopowe zapalenie skóry na dłoniach może mieć postać schodzącej skóry i poranionych dłoni. Osoby chore na AZS muszą zwracać uwagę na właściwą pielęgnację skóry również na owłosionej skórze głowy.
Pielęgnacja skóry atopowej twarzy i ciała w stanie zapalnym skóry
Codzienny rytuał pielęgnacyjny może okazać się niemałym wyzwaniem. Szczególnie dla rodzica, gdy atopowe skóry u dziecka powoduje nieprzyjemne objawy i cierpienie. Przede wszystkim codziennie należy stosować kosmetyki w formie mleczek, kremów do twarzy, emulsji pod prysznic i do kąpieli oraz maści, które natłuszczają skórę, pomagają utrzymać jej wilgoć i chronią ją przed czynnikami drażniącymi. Leczenie AZS u osób dorosłych i starszych dzieci nie różni się niczym od postępowania w przypadku niemowląt i dzieci.
Pediatrzy często decydują się na polecenie kremów dedykowanych atopowej skórze. Produkty te oprócz nawilżenia mają również za zadanie zapobiegać przechodzeniu skóry w stan zaostrzenia.
Leczenie atopowego zapalenia skóry
Leczenie dermatologiczne AZS sprowadza się często do zażywania kortykosteroidów – grupy leków (hormonów) o działaniu przeciwzapalnym, przeciwalergicznym i immunosupresyjnym (czyli mającym za zadanie zmniejszenie reakcji odpornościowo-ochronnych organizmu, które mogą być dla niego szkodliwe).
Stosuje się je jednak w fazie zaostrzenia i przez niedługi okres. Ich długotrwałe zażywanie może przestać być skuteczne i wywołać niepożądane skutki uboczne, a nawet nasilać objawy. Poza lekami i produktami pielęgnacyjnymi należy zadbać o niższą temperaturę w pomieszczeniu nocą, aby zapobiec poceniu się podczas snu. Kładąc się spać, warto zakładać na dłonie bawełniane rękawiczki, które zapobiegać będą drapaniu i podrażnieniom w trakcie snu.
Twoje dziecko ma skazę białkową? Sprawdź, jak ją wyleczyć: https://niebieskiepudelko.pl/skaza-bialkowa/
Pierwsza pomoc dziecku z AZS
Atopowe zapalenie skóry wymaga odpowiedniej pielęgnacji ciała i przestrzegania zaleceń lekarskich, które są w stanie znacząco złagodzić przebieg choroby. Wbrew pozorom rozpoznanie alergii u dziecka i próby jej leczenia zazwyczaj nie mają wpływu na przebieg egzemy i suchości skóry. Znacznie istotniejsze dla redukcji dolegliwości są natomiast:
- Ograniczenie kąpieli – współczesne zalecenia pediatryczne na świecie mówią, że niemowlęta z atopowym zapaleniem skóry należy kąpać maksymalnie 1-3 razy na tydzień. Zbyt częste moczenie skóry z AZS w wodzie prowadzi bowiem do jej wysuszenia, które niepotrzebnie nasila świąd. Z drugiej jednak strony, u dzieci ze stwierdzoną alergią kontaktową na pyły czy sierść zwierząt częste mycie jest wskazane, aby pozbyć się drażniących substancji z powierzchni skóry. Do kąpieli warto dodać produkty z emolientami, a po wyjściu z wody – wytrzeć dziecko delikatnym ręcznikiem i nałożyć krem nawilżający.
- Aplikacja przepisanych leków kontaktowych – ponieważ do lekarza zgłaszamy się zwykle z wyraźnie zaostrzonym stanem skóry, może on przepisać miejscowe kremy sterydowe lub inne maści mające na celu złagodzeniem zapalenia. Stosuje się je zwykle tylko przez jakiś czas, do uzyskania poprawy, a dalej wykorzystuje się raczej delikatną pielęgnację. Leki nakładamy na osuszoną skórę po kąpieli, regularnie, wedle wskazań lekarza.
- Nawilżanie skóry – bieżącą praktyką zalecaną przy opiece nad niemowlęciem z AZS jest stosowanie preparatów, które aplikujemy albo bezpośrednio po kąpieli, albo, w razie aplikacji leków, 30 minut po niej. Wskazane jest sięganie po lekkie kosmetyki w formie mleczek i kremów, które nie powodują na powierzchni skóry tłustej warstwy. Szczególnie zalecane są preparaty z grup emolientów. Nieodpowiednia pielęgnacja skóry z AZS może tylko zaostrzać objawy choroby skóry, prowadząc do niepotrzebnego swędzenia i bólu u dziecka.
- Podawanie antyhistamin – czasem lekarz zaleca również podawanie dzieciom preparatów przeciwalergicznych o działaniu antyhistaminowym, która mają złagodzić świąd. Najczęściej podaje się je na noc, aby ułatwiały sen przez przykrego dyskomfortu. Niektóre z tych środków mają wręcz działanie uspokajające!
Jak zapobiegać zaostrzaniu się AZS?
Jeśli udało się nam zidentyfikować bodźce sprawiające, że stan skóry dziecka ulega zaostrzeniu i pojawiają się zmiany atopowe, należy zrobić wszystko, aby je wyeliminować z bezpośredniego otoczenia. Może to oznaczać rezygnację z wypychanych maskotek gromadzących w sobie roztocza, zmianę detergentów używanych do prania ubranek i pościeli, zmianę odzieży na lekką, luźną i bawełnianą. Poza tym zaleca się utrzymywanie w domu umiarkowanej temperatury, która nie stwarza ryzyka przegrzewania się chorujących na AZS. Powinno się również unikać koców, ręczników i ubrań o szorstkiej fakturze i dbać o stosunkowo niski poziom wilgotności we wnętrzach. W czasie upałów należy za to chronić niemowlę przed ekspozycją na wysokie temperatury i silne promieniowanie słoneczne.
Bibliografia
pacjent.gov.pl, https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/azs-atopowe-zapalenie-skory-u-dzieci
Mayo Clinic, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/atopic-dermatitis-eczema/symptoms-causes/syc-20353273
Tagi: atopowe zapalenie skóry, AZS
Dodaj komentarz