Diagnoza zaburzeń spektrum autyzmu to nie dramat, ale wyzwanie. Odpowiednia opieka i wsparcie rozwojowe zwiększają szanse pociechy na pełne, szczęśliwe życie. Sprawdź, jak kierować zabawą i edukacją dziecka z autyzmem i na jaką pomocą od państwa możesz liczyć.
Dziecko z autyzmem potrzebuje profesjonalnego wsparcia!
Rodzice i ich podejście do wychowania odgrywają kluczową rolę w życiu dziecka z autyzmem. Błędem jest jednak myślenie, że wszystko spoczywa na naszych barkach i ze wszystkim damy sobie sami radę. Po pierwsze, samą diagnozę o autyzmie musi postawić lekarz psychiatra – wizyta w poradni psychologiczno-pedagogicznej bądź wyspecjalizowanej placówce diagnostycznej jest więc konieczna.
A ponieważ zaburzenia spektrum autyzmu (ASD) mają bardzo szeroki wachlarz objawów i ich nasilenia, specjalista pomaga rodzicom określić, jaka pomoc jest dziecku najbardziej potrzebna. W wielu poradniach prowadzone są zajęcia Wczesnego Wspomagania Rozwoju, które przygotowują maluchy do edukacji szkolnej. Mogą one trwać nawet kilka godzin i skupiają się doskonaleniu umiejętności psychoruchowych oraz społecznych.
Niezależnie dziecko z autyzmem może potrzebować zajęć logopedycznych czy terapii behawioralnej. W ostatnich latach rozwinięto też ambitne programy wszechstronnej terapii dla dzieci autystycznych, które cieszą się dużą popularnością. Należy do nich m.in. Metoda 3i, czyli edukacja przez indywidualną, intensywną i interaktywną zabawę z terapeutą.
Jakie są przyczyny autyzmu? https://niebieskiepudelko.pl/nowe-doniesienia-o-przyczynach-autyzmu/
Codzienne życie z ASD – dobre rady
Dziecko z autyzmem wymaga cierpliwości, empatii i konsekwencji. Ponieważ przeszkadzają mu nadmiar bodźców i zmiany otoczenia, rodzice powinni robić wszystko, aby wprowadzić do codziennego życia jak najwięcej przewidywalności i spokoju. W szczególności poleca się:
- Dobre nawyki sypialniane: stałą porę chodzenia spać i ciemną, cichą sypialnię;
- Ustalony z góry plan dnia – o wszelkich zmianach dziecko musi wiedzieć wcześniej;
- Wydzielenie bezpiecznej, komfortowej strefy dla dziecka w domu;
- Rozwój scenariuszy na wypadek sytuacji stresowych;
- Znalezienie przedmiotów, smaków, zapachów, itd., które wydają się dziecko uspokajać.
Zabawki dla dziecka z autyzmem
Na wczesnym etapie zabawa jest kluczowym elementem rozwoju każdego dziecka. W przypadku ASD jest ona szczególnie istotna, gdyż pomaga kształtować zdolności komunikacyjne i relacje społeczne. Cierpliwy i konsekwentny rodzic będzie w stanie właśnie poprzez zabawę nauczyć pociechę jak reagować w różnych sytuacjach i jak wyrażać swoje emocje bez agresji i lęku.
Dla dzieci z autyzmem szczególnie polecane są zabawy, które obejmują czekanie na swoją kolej, odgrywanie ról, dzielenie się, wyobrażanie sobie różnych scenariuszy. Warto przy tym brać pod uwagę indywidualne zainteresowania i pasje i dopasowywać wspólną zabawę do tych preferencji. Niektóre dzieci z ASD uwielbiają puzzle, dla innych idealne są interakcje ze zwierzętami lub zabawy ruchowe.
Dobrym pomysłem są również zabawki dla dzieci z autyzmem, a w szczególności:
- zabawki sensoryczne, np. klocki dotykowe, dyski sensoryczne, specjalne układanki, gniotki, zabawki wydające dźwięki, maty, masy plastyczne, itd.
- gry pamięciowe typu telegra;
- zabawki relaksacyjne, piłeczki do zgniatania, koraliki, bransoletki;
- zabawki wspierające motorykę, huśtawki, trapezy, drabinki, tunele;
- karty uczące wyrażania emocji;
- zabawki narracyjne typu sklep, restauracja, domek dla lalek;
- zabawki logopedyczne, gryzaki, lusterka, zestawy do dmuchania baniek mydlanych, itp.
Szkoła dla dzieci z autyzmem
Dziecko z ASD może mieć problemy z odnalezieniem się w klasycznej klasie. Z tego względu w całej Polsce funkcjonują ją wyspecjalizowane formy edukacji – w szkołach publicznych są to zwykle oddzielne klasy, a dodatkowo otwierane są niepubliczne szkoły dla dzieci z autyzmem. Ich poziom bywa różny, więc przed podjęciem decyzji warto poszukać w internecie opinii innych rodziców.
Dlaczego warto postawić na szkołę dla dzieci z autyzmem? Czy nie jest to forma alienacji pociechy? Na etapie szkoły podstawowej dopasowanie programu zajęć i stylu nauczania do dzieci, które mają zazwyczaj problem ze skupieniem uwagi, jest zazwyczaj optymalnym rozwiązaniem, które zapewnia młodemu człowiekowi wsparcie na różnych płaszczyznach. Wiele placówek korzysta ze specjalnych materiałów i pomocy dydaktycznych, a klasy wyposażone są tak, aby umożliwiać różne formy nauki – nie tylko w ławkach.
W szkołach dla dzieci z autyzmem klasy są mniejsze, a każde dziecko może liczyć na indywidualne podejście. Oferta zajęć często poszerzona jest np. o logopedię, a dodatkowo silny nacisk stawia się na rozwój życiowych umiejętności, które przy ASD bywają deficytowe.
Warto dodać, że wśród dzieci z autyzmem są prawdziwi mali geniusze, o bardzo wysokim, choć zwykle zawężonym tematycznie potencjale intelektualnym. W klasycznej szkole ów talent mógłby zostać zaprzepaszczony z powodu całościowych wymagań i presji rówieśniczej. Specjalnie zaadaptowany program zajęć pozwala jednak dzieciom realizować swe pasje i przygotować się do dalszej ukierunkowanej edukacji.
Pomoc materialna: świadczenia pielęgnacyjne i zasiłek pielęgnacyjny dla dziecka z autyzmem
Zabawki dla dziecka z autyzmem, prywatni terapeuci, niepubliczna szkoła – wszystko to sporo kosztuje. Na szczęście, rodzice w potrzebie mogą liczyć na dofinansowanie z budżetu państwa. Aby je otrzymać, potrzebna jest jednak oficjalna diagnoza lekarska o autyzmie, na podstawie której wystawia się orzeczenie o niepełnosprawności. Tylko z tym ostatnim można ubiegać się pomoc.
O jakie wsparcie konkretnie można się ubiegać?
- Świadczenie pielęgnacyjne dla dziecka z autyzmem w 2025 r. wynosi 3287 zł miesięcznie. Przyznawane jest rodzicom, którzy opiekują się niepełnosprawnym dzieckiem (do 18 roku życia). Według nowych zasad nie wymaga ono rezygnacji z pracy zarobkowej.
- Zasiłek pielęgnacyjny przeznaczony na częściowe pokrycie wydatków związanych z opieką – przysługuje on bezpośrednio niepełnosprawnemu dziecku i wynosi 215,84 zł miesięcznie.
Z dniem 1 stycznia 2024 r. przestał jednak obowiązywać specjalny zasiłek opiekuńczy, który dawniej przyznawano rodzicom lub opiekunom, którzy zrezygnowali z pracy zarobkowej na rzecz opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym. Aktualnie maksymalne wsparcie, na które możemy więc liczyć to nieco ponad 3500 zł miesięcznie.
Jakie są prognozy dla dziecka z autyzmem?
Spektrum autyzmu to bardzo niejednoznaczna diagnoza. Niektóre dzieci z ASD nigdy nie nauczą się mówić, inne będą z powodzeniem funkcjonować w dorosłym społeczeństwie. Wynik zależy zarówno od indywidualnego nasilenia zaburzeń, jak i jakości opieki i terapii. Warto podkreślić, że w ciągu dwóch ostatnich dekad prognozy dla dzieci autystycznych uległy znaczącej poprawie.
Czego można oczekiwać? Z różnych źródeł wynika, że:
- 20% dzieci z autyzmem kończy średnią szkołę.
- 12-22% osób z ASD znajduje trwałe zatrudnienie.
- 50%-75% autystycznych dzieci żyje w dorosłym wieku z rodzicami.
- 5% osób z autyzmem w dorosłości prowadzi niezależne życie bez opieki.
Nie da się ukryć, że im wcześniej postawiona zostanie diagnoza i wdrożone wsparcie, tym lepsze prognozy dla dziecka!
Bibliografia:
NHS, https://www.nhs.uk/conditions/autism/autism-and-everyday-life/help-for-day-to-day-life/
HelpGuide, https://www.helpguide.org/mental-health/autism/helping-your-child-with-autism-thrive
Duchess International Hospital, https://duchesshospital.com/news-center/five-ways-to-support-children-with-autism/
National Autism Resources, https://nationalautismresources.com/autism-toys/
Tagi: asd, autyzm, spektrum autyzmu
Dodaj komentarz