Pieluszkowe zapalenie skóry, inaczej rumień pieluszkowy, to najczęstsze dermatologiczne schorzenie okresu niemowlęcego. Jak mu zapobiegać i co robić, gdy się pojawi?
Z różnych badań wynika, że nawet 16 do 65% niemowląt cierpi z powodu pieluszkowego zapalenia skóry. Mogą być to krótkie, kilkudniowe epizody, ale u niektórych dzieci ciągną się tygodniami, powodując znaczny dyskomfort. Pojawiają się czasem nawet w pierwszym tygodniu życia, ale szczyt zachorowań przypada na okres między 9 a 12 miesiącem życia.
Czym jest pieluszkowe zapalenie skóry – objawy
Pieluszkowe zapalenie skóry należy do najczęstszych chorób skóry wieku niemowlęcego i jest jedną z najczęstszych zmian chorobowych skóry w pierwszych miesiącach życia. Typowe objawy pieluszkowego zapalenia skóry pojawiają się zwykle w miejscu przylegania pieluszki do skóry dziecka, gdzie wilgoć i kontakt skóry z moczem i kałem szczególnie łatwo podrażniają skórę niemowląt. W pierwszej fazie rodzice zauważają zaczerwienienie skóry, które może przypominać klasyczne odparzenie pieluszkowe. Z czasem zmiany mogą się nasilać i obejmować większą powierzchnię skóry w okolicy pośladków, ud i wzgórka łonowego.
Najczęstsze objawy pieluszkowego zapalenia skóry:
- lekkie zaczerwienienie skóry, które stopniowo obejmuje coraz większą powierzchnię skóry w okolicy pieluszkowej,
- pojawiające się w miejscu przylegania pieluszki do skóry dziecka grudki, krostki i pęcherzyki,
- w bardziej zaawansowanym stadium nadżerki, sączące ranki i obrzęk,
- żywoczerwone, bolesne ogniska zmian skórnych, które mogą się pojawić w przypadku nadkażenia bakteryjnego lub kolonizacji drożdżakami,
- dodatkowe białe lub żółtawe naloty na powierzchni skóry w razie nadkażenia grzybiczego,
- świąd, pieczenie i ból powodujące płacz i rozdrażnienie u dziecka.
Delikatna skóra niemowląt i małych dzieci bardzo łatwo ulega uszkodzeniu, a drobnoustroje szybko przenikają do głębszych warstw skóry. Przyczyny występowania tego problemu często mają związek z otarciami i pocieraniem skóry przez pieluszkę, brakiem dostępu powietrza do skóry oraz drażniącymi substancjami obecnymi w moczu. Objawy mogą pojawić się już u noworodków, a w razie braku reakcji mogą prowadzić do powikłań, wymagających właściwego leczenia. Dlatego każda zmiana powinna być obserwowana, a higiena okolicy pieluszkowej stać się podstawą profilaktyki. Szybka reakcja pozwala uniknąć rozwoju pieluszkowego zapalenia skóry i wspiera regenerację skóry u dziecka.
Zobacz również: Przewijanie dziecka krok po kroku: https://niebieskiepudelko.pl/przewijanie-dziecka-krok-po-kroku/
Jakie są przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry?
Jak sama nazwa wskazuje, problemy dotyczą przede wszystkim obszarów skóry dziecka przykrytej pieluszką i mają bezpośredni związek z jej zawartością. Mocz i kał to agresywne substancje, które podrażniają delikatny naskórek, a do tego przydaje się jeszcze fizyczne tarcie pieluchy, ciepło i wilgoć. Trudno wyobrazić sobie bardziej niesprzyjające warunki dla skóry!
Niektóre niemowlęta są na tę przypadłość szczególnie podatne, inne prawie wręcz przeciwnie. Stany zaostrzenia najczęściej obserwuje się w okresach wprowadzania stałych pokarmów, które zmieniają zawartość stolca, a także przy przyjmowaniu antybiotyków. Pieluszkowemu zapaleniu skóry sprzyjają także biegunki oraz zaniedbania w zmienianiu pieluszek. W tym kontekście problematyczne bywają pieluchy tekstylne, które nie odprowadzają dobrze wilgoci, a często bywają również prane w nieodpowiedni sposób (zbyt niskie temperatury lub zbyt silne detergenty).
Jak uniknąć pieluszkowego zapalenia skóry? Pielęgnacja skóry dziecka
Profilaktyka to najlepszy sposób, by uniknąć pieluszkowego zapalenia skóry. Problem zwykle rozwija się w miejscu przylegania pieluszki do skóry dziecka, gdzie kontakt skóry z moczem i kałem, ciepło oraz wilgoć sprzyjają stanowi zapalnemu skóry. Delikatna skóra niemowląt i małych dzieci jest szczególnie podatna na otarcia i podrażnienia, dlatego higiena okolicy pieluszkowej powinna być staranna i systematyczna. Należy unikać substancji drażniących oraz nadmiernego pocierania skóry, które mogą nasilić zaczerwienienie skóry i przyspieszyć rozwój pieluszkowego zapalenia skóry.
Zasady pielęgnacji, które pomagają dbać o skórę dziecka:
- zmieniaj pieluszki regularnie, najlepiej przy każdej zmianie pieluszki i natychmiast po zabrudzeniu,
- w nocy także kontroluj pieluchę – pełna pieluszka zwiększa ryzyko odparzeń,
- przy przewijaniu najlepiej używać czystej wody i łagodnego mydła,
- gdy to niemożliwe, sięgaj po delikatne produkty, a każda chusteczka nawilżana powinna być wolna od substancji drażniących,
- po umyciu pozostaw pupę niemowlęcia odkrytą, aby zapewnić dostęp powietrza do skóry,
- wietrzenie skóry niemowląt wspiera regenerację skóry i ogranicza pocieranie skóry przez pieluszkę,
- stosuj kremy przeciw odparzeniom, nakładając je grubą warstwą, aby pełniły funkcję ochronną,
- jeśli zauważysz pierwsze objawy podrażnienia, reaguj szybko, by nie dopuścić do nadkażenia bakteryjnego lub kolonizacji drożdżakami.
Warto pamiętać, że w okolicach pieluszkowych łatwo dochodzi do nadkażenia, jeśli bariera ochronna skóry zostanie naruszona. Stąd tak ważne jest stosowanie preparatów przeznaczonych specjalnie dla niemowląt, delikatnych i hipoalergicznych, stosowanych do pielęgnacji skóry. Właściwe leczenie i profilaktyka zmniejszają ryzyko poważniejszych problemów, a regularna higiena pozwala uniknąć pieluszkowego zapalenia skóry i wspiera regenerację delikatnej skóry dziecka.
Leczenie pieluszkowego zapalenia skóry
Czerwone zmiany na udach i pośladkach dziecka nie oznaczają od razu poważnej choroby. Czasem wystarczy zaostrzyć rygory higieniczne i często wietrzyć pupę, aby problem sam odszedł w zapomnienie. Codzienne kąpiele są w tym czasie bardzo wskazane. Poza tym pomagają wspomniane wyżej kremy, które mają również działanie łagodzące i odkażające. Tlenek cynku jest szczególnie polecanym składnikiem, a ponadto dobre rezultaty dają naturalne preparaty na bazie aloesu, oczaru, nagietka oliwy z oliwek czy wosku pszczelego.
W okresach nasilenia zmian warto też stosować pieluszki o rozmiar większe, aby uniknąć ciągłego pocierania tych samych stref skóry. Jeśli sytuacja wydaje się wymykać spod kontroli, nie wahajmy się jednak skonsultować się lekarzem pediatrą lub dermatologiem. Czasami wymagane są bowiem maści sterydowe, antybiotyczne lub przeciwgrzybiczne. Prewencja pieluszkowych zapaleń skóry powinna więc być priorytetem każdego rodzica!
Zobacz: Wychowanie bez pieluszkowe: https://niebieskiepudelko.pl/wychowanie-bezpieluszkowe/
Odparzenie pieluszkowe – najczęściej zadawane pytania
Jak szybko wyleczyć pieluszkowe zapalenie skóry?
Szybkie leczenie pieluszkowego zapalenia skóry wymaga częstej higieny okolicy pieluszkowej, wietrzenia skóry i stosowania kremów przeciw odparzeniom.
Jak wygląda pieluszkowe zapalenie skóry?
Rozpoznanie pieluszkowego zapalenia skóry to przede wszystkim: zaczerwienienie skóry w miejscu przylegania pieluszki do skóry dziecka, często z grudkami, krostkami lub obrzękiem.
Czym smarować rumień pieluszkowy?
Na podrażnienia skóry i pierwsze objawy rumienia najlepiej stosować na odparzenia maści z tlenkiem cynku lub preparaty łagodzące dostępne bez recepty.
Jaka maść na pieluszkowe zapalenie skóry?
Właściwe leczenie obejmuje maści ochronne, a w przypadku nadkażenia bakterią lub drożdżakami lekarz może zalecić specjalistyczne preparaty.
Co na mocne odparzenia u niemowlaka?
Na mocne odparzenia u niemowląt warto stosować skuteczne kremy przeciw odparzeniom i dbać o higienę okolicy pieluszkowej, aby ograniczyć stan zapalny skóry. Lekarz może wprowadzić również leczenie doustne.
Bibliografia:
Ncbi.nlm.nih.gov, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK559067/
Mayoclinic.org, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diaper-rash/symptoms-causes/syc-20371636
Emedicine.medscape.com, https://emedicine.medscape.com/article/801222-overview
Tagi: rumień pieluszkowy
Dodaj komentarz