Strach przed porodem to zwykle strach przed bólem, który mu towarzyszy. Na szczęście można go łagodzić na różne sposoby lub zupełnie wyeliminować przy pomocy znieczulenia zewnątrzoponowego. Zanim podejmiesz decyzję odnośnie porodu ze znieczuleniem, poznaj jego zalety i wady oraz dowiedz się, z jakich naturalnych metod łagodzenia bólu możesz skorzystać.
Po co nam ból przy porodzie?
Jak piszą autorzy „Księgi ciąży”, podczas porodu kobieta musi wypchnąć dziecko wielkości melona przez szyjkę macicy, czyli cienki otwór wielkości fasoli. Naturalnie wymaga to wiele parcia i rozciągania, które wiąże się z bólem. Jednak ból porodowy ma swój cel. Jest nim ułatwienie dziecku przyjścia na świat i mobilizacja kobiety do odpowiednich reakcji.
Co może nasilać ból podczas porodu?
Warto jeszcze przed porodem dowiedzieć się, jakie czynniki mogą wzmagać Twój ból i je wyeliminować:
- Pozycja leżąca – zdecydowanie najmniej korzystna i najbardziej bolesna z pozycji porodowych. Zamień ją na pozycje wertykalne, a pozwolisz działać siłom grawitacji;
- Brak wsparcia i akceptacji otoczenia – niech przy porodzie towarzyszy Ci kochający mąż lub partner. Możesz także skorzystać z płatnej usługi indywidualnej opieki okołoporodowej, którą świadczą położne;
- Nieprzyjazna atmosfera – być może szpital nie kojarzy Ci się najlepiej. Jeśli tylko Twoja ciąża przebiega prawidłowo, zastanów się nad porodem w przyszpitalnym Domu Narodzin;
- Negatywne bodźce podczas skurczu – zadawanie pytań, badanie położnicze;
- Podanie oksytocyny;
- Uległa postawa – pamiętaj, że masz prawo domagać się uwagi ze strony personelu, zadawać pytania, prosić o wsparcie i pomoc.
Co to jest znieczulenie zewnątrzoponowe?
Znieczulenie zewnątrzoponowe to znieczulenie miejscowe, które zakłada się nakłuwając lędźwiowy odcinek pleców i podając przez cieniutką rurkę środek znieczulający do przestrzeni otaczającej rdzeń kręgowy. Zwykle znieczulenie stosuje się, gdy rozwarcie szyjki macicy wynosi ok. 3-4 cm. Znieczulenie znacznie ogranicza lub nawet zupełnie eliminuje odczuwany przez Ciebie ból. Jednocześnie pozwala Ci zachować świadomość, a zwykle także możliwość poruszania się.
Przeciwwskazania do znieczulenia zewnątrzoponowego
Nie każda rodząca ma możliwość poproszenia o znieczulenie zewnątrzoponowe. Przeciwwskazaniem do jego założenia są najczęściej zaburzenia krzepnięcia krwi (niska płytkowość), nadciśnienie tętnicze, ciężkie wady serca, zmiany w odcinku lędźwiowym kręgosłupa lub niektóre schorzenia neurologiczne, takie jak padaczka.
Zalety znieczulenia zewnątrzoponowego:
- Znaczne ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie bólu porodowego dzięki znieczuleniu nerwów w dolnej części ciała;
- Zmniejszenie lub zlikwidowanie strachu przed porodem – w przypadku większości kobiet to właśnie myśl o bólu nasila strach związany z tym wydarzeniem;
- Możliwość swobodnego poruszania się dzięki zastosowaniu znieczulenia mobilnego;
- Najczęściej brak negatywnych konsekwencji znieczulenia dla zdrowia dziecka.
Wady znieczulenia zewnątrzoponowego:
- Spowolnienie akcji porodowej, a w konsekwencji: wydłużenie porodu i/lub konieczność zastosowania zabiegów (np. zabieg Kristellera, zabieg kleszczowy, próżniociąg) lub cesarskiego cięcia;
- Czasem występuje spowolnienie akcji serca dziecka, dlatego wymagane jest stałe monitorowanie (KTG);
- Utrudnienie parcia – kobieta nie czuje skurczów, więc nie może współpracować z organizmem;
- Możliwe komplikacje to np. obniżenie ciśnienia krwi, gorączka, wymioty lub mdłości, trudności z oddawaniem lub trzymaniem moczu, zapalenie mózgu i opon mózgowych, krwiak w przestrzeni zewnątrzoponowej;
- W wyniku znieczulenia dziecko w 1. miesiącu życia może być mniej wrażliwe na bodźce.
Jeśli nie znieczulenie, to co? Naturalne metody łagodzenia bólu
Zanim lekarze zaproponują Ci znieczulenie zewnątrzoponowe, daj najpierw szansę naturalnym metodom łagodzenia bólu. Ich kombinacja pozwoli Ci zmniejszyć odczuwanie bólu porodowego, ale nie oznacza to jego całkowitego wyeliminowania. Naturalne metody łagodzenia bólu nie zakłócą fizjologicznego przebiegu porodu, pozwolą Ci czuć skurcze i aktywnie uczestniczyć w porodzie. Część z nich może także usprawnić przebieg porodu. Z jakich metod warto skorzystać?
- Masaż – pozwala zlikwidować ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej;
- Kąpiel w ciepłej wodzie, najlepiej w wannie – relaksuje, zmniejsza bolesność i intensywność skurczy. Poprawia także krążenie krwi i dotlenienie mięśni. Najbardziej pomoże Ci przy rozwarciu wynoszącym ok. 5-8 cm;
- Ruch – może to być spacer, taniec, kołysanie biodrami, zmiana pozycji, kołysanie się na piłce, zwisanie przy drabinkach. Każdy ruch i zmiana pozycji pozwoli Ci poradzić sobie z bólem i ułatwi poród dzięki przebywaniu w pozycji pionowej;
- Relaksująca muzyka – potrafi przynieść ulgę, odciągając umysł od odczuwania bólu i wyzwalając endorfiny. Przygotuj na poród playlistę ze swoją ulubioną muzyką. Niech to będą raczej relaksujące utwory lub dźwięki natury niż rytmiczne kawałki;
- Wydawanie odgłosów – rozluźni Cię, doda sił i energii. Nie krępuj się: śpiewaj i krzycz, jeśli tylko masz na to ochotę! Zatrzymując w sobie krzyk napinasz niepotrzebnie ciało, a więc wzmagasz odczuwanie bólu;
- Świadome oddychanie – z każdym oddechem wypuszczasz napięcie ze swojego ciała. Unikaj wstrzymywania oddechu przy mocniejszych skurczach, ponieważ nasila to ból;
Poród ze znieczuleniem czy bez – jak podjąć decyzję?
- Sprawdź, czy w Twoim przypadku nie występują przeciwwskazania do znieczulenia zewnątrzoponowego.
- Przeanalizuj wszystkie za i przeciw farmakologicznych i naturalnych metod znieczulenia i łagodzenia bólu i pomyśl, która opcja najbardziej do Ciebie przemawia.
- Omów swoje wątpliwości z lekarzem prowadzącym ciążę i położną.
- Bądź elastyczna. Możesz założyć, że chcesz rodzić bez znieczulenia, jednak jeśli skurcze okażą się nie do zniesienia, nie ma co obstawiać przy wcześniejszej decyzji. Może być także odwrotnie – podjęłaś decyzję o znieczuleniu, a jednak ból nie jest aż taki, jakiego się spodziewałaś i chcesz urodzić naturalnie.
- Pamiętaj, że wybór należy tylko i wyłącznie do Ciebie. Nie ulegaj naciskom personelu medycznego i sama zdecyduj, co jest najlepsze dla Ciebie w danej sytuacji.
Źródła: William Sears, Martha Sears i in. „Księga ciąży”, Warszawa 2014; Irena Chołuj „Urodzić razem i naturalnie”, Warszawa 2017; rodzicpoludzku.pl; forumginekologiczne.pl; poradnikzdrowie.pl.
Tagi: ból porodowy, komfort porodu, znieczulenie zewnątrzoponowe
Dodaj komentarz