Niemowlę – vademecum wiedzy dla każdego rodzica

Przy współczesnym rozwoju mediów dobrych rad w Internecie nie brakuje. Jest ich wręcz zbyt dużo, a w tym natłoku informacji łatwo się zgubić. Przygotowaliśmy więc dla Was kompaktowy zbiór zasad jak dbać o niemowlę – wszystko, co najważniejsze.

Prawda jest taka, że wskazania pediatrów i specjalistów ds. żywienia gubią się coraz częściej w chaosie marketingowym. Tymczasem niemowlę dla zdrowia i prawidłowego rozwoju nie potrzebuje wcale bezwzględnie wszystkich gadżetów, zabawek edukacyjnych czy produktów kosmetycznych, które są na rynku. Bez wielu da się obyć, inne są zaledwie ciekawym urozmaiceniem.

Jak dbać o niemowlę?

Okres od pierwszego dnia życia do pierwszych urodzin jest wyjątkowy pod każdym względem. Dla rodziców to wyzwanie fizyczne i psychiczne, dla malca kluczowy etap determinujący późniejsze zdrowie, postawę, zdolności społeczne i usposobienie. Przez tysiące lata ludzkość korzystała w tym okresie z naturalnego instynktu i wiedzy przekazywanej między pokoleniami. Niestety, brak leków, złe warunki sanitarne, bieda czy wojny dramatycznie szanse na doczekanie dorosłości.

Współczesne niemowlę ma się o niebo lepiej dzięki rozwojowi medycyny, technologii i higieny. Nie oznacza to, że rodzice nie mają się o co troszczyć – infekcje czy zaburzenia rozwojowe i dzisiejszym mamom spędzają sen z powiek. Niestety, nie pomaga wspomniany wyżej chaos informacyjny, a zwłaszcza rady niekonieczne dobre czy oparte na faktach.

Bezpieczne niemowlę

Małe dziecko należy przede wszystkim chronić przed zagrożeniami. Jednym z najpoważniejszych jest zespół nagłej śmierci łóżeczkowej, czyli SIDS. Dotyczy on przede wszystkim niemowląt w wieku 1-4 miesięcy, choć obserwowany bywa do 1 roku. Mowa o sytuacji, w której niemowlę przestaje oddychać w trakcie snu wskutek zablokowania przepływu powietrza do ust lub przegrzania. Prewencja obejmuje kładzenie dziecka spać na plecach, bez poduszki, kołdry i zabawek; unikanie spania z niemowlęciem oraz utrzymywanie sypialni w chłodzie.

Chronić należy dziecko również przed bakteriami i wirusami. W tym aspekcie nie trzeba popadać w przesadę, zmieniając dom w szpital, ale warto przestrzegać zasady regularnego mycia rąk przez wszystkich domowników, dezynfekcji urządzeń sanitarnych oraz unikania przebywania z niemowlęciem w dużych skupiskach ludzi, np. centrach handlowych.

Zagrożenie dla niemowlęcia stanowi również słońce. Ze względu na ryzyko poważnego poparzenia delikatnej skóry dzieci do 6 miesiąca życia nie powinny być wystawiane na bezpośrednie promienie słoneczne (powinny być stosownie ubrane i przebywać w cieniu), a starsze niemowlęta muszą być chronione odpowiednim kremem z filtrem 50+. >>> Więcej o tym jak chronić niemowlę przed słońcem przeczytasz tutaj…

Dbamy o odporność

To, w jaki sposób niemowlę radzić sobie będzie z patogenami, których nie da się przecież całkowicie uniknąć, zależy od jego układ odporności. Kluczową rolę w jego kształtowaniu odgrywa wyłączne karmienie piersią do 6 miesiąca życia i kontynuowanie laktacji powyżej pierwszego, a nawet do drugiego roku życia maluszka.

Kolejną istotną kwestią są szczepienia, dzięki którym w ciągu ostatnich 100 lat drastycznie ograniczono śmiertelność wśród dzieci. Nie warto wierzyć niepotwierdzonym naukowo teoriom ruchów antyszczepionkowych, które grożą nawrotem poważnych chorób. Oprócz szczepień obowiązkowych warto po konsultacji z pediatrą rozważyć również zaszczepienie niemowlęcia przeciw pneumokokom, rotawirusom czy ospie. Tylko w uzasadnionych medycznie przypadkach można rozważyć odłożenie szczepień na później.

Wreszcie, układ odpornościowy wzmacnia się również poprzez ekspozycję ciała na umiarkowany stres fizyczny. Hartowanie można rozpocząć już od wieku niemowlęcego poprzez codzienne spacery w każdej pogodzie, częste wietrzenie domu, pozwalanie dziecku na chodzenie w lżejszych ubrankach i bez skarpetek, a nawet delikatne obmywanie chłodną wodą.

 

 

Podstawowe problemy

Niemal każde niemowlę, mimo najdoskonalszej opieki, prędzej czy później będzie musiało poradzić sobie z klasycznymi dolegliwościami wczesnego dzieciństwa. Należą do nich przede wszystkim:

• Pieluszkowe zapalenie skóry spowodowane kontaktem wrażliwej skóry dziecka z kałem i moczem. Choć problem da się leczyć, kluczowa dla komfortu dziecka jest prewencja polegająca na częstych zmianach pieluszki, łagodnym myciu pupy oraz stosowaniu kremów ochronnych.
• Bolesne ząbkowanie, które spędza sen z powiek maluchów i ich rodziców, powodując apatię i brak apetytu. >>> Sprawdź skuteczne sposoby jak ulżyć dziecku przez ząbkowaniu.
• Kolka niemowlęca to przypadłość typowa dla drugiego kwartału życia, często wynikająca z nietolerancji laktozy lub nieprawidłowej techniki karmienia. Na szczęście i w tym przypadku niemowlęciu da się pomóc domowymi sposobami.
• Katar prędzej czy później dosięgnie każde niemowlę. Mimo że jest to błaha przypadłość, maluszkom daje się we znaki, a przy tym stwarza ryzyko poważnych komplikacji. Aby im zapobiec, warto wypróbować płukanie nosa, czyli skuteczny sposób na ograniczenie kataru.
• Gorączka u niemowląt nie musi koniecznie oznaczać infekcji, choć często jest jej pierwszym zwiastunem. Zbyt wysoka stwarza zagrożenie dla maluszka, dlatego powinna być bezpiecznie zbijana paracetamolem lub ibuprofenem w syropie, lub czopkach.
• Biegunka w pierwszym roku życia jest objawem alergii pokarmowych, nietolerancji, zmiany diety, a także infekcji, np. rotawirusami. Podstawowym ryzykiem z nią związanym jest odwodnienie, do którego u niemowląt dochodzi zaskakująco szybko. >>> Dowiedz się więcej o biegunce o niemowląt…

Niemowlę: prawidłowy rozwój

W pierwszym roku życia rodzice mogą zrobić wiele, aby dziecku pomóc, ale i zaszkodzić. Mimo że zabaw i aktywności rozwojowych jest bardzo wiele, dwie najistotniejsze dla maluszka kwestie to kontakt skóra do skóry oraz pozycja leżenia na brzuszku.

Już od pierwszych chwil po porodzie niemowlę należy przykładać nagie do piersi mamy lub taty. Taki kontakt stymuluje laktację, uspokaja, pomaga regulować temperaturę ciała, sprzyja wzbogacaniu flory bakteryjnej, a nade wszystko pomaga zbudować silną więź między dzieckiem a rodzicem.

Z czasem coraz istotniejsza robi się również gimnastyka na brzuszku. Niemowlę układane często brzuchem do podłogi rozwija mięśnie tułowia, ćwiczy szyję i przygotowuje się do siadania, raczkowania, a w końcu i chodzenia. Pozycja ta nie jest jednak nigdy dozwolona podczas snu!

Jeśli chodzi o sposoby, w jakie, niestety, szkodzimy naszym maluszkom, to wiążą się one głównie z wygodą. Na cenzurowany znajdują się przede wszystkim leżaczki dla młodszych niemowląt i chodziki dla starszych, które zmuszają dziecko do zajmowania pozycji, na którą nie jest jeszcze gotowe. Maluszek, który nie potrafi jeszcze sam siedzieć, nie powinien spędzać dużo czasu w leżaczku, gdyż ryzykuje tym samym obciążenie kręgosłupa. Niedojrzałość stawów biodrowych jest natomiast przyczyną, dla której nie należy wkładać niemowląt do chodzika.

Bardzo istotną rolę w zapobieganiu wadom postawy odgrywa również dobór prawidłowego wózka, nosidełka oraz fotelika samochodowego. W tym ostatnim niemowlęta nie powinny spędzać zbyt dużo czasu!

 

 

 

 

Tagi: niemowlak, niemowlę