Ciekawi Cię jak będzie wyglądać Twoja pociecha, gdy z niemowlaka zmieni się w dorosłego człowieka? Co wpływa na wzrost dziecka? Odpowiadamy na kluczowe pytania.
Z analiz demograficznych wynika, że większy wzrost pomaga w życiu. Wyżsi kandydaci na polityków otrzymują średnio więcej głosów, a wysocy mężczyźni i kobiety postrzegani są za dominujących, zdrowszych i bardziej inteligentnych, jak pisze serwis BBC. Wzrost ma również korelować z ilością zarabianych pieniędzy. Także w kategoriach atrakcyjności wygrywa długie ciało. Na osłodę niskim osobom można jednak dodać, że w wielu sportach mniejszy wzrost jest atutem, bo pozwala na szybsze reakcje i lepszą zwrotność. „Mali” ludzie rzadziej też podlegają kontuzjom i zazwyczaj są w lepszej formie na starość. Mimo to ogromna większość rodziców życzyłaby sobie potomka, który dobrze rośnie…
Od czego zależy wzrost człowieka?
Nawet w 80% nasz wzrost jest zdeterminowany genetyką. To w sekwencji DNA zawarte są instrukcje, jak dane ciało ma być budowane – od kości po skórę i włosy. Przypomnijmy, że geny dziedziczone są w równej proporcji od ojca i matki, a pośrednio również od dziadków. To od ich kombinacji zależy, jak będzie rosnąć nowy człowiek.
Niestety, Matka Natura czasami płata nam figle. Mutacje w obrębie określonych genów mogą sprawiać, że wzrost zostanie zahamowany lub przeciwnie – kręgosłup i kończyny wydłużą się w sposób nieoczekiwany. To jednak bardzo rzadkie wypadki. Najczęściej wzrost człowieka jest wynikową wzrostu ojca i matki, a raczej ich odchyleń od średniej w populacji. Dodajmy, że w ciągu ostatnich stuleci kolejne pokolenia były coraz wyższe, ale zdaniem wielu badaczy trend ten ulegnie w najbliższej przyszłości zahamowaniu.
Oprócz indywidualnych skłonności osobniczych o wzroście decyduje również charakterystyka etniczna. Najwyższą nacją na świecie są na przykład Holendrzy ze średnią wzrostu 184 cm dla mężczyzn oraz 170 cm dla kobiet. Najniżsi są mieszkańcy Timoru Wschodniego ze średnimi wynoszącymi odpowiednio 159 i 152 cm. W Polsc,e podobnie jak w większości Europy Środkowej, średni mężczyzna ma 180 cm wzrostu, zaś kobieta 165 cm.
Jak obliczyć prawdopodobny wzrost dziecka w dorosłym wieku?
Istnieje co najmniej kilka metod na prognozowanie przyszłego wzrostu dziecka. Żadna nie jest w 100% wiarygodna, tym bardziej, że jak się za chwilę przekonamy, na tempie rośnięcia może zaważyć kilka niespodziewanych czynników.
Niektóre źródła polecają podwoić ilość centymetrów, które syn miał w wieku 2 lat, zaś córka w wieku 1,5 roku. Kalkulacja ta daje pewien obraz, ale nie uwzględnia różnic rozwojowych między poszczególnymi dziećmi. Bardziej naukowa jest ocena na podstawie siatek centylowych, którą można przeprowadzić na podstawie dotychczasowego tempa wzrostu malucha w stosunku do średniej w populacji.
Popularny sposób, który nierzadko okazuje się trafiać w sedno, wymaga dodania wzrostu ojca w centymetrach do wzrostu matki. Otrzymaną liczbę dzielimy na pół. Jeśli potomek jest płci męskiej, do wyniku dodajemy 6 cm, jeśli żeńskiej odejmujemy 6 cm. Dla przykładu, jeśli mama ma 170 cm, a tata 190 cm, to syn miałby mieć ok. 186 cm, zaś córka ok. 174 cm. Bywa oczywiście i tak, że syn w tej sytuacji przerośnie jednak oboje rodziców.
Do jakiego wieku dzieci rosną?
Do danych zakodowanych DNA należy dodać jeszcze inne czynniki, które mogą spowolnić lub zatrzymać tempo wzrostu. Należ do nich przede wszystkim nieodżywienie, ciężkie choroby, przebyte traumy czy zaburzenia hormonalne – to wskutek nich jednojajowe bliźnięta mogą w dorosłym życiu różnić się wzrostem.
Proces dochodzenia do finalnego wzrostu wygląda inaczej u obu płci. Dziewczynki wchodzą w okres dojrzewania prędzej i między 8 a 13 rokiem życia doświadczają burzy hormonalnej, której wynikiem jest wzrost piersi i pojawienie się miesiączek. Okres największego wzrostu poprzedza właśnie pierwszą menstruację – po niej córka ma szanse urosnąć jeszcze tylko ok. 5 cm. Do wieku 15-16 lat osiągnie swój finalny wzrost.
Chłopcy w wieku 9 lat bywają jeszcze średnio niżsi niż ich rówieśnice. Dojrzewanie jest u nich późniejsze (9-14 lat), a rosną aż do osiągnięcia wieku 18 lat. Pomaga im oczywiście testosteron, którego działanie u dziewcząt hamowane jest wydzielaniem estrogenu.
Jak można wspomóc proces rośnięcia?
Czy jako rodzic możesz coś zrobić, aby wesprzeć wzrost swej latorośli. Genetyki nie oszukasz, ale okazuje się, że można ja lekko zmodyfikować dietą i trybem życia. Przede wszystkim zadbaj więc:
- O różnorodną strawę o bilansie kalorycznym odpowiadającym potrzebom w danym wieku;
- Dużą ilość produktów białkowych, w tym zwłaszcza nabiału, chudego mięsa, jaj;
- Stałą podaż witaminy D – latem pod postacią słońca; zimą suplementacji;
- Regularne wysypianie się – wczesne pory chodzenia spać wyjdą pociechom tylko na dobre;
- Edukację w zakresie używek – konsumpcja alkoholu w młodym wieku nie tylko jest wyjątkowo szkodliwa dla mózgu, ale także drastycznie hamuje tempo wzrostu.
Bibliografia:
https://www.bbc.com/future/article/20150928-tall-vs-small-which-is-it-better-to-be
https://medlineplus.gov/genetics/understanding/traits/height/
https://www.worlddata.info/average-bodyheight.php
https://www.verywellfamily.com/kids-height-predictors-3879394
Tagi: prawidłowy rozwój dziecka, wzrost ciała dziecka
Dodaj komentarz