U niemowląt obserwuje się przede wszystkim uczulenia pokarmowe, które mogą objawiać się np. wysypką na skórze. Dzieci powyżej drugiego roku życia zaczynają już jednak przejawiać symptomy alergii sezonowej.
Alergików jest na świecie coraz więcej, za co winić można po części zmianę stylu życia współczesnego społeczeństwa, po części zanieczyszczenie powietrza. Skłonność do uczuleń przekazywana jest dziś genetycznie, więc jeśli jedno z rodziców boryka się z katarem siennym, istnieje duża szansa, że maluszek pójdzie w jego ślady.
Objawy alergii sezonowej u dzieci
Wziewne uczulenia dotykają przede wszystkim oczu i dróg oddechowych i dają symptomy podobne klasycznej infekcji wirusowej (ale nie do końca). Najpowszechniejszą reakcją na pyły przenikające do noska jest kichanie – organizm próbuje podświadomie pozbyć się jak największej ilości intruzów, które zidentyfikował jako wrogie. Mogą to być sporadyczne kichnięcia albo całe serie gwałtownych psików.
Poza tym dziecko może mieć zaczerwienione i załzawione oczy. Mogą one swędzieć i wówczas maluch, będzie próbował je jak najczęściej pocierać. Z nosa wyciekać może wodnista transparentna wydzielina o różnym nasileniu – czasami starczy raz na jakiś czas lekko wytrzeć nos, w innym przypadkach potrzebne jest solidne dmuchanie, wypłukiwanie lub odciąganie kataru. Spływająca wydzielina może drażnić gardło, więc u niektórych alergików pojawia się również kaszel (nie jest to objaw typowy). Wreszcie, po kilku dniach silnej alergii śluzówka może stać się na tyle przekrwiona, że dojdzie do spontanicznych krwotoków z nosa.
Uwaga: U dzieci do 2 roku życia alergie na pyłki są bardzo rzadkie. Wspomniane wyżej symptomy najczęściej mają inną przyczynę (może to być alergia na krowie mleko).
Jak rozpoznać alergię od przeziębienia?
Wbrew pozorom nie jest to rzecz prosta, nawet dla lekarza. W prawidłowej diagnozie pomóc mogą jednak następujące fakty:
- Przeziębienia i inne infekcje wirusowe pojawiają się najczęściej jesienią i zimą. Często towarzyszy im gorączka i kaszel. Objawy nasilają się 2-3 dnia, a potem nieco słabną. Po 7-14 dni powinny samoczynnie zniknąć. Zielony katar jest zawsze symptomem infekcji.
- Alergie sezonowe trapią dzieci od marca do sierpnia. Natężenie objawów bywa najsilniejsze rano i wieczorem, a ulega redukcji po deszczu. Ataki kichania czy kataru bywają dość wyraźnie związane z wyjściem na spacer, np. do parku czy na łąkę. Dziecko nie ma gorączki.
Które pyłki wywołują uczulenia?
Alergie wziewne mogą być spowodowane kurzem domowym, a w szczególności obecnymi w nim roztoczami bądź białkami obecnymi na sierści i w ślinie zwierząt. Ich objawy obserwowane być mogą w ciągu całego roku. Wiosną i latem dzieciom dokuczają jednak przede wszystkim alergeny obecne w pyłkach drzew, bylin i traw. W różnych regionach Polski ich pojawianie się przypada na nieco innych okres, ale uogólniając:
- w marcu pyli leszczyna i olsza;
- w kwietniu brzoza, topola i dąb;
- w maju rozpoczyna się okres pylenia traw, babki, szczawiu i pokrzywy, które kontynuują pylenie nawet do września;
- w czerwcu i lipcu alergikom zaczyna doskwierać również bylica.
Od maja we znaki alergikom zaczynają dawać się również Cladosporium i Alternaria, czyli grzyby pleśniowe. Ich pylenie trwa nierzadko aż do października! Naturalnie na kalendarz pylenia wpływa nie tylko lokalizacja, ale także panująca w danym roku pogoda, która może posunąć „sezon” nawet o dwa tygodnie w przód i w tył.
Jeśli chodzi o najbardziej uporczywe alergeny, które powodują zwykle najsilniejsze reakcje uczuleniowe, do niesławnej czołówki zalicza się przede wszystkim olsza, brzoza, trawy, bylica oraz Alternaria. Każdy może jednak oczywiście mieć inną wrażliwość na poszczególne pyłki. Warto dodać, że w Polsce występuje i kwitnie nawet 200 różnych gatunków traw, a wspomagają je dodatkowo zboża oraz chwasty. U wielu osób obserwuje się wręcz alergie krzyżowe – uczuleni na pyłek bylicy reagują negatywnie na zjedzenie selera, pietruszki czy marchwi.
Jak chronić dziecko przed alergenami?
Minimalizacja ekspozycji na pyłki jest najprostszym sposobem jak pomóc maluszkowi i odciążyć jego system odpornościowy. Poleca się przede wszystkim:
- Pozostawać w domu w okresach intensywnego pylenia i silnego wiatru;
- Wietrzyć krótko, najlepiej wieczorem, a idealnie postawić na klimatyzację;
- Zamontować w oknach moskitiery z powłoką antyalergiczną;
- Po zabawie na świeżym powietrzu umyć dokładnie dziecko (razem z włosami) i zmienić mu ubranie;
- Na wakacje wybierać się nad morze, gdzie pyłków jest mniej.
Dlaczego alergii nie można ignorować?
Niby na wiosnę wszyscy kichają i smarkają, a życie toczy się dalej. Faktycznie, uczulenie nie jest wielką tragedią, ale faktem, z którym trzeba nauczyć się żyć. W łagodniejszych przypadkach wystarczać może wystrzeganie się źródeł alergenów, ale bardziej nasilone objawy wymagają konsultacji lekarskiej i leczenia.
Alergologowie nawet małym dzieciom przeprowadzają testy skórne, które nie są co prawa przyjemne, ale pozwalają zidentyfikować przyczynę uczulenia. Bardzo duże znaczenie mają również obserwacje rodziców – objawy alergii warto więc przed wizytą u alergologa skrzętnie odnotowywać uwzględniając datę, pogodę i ewentualne zmiany w diecie.
Na podstawie diagnozy lekarz zasugeruje leczenie, które może obejmować doustne leki antyhistaminowe, krople do nosa i oczu, a w razie potrzeby również wziewne sterydy. Tam, gdzie to zasadne, podaje się immunoterapię, mają na celu redukcję objawów alergii w długim okresie czasu. Takie odczulanie może trwać kilka lat, ale przynosi bardzo dobre rezultaty.
Niestety, nieleczona alergia przybiera na sile i może powodować wtórne infekcje, zwłaszcza stany zapalne spojówek, zatok przynosowych oraz ucha środkowego. Alergie wziewne mają również tendencję do stymulowania rozwoju astmy, która potrafi poważnie zaciążyć na codziennym życiu, zwłaszcza w kontekście aktywności fizycznej.
Bibliografia:
https://www.healthline.com/health/parenting/baby-allergies#treatment
https://www.seattlechildrens.org/conditions/a-z/hay-fever/
https://kidshealth.org/en/parents/seasonal-allergies.html
https://www.medicover.pl/kalendarz-pylenia/
Tagi: alergia, pyłki
Dodaj komentarz