Metoda krakowska to podejście terapeutyczne i edukacyjne, które wspiera rozwój językowy dziecka już od najmłodszych lat. Opiera się na neurobiologicznym rozumieniu procesów uczenia się i stymulacji wszystkich funkcji poznawczych, ze szczególnym naciskiem na naukę czytania sylab, a nie pojedynczych liter.
Co to jest metoda krakowska?
Metoda krakowska to terapia neurobiologiczna stymulująca wszystkie funkcje poznawcze dziecka, opracowana z myślą o wspieraniu dzieci z zaburzeniami takimi jak autyzm, afazja, alalia czy zagrożenie dysleksją. Jej podstawowym założeniem jest odbudowa i budowanie systemu językowego poprzez intensywną stymulację słuchową, wzrokową i motoryczną. Terapia ta wykorzystywana jest w pracy z dziećmi z zaburzeniami genetycznymi, całościowymi oraz z dziećmi niesłyszącymi w oparciu o precyzyjnie dobrane etapy rozwoju funkcji poznawczych. Fundamentem tej metody praca nad językiem – jego rozumieniem i nazywaniem, co wpływa na poprawę komunikacji językowej oraz wspiera rozwój mowy dziecka. W ramach terapii metodą krakowską stosuje się różnorodne elementy terapii:
- dźwiękonaśladowczy materiał językowy,
- powtarzanie sylab i samogłosek,
- ćwiczenia na rozpoznawanie głosek i budowanie wyrazów.
Dzięki temu możliwe jest opanowanie umiejętności czytania jeszcze przed okresem szkolnym, co czyni ją skuteczną metodą nauki czytania i pracy terapeutycznej. Co ważne, terapia znajduje zastosowanie nie tylko u dzieci z diagnozą, ale również w pracy wspierającej rozwój zdrowego dziecka. Krakowski zespół diagnozy i terapii podkreśla znaczenie wczesnej interwencji i regularnej stymulacji językowej, która może zapobiec późniejszym trudnościom edukacyjnym. Zwłaszcza że rozwijanie języka dziecka w zabawach, a właśnie takie są również metody szkoły krakowskiej, budzi u maluchów naturalną ciekawość znaczenia słów.
Metoda krakowska w terapii dzieci z zaburzeniami rozwoju
Metoda krakowska® to terapia neurobiologiczna stymulująca wszystkie funkcje poznawcze dziecka, opracowana z myślą o wspieraniu dzieci z zaburzeniami takimi jak autyzm, afazja, alalia, zespół downa czy zagrożenie dysleksją. Jej podstawowym założeniem jest odbudowa i budowanie systemu językowego poprzez intensywną stymulację słuchową, wzrokową i motoryczną. Terapia ta wykorzystywana jest w pracy z dziećmi z zaburzeniami genetycznymi, całościowymi oraz z dziećmi niesłyszącymi, na podstawie precyzyjnie dobrane etapy rozwoju funkcji poznawczych.
Sprawdź jak wspierać dziecko z autyzmem: https://niebieskiepudelko.pl/jak-wspierac-dziecko-z-autyzmem/
Nauka czytania metodą symultaniczno-sekwencyjna a rozwój dziecka
W centrum metody krakowskiej leży praca nad językiem – jego rozumieniem i nazywaniem, co wpływa na poprawę komunikacji językowej oraz wspiera rozwój mowy dziecka. W ramach terapii metodą krakowską® stosuje się różnorodne elementy terapii, w tym wyrażenia dźwiękonaśladowcze, powtarzanie sylab i samogłosek, a także ćwiczenia na rozpoznawanie głosek i budowanie wyrazów. Dzięki temu możliwe jest opanowanie umiejętności czytania jeszcze przed okresem szkolnym.
Terapia ta znajduje zastosowanie nie tylko u dzieci z diagnozą, ale również w pracy wspierającej rozwój zdrowego dziecka. Krakowski zespół diagnozy i terapii podkreśla znaczenie wczesnej interwencji i regularnej stymulacji językowej, która może zapobiec późniejszym trudnościom edukacyjnym.
Dowiedz się, jak wspierać rozwój mowy u dwulatka: https://niebieskiepudelko.pl/jak-wspierac-rozwoj-mowy-u-dwulatka/
Symultaniczno-sekwencyjna nauka czytania® – jak działa system sylab i samogłosek?
Symultaniczno–sekwencyjna nauka czytania to coś więcej niż tylko sposób na poznawanie liter. To całościowe podejście, które stymuluje rozwój wszystkich funkcji poznawczych – od uwagi i pamięci, przez słuch fenomowy, aż po myślenie przyczynowo–skutkowe. U podstaw tej metody leży założenie, że język rozwija się razem z innymi umiejętnościami – nie oddzielnie. Proces czytania rozpoczyna się od samogłosek i prostych sylab, które są łatwe do wypowiedzenia i rozpoznawalne, np. “ma”, “la”, “pa”. Dziecko widzi obrazek, słyszy dźwięk, mówi go na głos, a czasem wykonuje gest. Praca opiera się na powtarzaniu, rytmie i angażowaniu wielu zmysłów – wzroku, słuchu i ruchu. To podejście sprawia, że czytanie przestaje być abstrakcją, a staje się czymś naturalnym.
Taka stymulacja ma ogromne znaczenie szczególnie w przypadku dzieci z opóźnieniem mowy, zaburzeniami rozwoju, ryzykiem dysleksji czy problemami ze skupieniem. Dobrze prowadzona terapia wspiera nie tylko naukę czytania, ale też komunikację językową, rozumienie poleceń, opowiadanie historii i budowanie relacji z otoczenie.
Metoda krakowska – za i przeciw
Podejście oparte na symultaniczno-sekwencyjnej metodzie czytania budzi wiele emocji. Mówimy tutaj zarówno o entuzjazmie, jak i krytyce. Zwolennicy wskazują na szybkie efekty u dzieci z afazją, autyzmem czy zaburzeniami genetycznymi. Rodzice zdrowych dzieci widzą, że wczesna nauka czytania wpływa na stymulację rozwoju dziecka, dzięki czemu dziecko uczy się szybciej.
Co mówią zwolennicy?
- Dzięki pracy z sylabą, a nie z pojedynczą głoską, dziecko szybciej zaczyna rozumieć sens wypowiadanych dźwięków.
- Nauka odbywa się etapami i angażuje różne zmysły.
- Całość wspiera rozwój mowy dziecka oraz jego zdolności do przetwarzania języka.
Co mówią krytycy?
- Metoda może pomóc rozwinąć myślenie logiczne, ale sprawić, że myślenie kreatywne zaniknie. Aby temu zapobiec, należy wiedzieć, jak rozwijać kreatywność u dziecka i regularnie pielęgnować tę umiejętność.
- Nie każde dziecko reaguje dobrze na intensywne powtarzanie – niektóre szybko się zniechęcają.
- Linearny sposób prowadzenia sylab może nie być odpowiedni dla dzieci z innym profilem uczenia się.
Warto pamiętać, że każde dziecko jest inne. To, co jednym pomoże nauczyć się czytać, innym może nie wystarczyć. Dlatego decyzja o wyborze tej drogi powinna być świadoma, poprzedzona konsultacją z terapeutą lub specjalistą z zakresu diagnostyki i terapii języka.
Profesor Jagoda Cieszyńska – twórczyni metody krakowskiej
Twórczynią metody jest profesor Jagoda Cieszyńska, psycholog i logopeda, związana z Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie. To ona zauważyła, że dzieci z trudnościami językowymi – szczególnie te z zaburzeniami takimi jak afazja, autyzm czy zespół genetyczny – potrzebują nie tylko ćwiczeń z mówienia, ale też neurobiologicznej terapii, która pobudza rozwój mózgu i tworzenie nowych połączeń nerwowych. Jej metoda opiera się na zrozumieniu, jak rozwija się system językowy dziecka, jakie są kolejne etapy przyswajania mowy i co można zrobić, by ten rozwój wspierać, a nie zakłócać. To właśnie profesor Cieszyńska wprowadziła pojęcie nauki czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną, w której punktem wyjścia jest sylaba i samogłoska, a nie litera jako symbol. Jej prace i publikacje, a także działania Centrum Metody Krakowskiej, miały ogromny wpływ na współczesną terapię językową w Polsce.
Bibliografia:
Centrum Metody Krakowskiej, https://centrummetodykrakowskiej.pl/
cudownedziecko.pl, https://cudownedziecko.pl/baza-wiedzy/metody-nauki-czytania-ranking-wiodacych-metod-nauki-czytania-stosowanych-w-polsce/
Tagi: metoda krakowska, nauka czytania, wymowa
Dodaj komentarz