Zbyt często maluchy doznają niepotrzebnych zranień, które wywołują dyskomfort, traumę, a czasem i długotrwałe konsekwencje zdrowotne.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia dziesiątki milionów dzieci są rocznie hospitalizowane z powodu urazów różnego pochodzenia. Co gorsza, kontuzje będące wynikiem przypadku czy nieostrożności są najczęstszą przyczyną śmierci w grupie wiekowej do lat 9! Te fakty powinny być dla każdego rodzica alarmujące – to od nas zależy bowiem w dużym stopniu bezpieczeństwo i zdrowie niemowlaka, przedszkolaka i nastolatka. Najbardziej dramatyczne w skutkach są przy tym urazy odniesione w trakcie wypadków samochodowych, a na dalszych miejscach niechlubnego rankingu plasują się utonięcia, upadki, zatrucia i oparzenia.
Jakie są najczęstsze urazy u małych dzieci?
Urazy głowy
Nie bez powodu mózg otoczony jest ze wszystkich stron czaszką – urazy głowy, zwłaszcza wśród małych dzieci są bardzo częste. Wystarczy chwila nieuwagi, aby niemowlę sturlało się z tapczanu czy roczne dziecko zahaczyło nóżką o brzeg dywanu. Guzy, stłuczenia i rany cięte na główce nie są więc rzadkością, ale zwykle goją się same w przeciągu kilku dni. Przykładanie chłodnych okładów skutecznie zapobiega rozwojowi opuchlizny.
Niestety, konsekwencją upadków na głowę bywają również pęknięcia czaszki, obrzęki oraz wstrząsy mózgu. Na pogotowie trzeba więc udać się zawsze, w przypadku, gdy:
- dziecko jest młodsze niż 2 lata i spadło z wysokości wyższej niż 90 cm;
- dziecko ma więcej niż 2 lata i spadło z wysokości większej niż 150 cm;
- dziecko po urazie głowy jest wyjątkowo płaczliwe, wymiotuje, ma problemy z mową lub koordynacją ciała w czasie chodzenia;
- ciemiączko u niemowlęcia wydaje się wybrzuszać;
- dziecko ma słaby puls lub doświadcza drgawek po uderzeniu w głowę.
Złamania
Niewielu spośród dorosłych nie ma w swym dziecięcym „dorobku” przynajmniej jednego gipsu – złamania kończyn są bardzo częstą przypadłością wynikającą zarówno z nierozwagi i ruchliwości małolatów, jak i słabszej struktury kostnej. Zwłaszcza upadki z pewnej wysokości i uderzenia pod odpowiednim kątem mogą powodować pęknięcia lub złamania. Na pierwszy rzut oka trudno jest oczywiście rozpoznać, jak poważny jest uraz – tylko RTG może potwierdzić diagnozę. Na złamanie wskazują jednak takie symptomy jak:
- opuchlizna w miejscu urazu;
- silny ból i tkliwość na dotyk;
- wyraźna deformacja kończyny;
- niechęć do używania zranionej ręki lub nogi.
Dzieci rutynowo łamią nie tylko kości nadgarstka, przedramienia, palców i nóg, ale także obojczyk!
Urazy oka
Niestety, nawet tak wrażliwy organ jak oko, może stosunkowo łatwo doznać uszczerbku podczas zabawy. Przyczyną może być zarówno uderzenie w gałkę oczną, jak i przypadkowe zadrapanie rogówki czy dostanie się do oka ciała obcego. Wynikiem jest zwykle ból, podrażnienie, wylew krwi czy łzawienie. Natychmiastowej pomocy medycznej wymagają sytuacje, w których:
- w obu oczach pojawiają się wylewy po uderzeniu w głowę;
- dziecko narzeka na podwójne lub zamazane widzenie;
- dziecko nie jest w stanie wodzić wzrokiem za palcem przemieszczanym w jego polu widzenia;
- w kilkanaście godzin po urazie stan oka się pogarsza i pojawia się w nim ropna wydzielina.
Urazy w obrębie jamy ustnej
Upadki w czasie nauki chodzenia mogą skończyć się złamaniem, wyszczerbieniem lub nawet utratą zębów mlecznych. Mimo że nie jest to stan pogotowia, warto by dziecko w przeciągu kilku dni obejrzał dentysta i ewentualnie zeszlifował nierówne krawędzie, które mogą ranić język.
Utrata zęba stałego jest większą tragedią, ale paradoksalnie, można spróbować jej szybko zaradzić. Jeśli ząb wypadł w całości, należy go ostrożnie podnieść, trzymając za koronę, opłukać solą fizjologiczną lub ciepłym mlekiem i jak najszybciej włożyć z powrotem na miejsce, solidnie dociskając. Taka reimplantacja przeprowadzona w okresie 5-20 minut ma szansę przyjęcia się! Dziecko oczywiście warto zabrać jak najszybciej do stomatologa, który doradzi, jak postępować dalej.
Rany cięte
W przeciwieństwie do zadrapań czy otarć skóry, bez których nie da się przeżyć dzieciństwa, rany cięte oznaczają głębsze naruszenie struktury skóry. Mogą one wynikać z przecięcia ostrzem lub nakłucia, przy czym samo „narzędzie” bywa ryzykowne, jeśli jest to np. zardzewiały gwóźdź. Pierwsza pomoc w przypadku każdej rany jest podobna – należy ją oczyścić wodą lub solą fizjologiczną, wydezynfekować, a następnie zalepić. Pomocne mogą być zasypki tamujące krwawienie, żele przyspieszające gojenie oraz specjalne siateczki nasączone cząstkami hydrokoloidu.
Pomoc lekarską należy wyszukać zawsze, gdy:
- krwawienie jest bardzo silne lub nie ustępuje po 10 minutach ucisku wokół rany;
- dziecko traci czucie w palcach, dłoniach lub stopach;
- cięcie lub wkłucie było głębsze niż 1.5-2 cm;
- rana zlokalizowana jest na twarzy, w szczególności w okolicach oka;
- uraz spowodowany został brudnym lub zardzewiałym przedmiotem;
- w ranie widać głębsze zanieczyszczenia niemożliwe do usunięcia pod bieżącą wodą;
- rana ma poszarpane lub nierówne brzegi;
- uraz spowodowany został ugryzieniem przez zwierzę;
- rana jest wyjątkowo bolesna lub wykazuje oznaki infekcji, np., opuchliznę, silne zaczerwienienie, ropną wydzielinę.
Jak zapobiegać urazom wśród dzieci?
Nie można żyć w ciągłym strachu – znerwicowane mamy wcale nie przysparzają zdrowia swoim pociechom. Dzieci muszą się bawić, szaleć, rozładowywać swe pokłady energii i samemu badać granice bezpieczeństwa. Istnieje jednak wiele racjonalnych taktyk, jak owe beztroskie dzieciństwa wyposażyć w „poduszki ochronne”. Jako rodzic powinieneś więc pomyśleć o:
- Kasku dla dziecka podczas jazdy na rowerze, rolkach, hulajnodze, nartach, itd.
- Ochraniaczach na kolana, łokcie i nadgarstki przy uprawianiu ryzykownych sportów;
- Wyborze optymalnego fotelika samochodowego i umieszczania go zawsze za kierowcą;
- Zabezpieczeniu wszystkich ostrych narzędzi w domu;
- Przeciwpoślizgowych kapciach/skarpetkach dla dziecka;
- Unikanie szklanego lub łatwego do stłuczenia wyposażenia w domowych wnętrzach;
- Niepozostawianiu w zasięgu małego dziecka kabli, sznurków, krawatów, worków plastikowych i innych długich przedmiotów mogących powodować uduszenie;
- Pozbyciu się niestabilnych stołków, wysokich krzeseł barowych, szczebelków ułatwiających wspinanie, itd.
- Wyposażeniu kanciastych mebli w stosowne nakładki ochronne;
- Wyposażeniu łazienki w maty przeciwpoślizgowe;
- Uniemożliwieniu dzieciom dostępu do niebezpiecznych substancji chemicznych;
- Szczególnym nadzorowaniu i edukacji dzieci w zakresie zabawy na trampolinie.
Ciekawe fakty:
- Nawet 45% urazów odniesionych na placach zabaw ma poważny charakter – są to przede wszystkim złamania, skręcenia i wstrząsy mózgu.
- Upadki dzieci są najczęstszą przyczyną ich długotrwałej niepełnosprawności.
- Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia działania zapobiegające wypadkom wśród dzieci są w stanie uratować nawet 1000 żyć dziennie!
Bibliografia:
https://www.healthpartners.com/blog/most-common-childhood-injuries/
https://www.cdc.gov/injury/features/child-injury/index.html
https://www.rospa.com/home-safety/advice/accidents-to-children#preventing
Tagi: urazy
Dodaj komentarz