Cykl miesiączkowy to nic innego jak comiesięczny sposób przygotowania się organizmu kobiety do ciąży. Już dziesięcioletnie dziewczynki doświadczają fenomenu pierwszego pęknięcia pęcherzyka Graafa, w wyniku którego uwalnia się jajeczko gotowe do zapłodnienia. Pierwsza miesiączka to pierwszy krok ku dojrzałości płciowej młodej kobiety. W większości cykli do zapłodnienia nie dojdzie, a cykl menstruacyjny zamknie miesiączka.
Cykl miesiączkowy – budowa kobiecych organów
Aby w pełni pojąć znaczenie długości i regularności cyklu miesiączkowego, należy dokonać krótkiej powtórki z teorii biologii rozrodczej. Każda kobieta ma dwa jajniki, które połączone są jajowodami z macicą. W ramach każdego cyklu rosnący poziom estrogenu, głównego damskiego hormonu, powoduje regularne dojrzewanie komórki jajowej w jednym z jajników, a następnie jego pękniecie (około 14 dnia cyklu – okres płodny) i uwolnienie, co określane jest mianem owulacji.
Jednocześnie dno macicy zaczyna się pogrubiać, przygotowując się na przyjęcie zarodka. W drugiej fazie cyklu, po owulacji, uwalniany jest hormon zwany progesteronem, który dalej przygotowuje macicę do ciąży. W tym czasie jajeczko dzielnie wędruje już jajowodem w stronę szyjki macicy, gdzie teoretycznie może napotkać męskie plemniki.
Jeśli nie doszło do zajścia w ciążę, jajeczko zostaje wchłonięte przez organizm, a pogrubione śluzówka macicy złuszcza się i zostaje wydalona w formie krwi z kawałkami tkanki, inaczej menstruacji. Jednocześnie drastycznie spada poziom estrogenu i progesteronu, aby cykl mógł zacząć się na nowo.
Przeczytaj także o tym, czym jest owulacja i jakie są jej objawy: https://niebieskiepudelko.pl/owulacja/
Brak miesiączki – dlaczego nie mam krwawienia?
Niestety, bywa też tak, że genialny mechanizm Matki Natury zostaje zaburzony i miesiączka się nie pojawia, chociaż kobieta nie jest w ciąży. Oczywiście brak miesiączki może zwiastować zajście w ciążę (jeśli kobieta regularnie współżyje). Może to również oznaczać brak owulacji w danym cyklu i zdaniem ginekologów jest najczęstszą oznaką zaburzeń płodności. Jeśli więc planujesz ciążę w najbliższych latach, a zdarzają Ci się nieregularności w menstruacji, warto zatem zawczasu skonsultować problem u ginekologa.
Do kolejnych przyczyn spóźniania się okresu należą gwałtowny spadek wagi ciała oraz przeżyta trauma czy okres wysokiego poziomu stresu. Oba te czynniki wpływają zasadniczo na zaburzenia hormonalne, których centralne sterowanie znajduje się w mózgu. Czasem rezultatem zaburzeń może być spóźnienie się miesiączki bądź jej całkowite zatrzymanie – ten ostatni symptom jest jednym z charakterystycznych oznak anoreksji, gdy waga ciała kobiety spada tak nisko, że wydzielanie hormonów płciowych ulega totalnemu zaburzeniu, a cykl miesiączkowy ustaje.
Jeśli żaden z powyższych czynników nie jest prawdziwy w twoim przypadku, a miesiączka nie pojawia się przy negatywnych wynikach testu ciążowego, istnieje jeszcze możliwość współistnienia innych zaburzeń, które mogą być skorelowane z hormonami płciowymi. Mowa tu przede wszystkim zespole policystycznych jajników, który dotyka nawet 10% kobiet w wieku rozrodczym i objawia się m.in. zaburzeniami miesiączkowania łącznie z zatrzymaniem okresu, problemami skórnymi typu trądzik oraz skłonnością do nadwagi. Jeśli zauważyłeś u siebie niepokojące objawy, pamiętaj, aby skonsultować się z lekarzem.
Wszystkie wątpliwości co do stanu zdrowia powinny zawsze zostać skonsultowane z lekarzem, który po dokonaniu badań (USG, badania krwi i hormonów) będzie mógł postawić prawidłową diagnozę i ustalić konieczne leczenie.
Objawy przed menstruacją – zespół napięcia przedmiesiączkowego
Mało która z nas pozostaje niewrażliwa na wzrost progesteronu i estrogenu, który odnotowuje się w drugiej połowie cyklu.
Wzrost produkcji hormonów odpowiedzialny jest za charakterystyczne objawy przed okresem jak:
- wizualne powiększenie piersi, któremu towarzyszyć może tkliwość;
- zaostrzenie zmian na skórze, zwłaszcza u osób skłonnych do trądziku;
- zwiększony apetyt, zwłaszcza do mniej zdrowe słone i słodkie przekąski;
- bóle podbrzusza;
- bóle głowy;
- rozdrażnienie i płaczliwość;
- brak ochoty na życie towarzyskie i lubiane aktywności;
- mentalna ociężałość i zmęczenia;
- obrzęki, zatrzymanie wody i niewielki wzrost wagi ciała.
Objawy te mogą trwać 3-4 dni i zazwyczaj ustępują wraz z pojawieniem się miesięcznego krwawienia.
Intensywność wspomnianych wyżej symptomów może być bardzo różna. Niestety, są kobiety, dla których co miesiąc te kilka dni staje się gehenną. To właśnie z ich względu ukuto pojęcie zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS, z ang. Premenstrual Syndrom), który tak naprawdę obejmuje wszystkie objawy przed okresem o różnym nasileniu. Wyjątkowo dokuczliwe PMS-y dodatkowo określa się mianem PMDD (z ang. Premenstrual Dysphoric Disorder).
W przypadku nasilonego PMS lub PMDD lekarz może zadecydować o przepisaniu leków, które uregulują problematyczne hormony. W łagodniejszych przypadkach pomóc mogą domowe metody takie jak:
- zmiana diety – ograniczenie konsumpcji alkoholu, słodyczy, kawy, soli;
- suplementacja magnezem i kwasami tłuszczowymi omega 3;
- picie ziołowych herbat: rumianku, mięty, tymianku, herbaty imbirowej, z liści maliny;
- techniki relaksacyjne, np. joga, medytacja;
- ciepłe kąpiele i prysznice;
- codzienna umiarkowana aktywność fizyczna typu spacer czy pływanie.
Bibliografia:
Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.1.8.1.
Heath direct: https://www.healthdirect.gov.au/menstruation
Tagi: cykl menstruacyjny, cykl miesiączkowy, miesiączka, plamienia
Dodaj komentarz