Urodziłaś dziecko i Twój brzuch nie wygląda już jak dawniej? To niekoniecznie wina dodatkowych kilogramów. Przeczytaj nasze porady dla kobiet w ciąży i młodych mam.
Powrót do formy po porodzie bywa długotrwały i trudny. Samo zrzucanie nadwagi przychodzi ciężko w okresie wczesnego macierzyństwa, kiedy jesteś zmęczona i całą swoją energię skupiasz na karmieniu piersią. Nierzadko okazuje się też, że nawet mimo schudnięcia Twój brzuch nie wygląda tak, jak byś chciała. Wokół pępka może pozostawać wyraźne wybrzuszenie, które medycyna określa fachowo jako diastasis recti.
Co to jest diastasis recti?
Mówiąc po polsku chodzi o rozejście mięśnia prostego brzucha, stan dość powszechny wśród kobiet, które mają za sobą ciążę. Przyczyną jest oczywiście rosnąca macica, która wypycha brzuch do przodu i powoduje separację dwóch pasm mięśnia prostego, tworzących tzw. sześciopak. Nawet jeśli nie był on u Ciebie nigdy widoczny, znajduje się pod skórą i pełni bardzo ważną funkcję pomagając zginać tułów, unosząc miednicę i wzmacniając tłocznię brzuszną – w rzeczywistości każdego dnia korzystasz z niego niemal nieustannie!
W czasie ciąży macica musi w jakiś sposób znaleźć przestrzeń do wzrostu, więc przeciska się między biegnącymi od żeber po spojenie łonowe pasmami mięśnia prostego brzucha. Rozchylają się one, pozwalając na wybrzuszenie, ale po porodzie nie zawsze spajają się same z powrotem. W rezultacie wokół pępka pojawia się miękka wypukłość, przypominająca nadmierną warstwę tłuszczu. W rzeczywistości jest to jednak zawartość jamy brzusznej wypadająca spomiędzy rozdzielonego mięśnia.
Symptomy rozejścia mięśnia prostego brzucha
Niestety, wspomniane wybrzuszenie nie jest jedyną konsekwencją diastasis recti. Rozejście mięśnia prostego brzucha wiążę się bowiem z osłabieniem muskulatury korpusu i zaburzeniem jego naturalnej równowagi. W efekcie odczuwać możesz bóle w krzyżu, dyskomfort w obrębie jamy brzusznej, ból podczas współżycia seksualnego oraz utratę kontroli nad pęcherzem moczowym. Czasami obserwuje się również problemy z trzymaniem kału oraz wypadanie macicy.
Aby samodzielnie stwierdzić, czy faktycznie cierpisz na diastasis połóż się na plecach i ugnij nogi w kolanach. Jedną rękę połóż płasko na brzuchu, drugą złap z tyłu kark. Unieś lekko głowę z ramionami i sprawdź palcami, czy między mięśniami czuć jest przerwę. Jeśli jest ona większa niż 2 cm, to mówimy o rozejściu mięśnia prostego brzucha.
Kiedy pojawiają się zmiany na brzuchu?
W przypadku ciąży do rozejścia się mięśnia prostego brzucha dochodzi najczęściej w trzecim trymestrze – także na dużym brzuchu charakterystyczne uwypuklenie jest dość dobrze rozpoznawalne i wpływa na zdrowie matki w ciąży.
Ale nawet, jeśli uda Ci się doczekać wielkiego finału bez widocznego diastasis, poród poprzez cesarskie cięcie może niestety wywołać ten sam efekt. Aby wyciągnąć dziecko drogą zewnętrzną, lekarz musi bowiem rozsunąć mięśnie. Przy zamykaniu jamy brzusznej niektórzy chirurdzy zakładają dodatkowy szew na mięśniu prostym, ale nie jest to powszechna praktyka.
Do czynników ryzyka zwiększających prawdopodobieństwo rozejścia mięśnia prostego brzucha zalicza się podnoszenie ciężarów w okresie ciąży i zaraz po niej.
Jak bardzo powszechne jest rozejście mięśnia prostego brzucha?
Z niektórych badań wynika, że wszystkie ciężarne ok. 36 tygodnia wykazują mniejszą lub większą separację pasm mięśni na brzuchu. Realną diagnozę można jednak postawić u 2/3 ciężarnych w trzecim trymestrze. Od 30% do 60% młodych mam cierpi również na diastasis recti po porodzie.
Czy rozejście mięśni można jakoś odwrócić?
Na szczęście, w porównaniu z innymi tkankami mięśnie są bardzo plastyczne i poddają się manipulacji. Istnieje szereg ćwiczeń, które możesz wykonywać, aby pokonać wybrzuszenie wokół pępka i odzyskać płaski brzuch. Ich skuteczność nie jest co prawda potwierdzona naukowo, ale wiele kobiet zgłasza wyraźną poprawę. Polecane są przede wszystkim powolne ćwiczenia polegające na napinaniu i rozluźnianiu głębokich warstw mięśni przy odpowiedniej pracy z oddechem. Popularne „brzuszki” i przysiady paradoksalnie mogą wywołać więcej szkody niż pożytku podobnie jak pozycje jogi związane z wypinaniem brzucha na zewnątrz. Idealnie jest trenować pod okiem doświadczonego rehabilitanta, który wskaże najlepsze ćwiczenia i optymalny sposób ich wykonywania.
Najbardziej radykalnym, ale też skutecznym rozwiązaniem problemu jest operacja. W zależności od zaawansowania rozejścia prowadzi się ją metodą laparoskopową lub przy otwarciu jamy brzusznej. Oprócz odbudowy struktury mięśnia jednocześnie usuwa się również czasem przepuklinę brzuszną, która również ma tendencję do pojawiania się w okresie ciąży. Efektywność metody operacyjnej jest bardzo wysoka, ale oczywiście wiąże się ona z przykrą rekonwalescencją oraz ryzykiem związanym z każdą ingerencją w powłoki ciała.
Uwaga: Operacyjne leczenie nie jest wskazane dla kobiet, które planują jeszcze kolejne ciąże.
Czy rozejściu mięśnia prostego brzucha w czasie ciąży można jakoś zapobiegać?
Z badań wynika, że kobiety regularnie wzmacniające mięśnie brzucha przed ciążą rzadziej cierpią na diastasis lub doznają jego łagodniejszej postaci. Pozostawanie w dobrej kondycji fizycznej jest ogólnie najlepszym rokowaniem dla zdrowego macierzyństwa. Ponadto ryzyko diastasis można obniżyć, utrzymując zdrową wagę ciała oraz unikając podnoszenia ciężarów.
Bibliografia:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/diastasis-recti
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22346-diastasis-recti
https://www.morelandobgyn.com/blog/improve-diastasis-recti-after-baby
https://www.pregnancybirthbaby.org.au/abdominal-separation
Tagi: aktywność fizyczna po porodzie, ćwiczenia
Dodaj komentarz