Gdy dziecko użądli pszczoła, osa lub szerszeń

Pszczoły, tak samo jak komary i kleszcze, to nieodzowny element lata, który wprowadza nieco zrozumiałej paniki, tak wśród rodziców, jak i dzieci. Jak radzić sobie z ukąszeniami pożytecznych skądinąd owadów?

Pszczoły i osy czyhają na nas wszędzie. W ukwieconych ogródkach i parkach, w lodziarniach i cukierniach, na plażach i w lasach, a przede wszystkim wszędzie tam, gdzie są dzieci i towarzyszące im słodkie napoje i przekąski (https://niebieskiepudelko.pl/zywienie-malych-dzieci-7-skadnikow-niewskazanych/). Z amerykańskich statystyk wynika, że za 95% użądleń odpowiedzialne są właśnie pszczoły i osy – szerszenie, których boimy się zwykle najbardziej, atakują ludzi stosunkowo rzadko.

Przede wszystkim edukacja

Zarówno dorośli, jak i dzieci, powinni przede wszystkim zapoznać się z zagrożeniem, a niestety, zdolność do prawidłowego rozpoznawania insektów jest w społeczeństwie dość ograniczona. Najłatwiej jest zidentyfikować pszczoły, które są stosunkowo najmniejsze, rzadko przekraczając 15 mm, dość mocno owłosione i dość ciemne. Stereotypowe czarno-żółte paski to raczej przywilej os – wyraźnie ubarwionych, gładkich i odznaczających się legendarną „talią osy”, czyli wyraźnym wcięciem pośrodku tułowia.

Trzmiele również są paskowane, ale znacznie większe, a przede wszystkim korpulentne, o silnym owłosieniu i grubych odnóżach. Czasami bywają mylnie nazywane bąkami, choć bąk bydlęcy to tak naprawdę rodzaj muchy, która owszem, potrafi dość dotkliwie kąsać, ale wyglądem nie przypomina pszczoły, osy ani trzmiela. Ostatnim z często spotykanych przedstawicieli owadów żądlących są szerszenie, dość duże, bo sięgające od 17 do 35 mm, o czarnym odwłoku w żółte paski.

Wszystkie z wymienionych wyżej insektów potrafią użądlić człowieka, choć tylko szerszenie i osy robią to złośliwie, bez prowokacji. Trzmiele żądlą bardzo rzadko, praktycznie tylko wtedy, gdy je zgnieciemy, a ich żądła są gładkie i nie pozostają nigdy w ciele człowieka. Inaczej sprawa ma się z pszczołami, które również atakują tylko, gdy poczują się zaatakowane, ale samo użądlenie przypłacają własnym życiem. Ich żądło pozostaje zazwyczaj w skórze, ale samo ukąszenie jest mniej bolesne niż w przypadku osy czy szerszenia. Oba te gatunki również nie pozostawiają za sobą żądeł.

Pierwsza pomoc przy użądleniu

Mało które dziecko nie zareaguje krzykiem na użądlenie, które zwykle bywa dość bolesne. W przypadku pszczoły na czerwonym ukąszeniu widoczne jest żądło, które wystaje zazwyczaj ponad skórę. Należy je jak najszybciej usunąć, aby pozbyć się trucizny wstrzykniętej przez bohaterskiego owada. W tym celu można żądło chwycić koniuszkami palców lub paznokci, alby ewentualnie usunąć za pomocą krawędzi karty kredytowej. Dezynfekcja nie jest wymagana, ale w miarę możliwości miejsce użądlenia warto jest przemyć wodą z mydłem.

W przypadku innych użądleń pierwsza pomoc nie jest na ogół wymagana – owszem miejsce ukąszenia przez osę, szerszenia lub trzmiela będzie przez pierwsze 2 godziny dość bolesne. Aby złagodzić dyskomfort można przyłożyć do miejsca lód, a nawet podać maluchowi paracetamol (https://niebieskiepudelko.pl/apteczka-na-wakacje-z-dzieckiem/).

Jak złagodzić działanie toksyny?

Niestety, wstrzyknięta w skórę trucizna, której owady używają jako broń, pozostaje w tkance znacznie dłużej i może sprawiać dyskomfort nawet przez kolejnych 7 dni. Najtrudniejsze z tego punktu widzenia jest pierwszych 48 godzin, kiedy użądlenie puchnie i może intensywnie swędzieć. Dziecko będzie oczywiście miało tendencję do drapania, ale należy je przed tym powstrzymywać, bowiem problem będzie wówczas tylko eskalował z możliwą groźbą infekcji.

Istnieje jednak szereg domowych metod na kompresy, mające neutralizować działanie toksyny pszczół, os czy szerszeni, a do najpopularniejszych należą:

• kompres z gazy namoczonej octem;
• miód posmarowany bezpośrednio na ukąszenie;
• plaster surowej cebuli, skuteczny szczególnie w przypadku użądleń pszczół i os;
• soda oczyszczona wymieszana z małą ilością wody na gęstą pastę;
• deodorant w kulce na bazie aluminium;
• tabletka aspiryny rozdrobniona z wodą.

Przy szczególnie silnym świądzie można dziecku podać doustnie środek antyhistaminowy (lek na alergię), który pomoże ograniczyć drapanie. Przykładowe preparaty to Benadryl lub Zyrtec w stosownej do wagi ciała dawce. Niektórzy lekarze przepisują również krem z 1% zawartością hydrokortyzonu – jest to co prawda steryd, ale nie powinien zaszkodzić nawet maluchowi, a może go za to uchronić przed komplikacjami infekcji wynikającej z zadrapania.

Alergia na pszczoły, osy i szerszenie

W rzadkich wypadkach trucizna pszczoły, osy lub szerszenia (rzadko trzmiela) może powodować poważne stany uczuleniowe prowadzące nawet do zagrażającego życiu szoku anafilaktycznego. Osoby ze zdiagnozowaną alergią (https://niebieskiepudelko.pl/uczulenia/)na żądlące insekty muszą z tego powodu nosić przy sobie specjalne zastrzyki z epinefryną, które podaje się natychmiast po ukąszeniu.

Objawy, które wskazują na zaistnienie reakcji uczuleniowej obejmują opuchliznę ust, języka i twarzy, zaburzenia oddychania, wysypkę lub dziwną bladość skóry poza miejscem użądlenia, zawroty głowy, osłabione lub przyspieszone tętno, omdlenia, mdłości, wymioty, a nawet utratę przytomności. W przypadku zaobserwowania takich symptomów u dziecka użądlonego przez osę, pszczołę lub szerszenia należy bezzwłocznie wezwać karetkę.

Co więcej, z lekarzem należy skontaktować się także w przypadku, gdy ukąszenie po trzech dniach wydaje się bardziej zaognione niż na początku, a dziecko narzeka na kiepskie samopoczucie. Każdorazowo udajemy się na pogotowie również wtedy, gdy na 5 kg masy ciała przypada 5 lub więcej użądleń jednocześnie, bowiem taka ilość toksyny może być niebezpieczna nawet w przypadku braku alergii.

 

 

 

Tagi: alergia, kleszcze, komary, osy, pierwsza pomoc, pszczoły, szerszenie, toksyny, użądlenie