Przygotowanie do porodu jest procesem trudnym i pełnym stresu. Doula to osoba, której zadaniem jest profesjonalne wsparcie rodziny w okresie ciąży, porodu i połogu, tak aby nerwów było jak najmniej. Jej pomoc jest jednak odpłatna – czy warto zainwestować?
Kto to jest doula i gdzie ją znaleźć?
Słowa doula wywodzi się z greki i oznacza dosłownie „niewolniczkę służącą kobiecie ciężarnej”. Na szczęście struktura społeczna od czasów starożytności istotnie się zmieniła. Współcześnie doule to kobiety zawodowo zajmujące się wsparciem przyszłych mam. Wykonują one swoją pracę dzięki własnemu doświadczeniu macierzyńskiemu (nie jest ono jednak konieczne) i/lub odbytym kursom.
Większość douli działa w ramach własnej działalności gospodarczej, ale zwykle bywają zrzeszone w organizacjach dbających o wysokie standardy usług, szkolenia, kodeks etyczny, itd. To właśnie strony internetowe takich stowarzyszeń są miejscem, gdzie można znaleźć renomowaną i sprawdzoną doulę.
Czym różni się doula od położnej?
Każda kobieta ciężarne w Polsce ma prawo do opieki położonej opłaconej przez NFZ – nie warto z tego przywileju nigdy rezygnować. Położona jest bowiem przedstawicielem służby zdrowia, który aktywnie monitoruje przebieg ciąży, prowadzi lub kieruje na niezbędne badania, uczestniczy w porodzie, a nawet może go samodzielnie odebrać.
Doula nie posiada medycznego wykształcenia, nie może więc wykonywać badań ani rozstrzygać w medycznych kwestiach. Nie powinna samodzielnie odbierać porodu. Nie zastępuje ona nigdy położnej, ale ją wspiera, skupiając się na komforcie fizycznym i psychicznym ciężarnej. Korzystanie z opieki obu jest jak najbardziej wskazane.
Czego możesz oczekiwać od położnej? Przeczytaj: https://niebieskiepudelko.pl/pielegniarka-i-polozna-dwie-przyjaciolki-kazdej-mamy-w-ciazy/
Doula – wsparcie w okresie ciąży
W ramach spotkań przed porodem, które organizowane są według potrzeb i życzeń ciężarnej, doula zajmuje się przede wszystkim przekazaniem wiedzy na temat różnych aspektów ciąży oraz przygotowania do porodu i pobytu w szpitalu. Może więc doradzić przy potrzebnych zakupach i kompletowaniu wyprawki. Pomaga sporządzić plan porodu, dostarcza informacji na temat przebiegu porodu i różnych jego wariantów, ułatwia podjęcie decyzji o znieczuleniu. Oprócz spotkań oferuje zwykle kontakt mailowy i telefoniczny.
Można zasugerować, że wspomniane wyżej informacje można dziś znaleźć w internecie. To prawda, ale doula podaje je z perspektywy doświadczeń dziesiątek lub setek klientek. W ramach dialogu opartego na zaufaniu i empatii pomaga rozwiać wszelkie wątpliwości. Jej kluczową rolą na etapie ciąży jest jednak wsparcie psychologiczne, mające na celu redukcję stresu, pokonanie obaw ciężarnej, podbudowanie jej wiary we własne siły.
Co robi doula przy porodzie?
Doula nie zastępuje przy porodzie położnej, lekarza ani partnera. Jej rolą jest fizyczne i psychologiczne wsparcie przez cały okres trwania akcji porodowej. Podpowiada, jak radzić sobie z bólem, przypomina o oddychaniu i zmianie pozycji, służy masażem, aromaterapią czy okładami. Dba o bilans wodny i wizyty w toalecie, może zasugerować zmianę oświetlenia czy wykorzystanie technik medytacyjnych. Pociesza w chwilach zwątpienia, motywuje do parcia, informuje o kolejnych etapach porodu. Bardzo częsta doula wspomaga również ojca dziecka, podpowiadając mu, jak uczestniczyć w porodzie.
Z pomocy douli mogą korzystać samotne matki i całe rodziny. Jej obecność uzasadniona jest na szpitalnej sali i podczas domowego porodu. Można korzystać z jej pomocy przy porodzie ze znieczuleniem, a nawet przy cesarskim cięciu.
Po porodzie doula doradza matce w kwestiach karmienia i przewijania. Uczy, jak przystawiać do piersi, jak kąpać, jak bezpiecznie przenosić i ubierać noworodka. Służy również pomocą w rekonwalescencji ciężarnej, a przede wszystkim pomaga poradzić sobie z uczuciami, które w pierwszych dniach połogu bywają burzliwe i obezwładniające. Dla świeżo upieczonej mamy jest źródłem praktycznych informacji, a jednocześnie obiektywnym źródłem empatii.
Ile kosztuje doula?
Ceny usług douli – niepodlegające dofinansowaniu z NFZ – są bardzo różne i zależą zarówno od renomy i doświadczenia, jak i uzgodnionego zakresu obowiązków. Orientacyjnie przyjmuje się kwotę ok. 70-100 zł za godzinę pracy. Wiele douli oferuje pakiety obejmujące spotkanie w okresie ciąży, telefoniczną dyspozycyjność, opiekę przy porodzie i wsparcie tuż po nim. Wówczas cena pakietu waha się zwykle w granicach 1200-2500 zł.
Czy warto skorzystać z pomocy douli?
Mimo że nie jest medykiem i nie odbierze porodu, wsparcie douli okazuje się niezwykle korzystne dla ciężarnych i ich potomstwa. Z badań wynika, że przekłada się ono na:
- obniżenie częstotliwości cesarskiego cięcia;
- zmniejszenie częstotliwości wywoływania porodu;
- zwiększenie szans na karmienie piersią;
- zmniejszenie ryzyka urodzenia dziecka o niskiej wadze;
- zmniejszenie ryzyka rozwoju komplikacji okołoporodowych;
- zmniejszenie negatywnych doświadczeń ciężarnej z porodu.
Zaangażowanie douli jest korzystne dla matki i dziecka, więc, o ile sytuacja finansowa na to pozwala, warto poszukać takiego wsparcia. W przeciwieństwie do personelu medycznego, który realizuje zadania ściśle związane ze zdrowiem, rola douli rozciąga się na obszary przede wszystkim psychologiczne. Wiele kobiet przyrównuje wręcz doulę do przyjaciółki z ogromną wiedzą i doświadczeniem, przed którą można się otworzyć i o wszystko zapytać.
Bibliografia:
Stowarzyszenie DOULA w Polsce, https://www.doula.org.pl/o-douli/kodeks-etyczny-douli
National Institutes of Health, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10292163/
Harvard Health, https://www.health.harvard.edu/blog/what-does-a-birth-doula-do-202311222995
International Childbirth Education Association, https://www.icea.org/wp-content/uploads/2016/01/Role_Scope_Doula_PP.pdf
Tagi: akuszerka, doula, opieka emocjonalna, opieka poporodowa, położna, poród
Dodaj komentarz