W opinii wielu ludzi rodzinny ideał to para rodzeństwa – chłopiec i dziewczynka. Los ma oczywiście w tym zakresie swoje do powiedzenia. W jaki sposób posiadanie brata lub siostry oddziałuje na osobowość dziecka?
Prawda jest taka, że dynamika między rodzeństwem w każdym domu może być inna. Dwie siostry mogą być najlepszymi przyjaciółkami na całe życie, ale bywają też nieustannie skłócone. Dużo zależy od indywidualnych charakterów, wychowania, różnicy wieku, a nawet kontekstu zdrowia i fizycznych możliwości. Rodzice mogą zrobić dużo, aby ułatwić relacje między rodzeństwem niezależnie od płci, ale mogą im także zaszkodzić stereotypowym traktowaniem.
Są badania naukowe dowodzące, że fakt posiadania brata lub siostry nie wpływa zasadnie na naszą przyszłą pozycję społeczno-ekonomiczną. Ponadto analiza przeprowadzona na 80 tysięcy ludziach z 9 krajów świata dowiodła, że rodzeństwo tej samej lub przeciwnej płci nie decyduje o charakterze jednostki w wieku dorosłym. Nie wszyscy się jednak z tą teorią zgadzają…
Jak płeć wpływa na pozycję w rodzinie?
Dla wielu ludzi relacja z bratem lub siostrą jest najdłuższym związkiem w całym życiu. Nic dziwnego, że jej wpływ może być niebagatelny. Uważa się na przykład, że osoby, które żyją ze swoim rodzeństwem w bliskości, na starość cieszą się lepszym zdrowiem.
Ale płeć oddziaływać również na nasze relacje z rodzicami. Ogólnie matki spędzają bowiem więcej czasu z córkami, a ojcowie z synami, co nikogo zapewne nie zdziwi. Bardziej fascynujący jest natomiast fakt, że młodszy brat starszej siostry zazwyczaj jest bliższy swej matki niż gdyby posiadał starszego brata. W rodzinach z rodzeństwem obu płci obserwuje się wręcz często fenomen „synka mamusi” i „córeczki tatusia”.
Psycholodzy podkreślają, że dzieci, które czują się traktowane przez rodziców gorzej niż rodzeństwo, mają znacznie większe skłonności do depresji i ryzykownych zachowań. Jak możesz temu skutecznie zapobiegać?
Staraj się zawsze tłumaczyć dziecku przyczynę preferencyjnego traktowania rodzeństwa. Np. „Twój brat jest mały i potrzebuje teraz mleczka” albo „Twoja siostra jest smutna i dlatego muszę teraz ją wesprzeć”. Takie postępowanie uczy dzieci empatii.
Brat lub siostra a przyszłe związki
Dość zasadne wydaje się znaczenie płci rodzeństwa w kontekście formowania przyszłych relacji romantycznych. Dzieci, które wychowują się z rodzeństwem przeciwnej płci, szybciej i śmielej angażują się w kontakty z potencjalnymi partnerami. Istnieje wręcz teoria, że najlepszy chłopak/mąż, to chłopiec, który wychował się z siostrą. Dlaczego?
Chłopiec, który ma siostrę, nie tylko lepiej rozumie biologiczne uwarunkowania płci żeńskiej, ale zwykle jest wrażliwszy, potrafi lepiej słuchać i instynktownie wie, jak postępować w kryzysie i jest bardziej skłonny do kompromisu. Jest też faktem naukowym, że kobiety na co dzień wykorzystują znacznie więcej słów niż mężczyźni – ekspozycja na dziewczęcą „gadatliwość” od wczesnych lat życia może mieć zbawienny wpływ na zdolności komunikacyjne.
Warto dodać, że w domach z potomstwem jednej płci dobór zabawek bywa zwykle dość tradycyjny – auta i klocki albo lalki. Tymczasem dzieci wychowując się z rodzeństwem przeciwnej płci, mają zwykle styczność ze znacznie większym repertuarem zabawek, a w konsekwencji bywają bardziej otwarte na różne role i aktywności.
Inne ciekawostki dotyczące płci rodzeństwa
Posiadanie starszego brata generalnie wydaje się predestynować do bardziej ryzykownych zachowań. W szczególności pary braci bliskich sobie pod względem wieku uważane są za skore do szukania zagrożeń, prowokowania, a nawet bardziej narażone na wpływ używek. Z drugiej strony, pozytywne relacje z bratem wydają się znacząco redukować poziom stresu.
Posiadanie starszej siostry daje natomiast dziecku zwykle poczucie bezpieczeństwa i specjalnej ochrony. W zależności od zwyczajów panujących w rodzinie może więc prowadzić do „rozpieszczania” młodszego rodzeństwa.
Dziewczynka, która ma więcej niż jednego brata, zazwyczaj przyjmuje rolę rodzinnej „królewny”. Według badania naukowców z Princeton bardzo pozytywnie rokuje to na jej przyszłość, nawet w kontekście dorosłych zarobków! Ma również większe prawdopodobieństwo rozwoju zainteresować i kariery oscylującej wokół nauk ścisłych.
Bracia posiadający siostry wydają się z kolei nieco gorzej radzić sobie w szkole. Istnieje wręcz teoria, że próbują tym samym odróżnić się o „grzecznej, sumiennej” córeczki i poniekąd zaznaczyć swoje chłopięce terytorium.
Pamiętaj! To od rodziców w dużej mierze zależy, jak rodzeństwo będzie się do siebie odnosić i jak płeć dzieci wpłynie na ich szanse i ograniczenia w przyszłym życiu. Chłopców da się nauczyć wrażliwości, empatii i opiekuńczości, a dziewczynki asertywności i śmiałości. Bądź co bądź, żyjemy w świecie, w którym coraz mniej jest miejsca na stereotypy genderowe!
A jakie Ty masz spostrzeżenia dotyczące wychowania się z siostrą lub bratem? Podziel się z nami swoimi doświadczeniami?
Bibliografia:
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13229400.2017.1406392?journalCode=rjfs20
https://www.fatherly.com/health/siblings-how-having-a-brother-sister-changes-kids
https://www.nytimes.com/2020/03/10/well/family/siblings-boys-girls-gender-relationships.html
https://www.spokesman.com/stories/1995/sep/04/the-sibling-factor-the-number-and-gender-of/
Tagi: płeć, rodzeństwo
Dodaj komentarz