Diagnostyka USG w ciąży

Dla rodziców to okazja do zobaczenia się ze swoim maluszkiem zanim się jeszcze urodzi, dla lekarzy — szansa na zbadanie stanu zdrowia rozwijającego się dziecka oraz na wczesne zdiagnozowanie ewentualnych nieprawidłowości. Mowa o powszechnym obecnie, najprostszym, nieinwazyjnym badaniu, jakim jest USG prenatalne.

Ile razy wykonuje się USG w ciąży?

Ilość badań USG w trakcie ciąży zależy oczywiście od jej przebiegu oraz od decyzji i preferencji lekarza prowadzącego. Jeśli nie ma dodatkowych wskazań, Polskie Towarzystwo Ginekologiczne (PTG) rekomenduje wykonanie trzech USG na poszczególnych etapach ciąży,
w celu zbadania konkretnych cech płodu:

I.  – między 11 a 14 tygodniem ciąży,

II. – między 18 a 22 tygodniem ciąży,

III. – między 28 a 32 tygodniem ciąży.

W rzeczywistości obecnie praktycznie w każdym gabinecie lekarskim pierwsze USG lekarz wykonuje już podczas wizyty, gdy pacjentka zgłasza się z podejrzeniem ciąży (pozytywny test ciążowy lub beta hCG). Wówczas za pomocą sondy dopochwowej lekarz specjalista potwierdza lub wyklucza ciążę, ocenia obecność pęcherzyka ciążowego, jego lokalizację, ilość, wielkość zarodka oraz to, czy jest zauważalne bicie serduszka, czyli jak to mawiają lekarze, czy ciąża jest żywa. Badanie to wykonuje się jeszcze przed ukończeniem 10 tygodnia ciąży.

W przypadku stwierdzenia ciąży mnogiej, badania USG będą wykonywane znacznie częściej, średnio co 4 tygodnie. Jeśli spodziewamy się bliźniąt, trojaczków lub więcej, dokładna, regularna diagnostyka jest niezbędna. Podobnie jest w przypadku wykrycia jakiejś nieprawidłowości lub w razie wątpliwości lekarza badającego — wówczas USG jest powtarzane częściej, aby dokładnie przyjrzeć się dziecku.

Co jest badane?

Podczas każdego USG lekarz wykonujący badanie ma za zadanie określić konkretne parametry, sprawdzić, czy dziecko rozwija się prawidłowo w stosunku do etapu, na jakim się w danej chwili znajduje.

– Pierwsze rekomendowane przez PTG badanie, które przeważnie jest drugim USG od początku ciąży, potocznie nazywane jest „USG genetycznym”.

Co widzi mama?

W tym momencie przyszła mama ma okazję zobaczyć już nie pęcherzyk z zarodkiem, ale praktycznie w pełni ukształtowanego dzidziusia.

Co widzi lekarz?

Na tym badaniu lekarz ocenia:

– wiek ciąży, a ja jego podstawie szacuje się przewidywany termin porodu;

– przepływ krwi w przewodzie żylnym (DV);

– budowę zewnętrzną i anatomiczną płodu:

• główka i jej obwód, budowa czaszki;
• ściany powłok brzusznych;
• tułów, kręgosłup, długość ciemieniowo-siedzeniową (CRL) mierzoną od czubka głowy do pośladków;
• kończyny górne i dolne;
• budowa, położenie i czynność serca;
• budowa i położenie pozostałych narządów wewnętrznych (żołądek, pęcherz moczowy, mózg);
• przezierność karkowa (NT) i obecność oraz długość kości nosowej (NB), w celu wykluczenia zespołu Downa;

– ponadto lekarz może ocenić kosmówkę, lokalizację łożyska, pępowinę, ilość wód płodowych, budowę, wielkość, lokalizację macicy.

• Kolejne rekomendowane badanie USG, nazywane „połówkowym” z racji na to, że wykonuje się je mniej więcej w połowie ciąży i uznawane jest za najważniejsze. Warto wybrać się na nie z partnerem, bo prawdopodobnie poznacie wtedy płeć swojego maleństwa i będziecie mogli dobrze mu się przyjrzeć.

Co widzą rodzice?

Mama i tata mogą podejrzeć jak rośnie, rozwija się i rusza ich dzidziuś mieszkający w brzuchu.

Co widzi lekarz?

Na USG połówkowym lekarz:

– dokonuje dokładnej oceny budowy anatomicznej i rozwoju wszystkich narządów wewnętrznych, układu szkieletowego, co na tym etapie stwarza największe szanse na wczesne wykrycie lub wykluczenie wad wrodzonych płodu. Badane są:

– główka, czaszka, mózg, twarz (obecność wargi górnej);

• klatka piersiowa;
• jama brzuszna wraz z narządami (żołądek, jelita, nerki, pęcherz moczowy);
• kręgosłup;
• długość kości udowej;
• obecność wszystkich kończyn, palców oraz ich ruchomość;
• serce, jego budowa i czynność wraz z przepływami;

– dokonuje oceny płci dziecka (choć zdarza się, że ułożenie na to nie pozwala);

– na podstawie poszczególnych parametrów szacowana jest waga dziecka i wiek ciąży;

– ustala budowę i położenie łożyska;

– sprawdza przepływowość pępowiny;

– ocenia ilość wód płodowych.

• Ostatnie zalecane przez PTG badanie USG wykonuje się w okolicy 30. tygodnia ciąży.

Jest to rutynowe badanie mające na celu kontrolę rozwoju płodu w trzecim trymestrze ciąży. Dokładna ocena poszczególnych narządów jest już o tyle trudniejsza, że dzidziuś cały czas rośnie, jest zdecydowanie większy i zajmuje więcej miejsca w brzuchu.

Co widzi mama?

Mama ma okazję zajrzeć do swojego malucha prawdopodobnie ostatni raz przed porodem.

Co widzi lekarz?

Lekarz specjalista wykonuje to badanie w celu:

• ogólnej oceny rozwoju płodu;
• sprawdzenia ilości wód płodowych (współczynnik AFI);
• oceny położenia i stopnia dojrzałości łożyska;
• oszacowania wielkości dziecka;
• ustalenia położenia dzidziusia w macicy, co ma istotne znaczenie w kwestii samego porodu.

Badania USG jeszcze jakiś czas temu były czystą abstrakcją dla kobiet w ciąży. Dziś są rutynowym badaniem, które jest stosunkowo niedrogie, a przy tym proste w wykonaniu i bardzo precyzyjne. Dzięki niemu istnieje możliwość wczesnego wykrycia ewentualnych wad wrodzonych,
a co za tym idzie dziecko otrzymuje szanse wczesnej interwencji tuż po urodzeniu, a niekiedy jeszcze w okresie prenatalnym. Rodzice przeważnie lubią to badanie, gdyż jest bezbolesne, bezpieczne, nieinwazyjne i jest ono również okazją do poznania dzidziusia.

 

Tagi: badanie USG, wyniki badań USG