Zastanawiasz się, jak mądre będzie Twoje dziecko? Czy można jakoś pomóc jego rozwojowi intelektualnemu?
Inteligencja tak naprawdę jest pojęciem bardzo złożonym i wychodzi daleko poza zakres umiejętności logicznego myślenia. W różnych definicjach obejmuje ona również zdolność do uczenia się i rozwiązywania problemów, kreatywność, otwartość emocjonalną, a nawet poczucie pewności siebie. Jak małe dziecko rozwija te sfery i od czego ów rozwój zależy?
Czy inteligencja jest dziedziczna?
Dla przyszłej mamy myślenie o potomku często rozgrywa się w kategoriach dziedziczenia. Co nasze niemowlę będzie miało po tacie, co po mnie, co po dziadkach? Naukowcy do dnia dzisiejszego nie potrafią wszak jednoznacznie odpowiedzieć, do jakiego stopnia inteligencja zapisana jest w genach. Ostrożne szacunki mówią o 50%, co więc z resztą?
Nie da się ukryć, że to środowisko, w jakim dziecko wzrasta, może jednak mieć kluczowy wpływ na jego IQ. Mądrzy rodzice adopcyjni potrafią pociesze wspaniałe warunki rozwoju intelektualnego, które nie pokonają wprawdzie wad wrodzonych wynikających np. z nieodpowiedzialności biologicznej mamy w ciąży, ale bywają decydujące dla życiowej funkcjonalności. Sam fakt wyższego wykształcenia matki i ojca jest kluczowy nie tyle ze względu na geny, ile adekwatne wychowanie i wsparcie w nauce.
Z badań naukowych wynika również, że istotny wpływ na inteligencję dziecka ma także miejsce zamieszkania, finansowa sytuacja i profesje rodziców, a także oczywiście poziom systemu edukacyjnego. Poradniki dla kobiet w ciąży sugerują również, że sposób odżywiania (dostateczna ilość kwasu foliowego, jodu oraz kwasów omega 3), trybu życia, jak również unikanie alkoholu oraz papierosów to pierwszy krok do mądrzejszego dziecka.
Jak można stymulować intelektualnie niemowlę?
Choć noworodek jest przede wszystkim krzyczącym zawiniątkiem potrzeb fizjologicznych, tak naprawdę już od pierwszego tygodnia życia wpływać na rozwój jego zmysłów. W pierwszym roku życia interakcje z rodzicami i dziadkami są najważniejszym czynnikiem kształtowania się umiejętności poznawania, logicznego myślenia i rozwiązywania problemów, więc nie warto tracić żadnego dnia. Co możesz robić?
- Czytaj maluszkowi jak najwięcej. Każdy kontakt z nowymi słowami i opowieściami to doskonałe wyzwanie dla małego mózgu. Nawet książeczki dla niemowlaków – bez słów – przy odpowiedniej interpretacji rodzica stają się skarbnicą wiedzy. Z czasem warto jak najbardziej angażować dziecko w czytanie – niech ogląda obrazki, pokazuje postacie, naśladuje dźwięki.
- Dbaj o dostateczną ilość snu – od okresu niemowlęctwa do wieku nastoletniego ilość snu jest bezpośrednio skorelowana ze zdolnościami intelektualnymi. Młodzież we szkole, która dostaje piątki, średnio śpi o 15 minut więcej niż czwórkowicze i nawet pół godziny więcej nie trójkowicze! Nie dostosowuj więc drzemek maluszka do swojego trybu dnia, ale na odwrót. Skorzysta na tym także ogólne zdrowie niemowlaka.
- Pozwalaj na niezależność. Raczkujący maluszek próbuje dostać się do każdego zakamarka? Interweniuj, jeśli widzisz realne zagrożenie, ale inaczej pozwalaj dziecku na samodzielne zwiedzanie, zdobywanie, pokonywanie przeszkód. To najlepsza metoda nauki!
- Bawcie się razem jak najwięcej. Nie chodzi o wyszukane techniki stymulacyjne, ale zwykłą beztroską zabawę. Chowanie i szukanie, wyciąganie, wkładanie czy sortowanie to bez wątpienia najlepsze ćwiczenia dla młodego umysłu. Nie zaniedbuj też roli zabawy w czasie spacerów – im bardziej będą różnorodne, tym lepiej dla dziecka. Każdy nowy teren to doskonały bodziec rozwijający myślenie wizualno-przestrzenne.
- Prowadź z dzieckiem pozytywne do rozmowy, nawet jeśli początkowo będą one jednostronne. Mów o wszystkim, co się dzieje wokół, nazywaj wszystkie przedmioty, dokonuj obserwacji, zwracaj uwagę na pozytywne rzeczy. Przede wszystkim zaś chwal głośno i entuzjastycznie każdy postęp!
- Osłuchuj maluszka z innymi językami. Bilingualne dzieci mają lepiej rozwinięte mózgi, gdyż od małego przyswajają więcej słownictwa. Może ktoś w rodzinie albo opiekunka może mówić na niemowlę w języku obcym?
A co z zabawkami edukacyjnymi i aplikacjami dla małych dzieci? Niestety, naukowcy są sceptyczni. Uczenie się polega na aktywnym uczestnictwie w procesach, nie zaś pasywnym oglądaniu ekranu. Gadżety mogą być dobrym pomysłem na tymczasowe zajęcie maluchów, ale nie powinny zastępować zdobywania świata i interakcji z innymi ludźmi. Czas spędzany przed telewizorem czy komputerem niestety negatywnie wpływa na potencjał intelektualny.
Inne sposoby, aby wychować mądre dziecko
Im maluszek jest starszy, tym więcej możesz robić, aby stymulować jego rozwój. Oto kilka doskonałych strategii popartych badaniami naukowymi:
- Nauka gry na instrumencie – muzyka okazuje się być czynnikiem doskonale wpływającym na rozwój mózgu. W porównaniu z kółkiem dramatycznym czy brakiem zajęć dodatkowych lekcje gry na flecie, czy pianinie okazuje się faktycznie zwiększać IQ dzieci!
- Zajęcia fizyczne – choć nie każdy sportowiec jest geniuszem, badania wskazują, że po zajęciach ruchowych dzieci są w stanie przyswoić nawet 20% więcej nowych słówek. Sport zwiększa bowiem dokrwienie mózgu i usprawnia procesy umysłowe. Dbaj więc o to, aby twoja pociecha miała co dzień zagwarantowaną dawkę ruchu.
- Wysokie oczekiwania – jeśli będzie wierzyć i oczekiwać, że wasze dziecko jest mądre, będzie ono radzić sobie znacznie lepiej. Brzmi to dziwnie, ale okazuje się, że maluchy wysysają z rodziców zdanie o sobie samym i podświadomie wypełniają dany model. Nigdy nie przestawaj więc okazywać dziecku wiary w jego możliwości!
Bibliografia:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5479093/
https://time.com/12086/how-to-make-your-kids-smarter-10-steps-backed-by-science/
https://www.medicinenet.com/how_can_i_increase_my_babys_iq/article.htm
https://www.webmd.com/baby/features/how-to-have-smarter-child
Tagi: IQ
Dodaj komentarz