Starania o dziecko może komplikować bardzo wiele zdrowotnych problemów – jednym z nich jest insulinooporność. Sprawdź, jak ją rozpoznać, jakie są jej konsekwencje dla płodności oraz co może pomóc kobietom planującym ciążę.
Insulinooporność – co to jest?
Wbrew pozorom insulinooporność to nie to samo co cukrzyca ani stan przedcukrzycowy. O insulinooporności mówimy, gdy komórki mięśni, wątroby i tkanki tłuszczowej nie reagują poprawnie na insulinę. Co to oznacza?
Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę, który umożliwia organizmowi pobór glukozy z krwi. Po zjedzeniu posiłku z węglowodanami układ trawienny rozkłada go na cukry proste, które absorbowane są z jelit do krwioobiegu. Glukoza we krwi nie zda się nam jednak na nic, jeśli nie zostanie wchłonięta, tam, gdzie jest potrzebna. W odpowiedzi na wysoki poziom cukru trzustka uruchamia więc insulinę, która z kolei daje sygnał komórkom mięśni, wątroby i tkanki tłuszczowej, aby przyswajały cenne paliwo.
W przypadku insulinooporności sygnał ów nie wywołuje odpowiedniej reakcji i glukoza pozostaje we krwi, podczas gdy mięśniom i wątrobie brakuje energii. Trzustka więc wysila się i produkuje więcej insuliny. Przez jakiś okres ta nadprodukcja wystarcza, ale gdy insulinooporność się pogłębia, poziom cukru we krwi pozostaje trwale podwyższony i wówczas już mówimy o cukrzycy.
Skąd się bierze insulinooporność?
Są różne przyczyny rozwoju insulinooporności. Należą do nich m.in. predyspozycje genetyczne, na które nie masz wpływu. Ale problem statystycznie częściej pojawia się u osób otyłych i mało aktywnych fizycznie, a także przyjmujących trwale glukokortykosteroidy lub doświadczających zaburzeń snu. U kobiet dodatkowo insulinooporność związana bywa z występowaniem zespołu policystycznych jajników.
Nie wszystkiemu da się oczywiście zapobiec, ale kobiety w wieku rozrodczym, które planują zajście w ciążę, powinny w szczególności dbać o prawidłową wagę ciała oraz zdrową dawkę ruchu na co dzień.
Dowiedz się, czym grozi otyłość u ciężarnych: https://niebieskiepudelko.pl/otylosc-u-ciezarnych-czym-grozi/
Insulinooporność a ciąża
Ze względu na brak oczywistych objawów (bez przeprowadzenia stosowanych testów krwi) większość osób niestety nie wie, że cierpi na insulinooporność. Co to jednak może mieć wspólnego z płodnością?
Gromadzenie się glukozy we krwi i stopniowe odkładanie jej w komórkach tłuszczowych prowadzi do szeregu niekorzystnych zjawisk. Sama nadwaga jest czynnikiem zmniejszającym szanse na zajście w ciążę. Dodatkowo jednak insulinooporność sprzyja rozwojowi stanów zapalnych, a w długim okresie zaburza również funkcjonowanie jajników i blokuje prawidłową owulację.
Podejrzewasz u siebie insulinooporność, a ciąża długo nie nadchodzi? Zgłoś się do lekarza i poinformuj go o swoich obawach. Powodem do niepokoju są w szczególności nieregularne cykle miesiączkowe oraz całkowity brak menstruacji. Jeśli dodatkowo cierpisz na nadwagę lub otyłość, odporność na insulinę jest wysoce prawdopodobna.
Leczymy insulinooporność – dieta może pomóc
Insulinooporność w długim okresie prowadzi zwykle do rozwoju cukrzycy, ale nie wymaga jeszcze podawania insuliny. Tak długo, jak trzustka pracuje i sama produkuje ów kluczowy hormon, wyraźną poprawę procesów metabolicznych można przynieść zmiana stylu życia, w szczególności odżywiania i aktywności fizycznej.
Jak zwalczać insulinooporność? Dieta powinna być mniej kaloryczna (kobietom w wieku 19-30 lat wystarczy 1800-2400 kcal dziennie) i uboższa w tłuszcze nasycone oraz węglowodany proste. Słodycze najlepiej jest wykluczyć całkowicie. W Twoim jadłospisie jest jednak miejsca na:
- Owoce i warzywa;
- Płatki zbożowe bez cukru;
- Ciemne pieczywo i makaron; brązowy ryż oraz kasze;
- Drób i ryby;
- Nabiał i jaja;
- Orzechy oraz oleje roślinne.
Dodatkowo powinnaś przyzwyczaić się do codziennej (a minimum 5 razy w tygodniu) dawki umiarkowanie intensywnego wysiłku fizycznego trwającego 30-60 minut. Dobre propozycje dla kobiet to pływanie, jogging, jazda na rowerze lub rolkach, aerobik i inne rodzaje gimnastyki.
Jeśli masz stwierdzony zespół policystycznych jajników oraz zdiagnozowany podwyższony poziom cukru we krwi, lekarz dodatkowo może przepisać leki przeciwcukrzycowe. Ich używanie nie zwalnia jednak od obowiązku wdrożenia zdrowych rytuałów. Obserwuje się, że utrata 5-10% wagi ciała zwykle znacząco redukuje insulinooporność, a ciąża staje się od razu bardziej prawdopodobna.
Pamiętaj! Insulinooporność ani cukrzyca nie oznaczają, że nigdy nie zajdziesz w ciążę. Musisz się jednak liczyć z zaburzeniami płodności i lepiej jest prób o poczęcie nie odkładać zbyt długo.
Bibliografia:
Cureus; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9420237/
National Library of Medicine; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507839/
Medical News Today; https://www.medicalnewstoday.com/articles/305567
National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/what-is-diabetes/prediabetes-insulin-resistance
Tagi: glukoza, insulinooporność, trzustka
Dodaj komentarz