Według różnych statystyk na każdych 100 tys. noworodków 3-80 rozwija chorobę hemolityczną. Sprawdź, jakie są jej przyczyny i w jaki sposób współczesna medycyna pomaga chorym dzieciom. Z naszego artykułu dowiesz się również, jak można skutecznie zapobiegać chorobie hemolitycznej noworodków.
Co to jest choroba hemolityczna noworodka?
Hemoliza to przedwczesny, patologiczny rozpad czerwonych krwinek, które w normalnych warunkach powinny „żyć” ok. 120 dni. Choroba hemolityczna noworodków jest rzadką chorobą krwi obserwowaną u dzieci zaraz po narodzeniu. Jej przyczyną jest konflikt serologiczny, a więc niezgodność czynnika Rh matki i dziecka.
Bez odpowiedniego leczenia choroba hemolityczna noworodków jest bardzo niebezpieczna i stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia dziecka. Dlatego tak ważne jest, aby rozumieć przyczyny jej rozwoju i wymogi dotyczące opieki lekarskiej.
- Przeczytaj więcej o konflikcie serologicznym: https://niebieskiepudelko.pl/konflikt-serologiczny/
Skąd się bierze choroba hemolityczna noworodka?
Najczęstszą przyczyną wystąpienia choroby hemolitycznej jest sytuacja, w której matka ma grupę krwi o czynniku Rh-, podczas gdy płód w jej łonie ma czynnik Rh+, po ojcu. Z chwilą, gdy krwinki dziecka trafią do krwioobiegu matki, np. podczas oderwania łożyska, upadku czy inwazyjnych badań prenatalnych, jej system odpornościowy rozpoznaje je jako intruza i zaczyna produkować przeciwciała, które gromadzone są na przyszłość. W dalszej ciąży, jeśli kolejne dziecko również ma krew z czynnikiem Rh+, może dojść do rozwoju choroby hemolitycznej.
W bardzo rzadkich wypadkach choroba hemolityczna dotyczyć może dziecka z pierwszej ciąży. Dotyczy to sytuacji, w których matka z grupą krwi „0”, rodzi maluszka w grupą krwi „A”, „B” lub „AB”.
Objawy choroby hemolitycznej noworodków
W czasie ciąży matka nie obserwuje u siebie żadnych symptomów mogących wskazywać na problem z niezgodnością krwi. Podczas badań lekarz może natomiast stwierdzić żółte zabarwienie wody płodowej wywołane obecnością bilirubiny lub powiększenie wątroby, śledziony lub serca płodu na USG.
Po porodzie noworodki dotknięte problemem bywają bardzo blade i mają trudności z oddychaniem – to efekt anemii spowodowanej niedostateczną ilością czerwonych krwinek. Pępowina oraz białka oczu dziecka bywają natomiast żółte – żółtaczka hemolityczna rozwija się jednak zwykle dopiero 24-36 godzin po narodzeniu. Lekarze mogą również stwierdzić obrzęki całego ciała oraz wspomniane już powiększenie wątroby, oraz śledziony.
Diagnozę o chorobie hemolitycznej potwierdzają wyniki badań krwi noworodka oraz pomiar poziomu bilirubiny.
Jak leczy się noworodki z chorobą hemolityczną?
Jeśli diagnozę postawiono już w ciąży, lekarze mogą zaproponować transfuzję wewnątrzmaciczną, w ramach której za pomocą długiej igły do krwioobiegu płodu wprowadza się krew pozbawioną kontrowersyjnego czynnika Rh lub antygenu. W razie potrzeby takie transfuzje wykonuje się regularnie co 1-4 tygodnia, aż do dnia porodu. Ten ostatni ze względów bezpieczeństwa może zostać wywołany wcześniej.
Po porodzie, jeśli noworodek wykazuje oznaki anemii, również otrzymuje transfuzje, a często dodatkowo kroplówkę z elektrolitem dla podwyższenia ciśnienia krwi. Czasami potrzebne bywa również wspomaganie oddychania poprzez podanie tlenu lub sztuczną wentylację oraz leczenie dożylnymi immunoglobulinami (IVIG). W wyjątkowo poważnych przypadkach noworodkowi podaje się transfuzje wymienne, które polegają na powolnym usuwaniu krwi dziecka z krwioobiegu i zastępowaniu jej przez krew dawcy.
Pamiętaj! Choroba hemolityczna wywołuje ciężką anemię i żółtaczkę u noworodków, więc musi być specjalistycznie leczona. Jeśli rozpoznanie i terapia są odpowiednio szybkie, prognozy dla dziecka są dobre.
Czy chorobie hemolitycznej można zapobiegać?
Na szczęście istnieje prosty sposób jak zapobiegać rozwojowi choroby hemolitycznej. Polega on na zbadaniu grupy krwi matki we wczesnej ciąży. W przypadku negatywnego czynnika Rh i wcześniejszej ekspozycji na dodatnie Rh kobiecie podawany jest specjalny lek blokujący wytwarzanie przeciwciał. Podaje się go zwykle ok. 28 tygodnia ciąży. W przypadku, że noworodek faktycznie będzie miał grupę z krwi z Rh+, matce podaje się drugą dawkę leku 72 godziny po porodzie. W tym przypadku dziecko powinno urodzić się zdrowe nawet mimo konfliktu serologicznego.
Bibliografia:
https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=90&ContentID=P02368
https://www.childrenshospital.org/conditions/hemolytic-disease#
https://medlineplus.gov/ency/article/001298.htm
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557423/
Tagi: choroba hemolityczna, konflikt serologiczny
Dodaj komentarz