A jeśli nie pokocham swego dziecka od pierwszego wejrzenia?

Niepokoje, które towarzyszą kobietom ciężarnym bywają zaskakujące, ale też nie pozbawione krzty realności. Macierzyństwo wbrew pozorom nie jest bowiem procesem automatycznym…

Niby wspomagają nas hormony, w których zdaniem naukowców tkwi tajemnica do wszystkich ludzkich uczuć, także miłości. Niby mamy 9 miesięcy na przygotowanie się do nowej roli i odpowiedzialności. Niby to najbardziej podstawowy proces biologiczny gwarantujący przetrwanie gatunku i funkcjonujący bez problemów u sporej liczby gatunków zwierzęcych. A mimo to, jak wskazują badania statystyczne, aż 1/3 świeżo upieczonych mam ma problem z nawiązaniem pozytywnej emocjonalnej relacji z noworodkiem!

Poród i rozczarowanie?

Filmy, książki i relacje znajomych każą kobietom wierzyć, że z chwilą, gdy dziecko opuści ich ciało, zostaną obezwładnione ogromem nieznającej granic, matczynej miłości. Nachodzi więc poród (https://niebieskiepudelko.pl/porod-porodowi-nierowny/), który częściej niż rzadziej bywa trudny, bolesny lub stresujący, a matka z szokiem rejestruje, że nic nie wybuchło w jej sercu. Ba, często zmęczone fizycznie i psychicznie w naturalny sposób skupiamy się przede wszystkim na sobie i swoim ciele. A tu z boku, w łóżeczku, leży jakiś mały obcy człowiek i wyraźnie czegoś po nas oczekuje… To bywa frustrujące, a nawet przerażające.

Zdarza się również sytuacja odwrotna. Niepewne swojej opiekuńczej, emocjonalnej strony denerwujemy się na zaś. Cała ciąża mija pod znakiem obaw, jeśli pokocham dziecko, jeśli będę umiała się nim odpowiednio zaopiekować, jaką będę mamą. Rzeczywistość tymczasem przyjemnie zaskakuje – już pierwsze przystawienie maluszka do piersi budzi euforię i uczucie, o którym wiemy, że nic go nigdy nie przerośnie.

Bardzo trudno jest przewidzieć kto jak zareaguje na pojawienie się nowego człowieczka w rodzinie, bowiem natura bywa pod tym względem zaskakująca.

Uczucia, ale negatywne

Poród niesie ze sobą czasem paradoksalnie nie tylko brak oczekiwanej matczynej miłości, ale wręcz negatywne emocje. Kobiety zwierzają się, że nie chcą patrzeć na dziecko, pragną, aby ktoś je zabrał, marzą, aby zostać same. Czują wewnętrzną pustkę i oziębłość, a jeśli dolegliwości poporodowe są dotkliwe, budzi się w nich czasem wręcz wrogość. To zwykle pierwsza fala emocji, która stopniowo ustępuje drugiej, jeszcze przykrzejszej.

Dość szybko uświadamiamy sobie bowiem, że coś jest nie tak, a hollywoodzkie sceny poporodowe, w których rozrzewniona mama z rozgwieżdżonymi oczyma przygląda się swemu maleństwu i tuli je w ramionach, to jedno wielkie oszustwo. I wówczas pojawia się poczucie winy, wstyd, niska samoocena. Bo ze mną jest coś nie tak, jestem zła, niewarta, itd.

Niestety, bez odpowiedniego wsparcia ten tok myślenia może spiralnie się pogłębiać prowadząc do depresji matczynej oraz faktycznego słabego związku z niemowlęciem. Sytuacje takie zdarzają się, ale na szczęście dość rzadko – u ogromnej większości kobiet pierwsze godziny lub dni konsternacji i nieczułości naturalnie ustępują bowiem prawdziwemu macierzyństwu, które zazwyczaj potrzebuje po prostu czasu.

Skąd się to bierze?

Psychologowie sporo czasu poświęcili już na analizę rozmaitych reakcji rodzących i ich dalszych konsekwencji. Wydaje się, że rozczarowaniu i negatywnym uczuciom przy powitaniu dziecka sprzyjają:

• Zbyt wysokie oczekiwania wyssane z mediów masowych i społecznościowych
• Komplikacje okołoporodowe
• Nieprofesjonalny stosunek personelu izby porodowej (https://niebieskiepudelko.pl/jak-wybrac-szpital-do-porodu/)
• Rodzinna presja
• Pierwszy poród
• Trudna, ryzykowna ciąża

Tak naprawdę brak natychmiastowej miłości do noworodka może jednak nie wynikać z żadnej z powyższych okoliczności i bywa zaskoczeniem tak dla rodzącej, jak dla jej rodziny. Co można zrobić w takiej sytuacji?

Budowanie więzi

Setki, jeśli nie tysiące kobiety przyznają się po czasie, że idea miłości do niemowlęcia przyszła do nich dopiero po kilku dniach, tygodniach, a nawet miesiącach. Nieprzespane noce, zdrowotne komplikacje u mamy i dziecka, a także ciągłe krzyki i płacze nie sprzyjają temu procesowi i mogą go wydłużyć. Ale natura jest po naszej stronie i zdaniem naukowców samo karmienie piersią (https://niebieskiepudelko.pl/12-rzeczy-ktore-musisz-wiedziec-przed-pierwszym-karmieniem-piersia-na-porodowce/) i tulenie niemowlęcia, zwłaszcza w bezpośrednim kontakcie skóra-do-skóry wystarcza zwykle, aby naładować nas oksytocyną, hormonem niezbędnym do formowania więzi.

Poza tym bardzo ważna jest akceptacja obecnego stanu oziębłości jako tymczasowej fazy i unikalnie obwiniania się. Rozmowy z bliskimi, a przede wszystkim otwarte proszenie o pomoc, to najlepsze, co może zrobić zagubiona młoda mama. Wielu psychologów sugeruje wręcz taktykę „fake it till you make it”, a więc wcielania się w rolę kochającej mamy, aż do momentu, gdy stanie się ona rzeczywistością. Mowa tu o zmuszaniu się do krótkich chociaż chwil tulenia, szeptania, głaskania, które umożliwiają bliższy kontakt z maleństwem – podstawę budowania więzi.

Dlaczego to takie ważne?

Utrzymywanie się negatywnej bądź po prostu chłodnej relacji między mamą a niemowlęciem w dłuższym okresie czasu przynosi same szkody. Zdaniem psychologów, jeśli więź oparta na zaufaniu i bezpieczeństwie nie pojawi się w główce dziecka w ciągu pierwszych trzech lat, jego dalsze życie emocjonalne może być poważnie zaburzone, nie mówiąc już o relacjach rodzinnych. Także dla kobiety pozostawanie w marazmie bycia złą, niekochającą mamą prowadzi często do rozwoju depresji poporodowej (https://niebieskiepudelko.pl/depresja-poporodowa/), a czasem nawet trwałych zaburzeń psychiatrycznych. Nie trzeba dodawać jak taka sytuacja wpływa na małżeństwo.

Podsumowując, macierzyństwo potrzebuje czasu, spokoju i pokory, zarówno ze strony kobiety, jak i jej najbliższego otoczenia. Psychologowie podkreślają, że głęboka matczyna miłość nie musi wcale być zakochaniem od pierwszego wejrzenia – wręcz przeciwnie rośnie zwykle powoli i cierpliwie.

Tagi: baby blues, budowanie więzi z dzieckiem, ciąża, depresja ciążowa, kontakt psychouczuciowy, niewyspanie i stres poporodowy, poród