Jej oficjalna nazwa medyczna to choroba dłoni, stóp i jamy ustnej. Zazwyczaj niegroźna, niestety atakuje przede wszystkim najmłodszych i potrafi poważnie uprzykrzyć życie. Sprawdź, jak przebiega bostonka u dzieci.
Choroba dłoni, stóp i jamy ustnej – skąd się bierze?
Bostonka u dorosłych pojawia się bardzo rzadko. Jest to klasyczna choroba wieku dziecięcego, dotykająca przede wszystkim maluchy do lat 5. Z badań opublikowanych w 2018 r. przez chińskich naukowców wynika, że najwyższe nasilenie infekcji obserwuje się w między 3 a 4 rokiem życia (nawet 46% dzieci choruje!), a następnie w grupie wiekowej 4-5. Chorują też niestety niemowlęta.
Jak większość infekcji wieku dziecięcego choroba wywoływana jest wirusem – w tym przypadku jest to patogen Coxsackie 16 A. Wirus rozprzestrzenia się wyjątkowo łatwo, zarówno poprzez kontakt osobisty, jak i kropelki śliny uwalniane podczas kichania, kaszlu lub mówienia. Zarazić się można również, dotykając skażoną płynami fizjologicznymi chorego powierzchnię, np. oślinione zabawki.
Patogen Coxasackie 16 A znajduje się również w płynie wypełniających pęcherze na skórze oraz w kale. Zachowanie wysokich standardów higieny w czasie opieki nad chorym dzieckiem jest podstawowym warunkiem ograniczania szerzenia się infekcji.
Jak przebiega bostonka? Objawy i diagnoza
Od kontaktu z chorym musi minąć 3-5 dni, aby pojawiły się pierwsze symptomy. Mają one zwykle niespecyficzny charakter i mogą być mylone z innymi chorobami. Mowa przede wszystkim o gorączce, zmniejszonym apetycie, bólach gardła oraz ogólnym złym samopoczuciu.
Po kilku dniach, w drugiej fazie bostonki objawy stają bardziej charakterystyczne i ułatwiają postawienie diagnozy. W ustach dziecka pojawiają się wrzodziejące, pęcherzykowate zmiany, widoczne na policzkach, podniebieniu, dziąsłach, a także migdałkach. Mogą być one bolesne i zwykle skutecznie zniechęcają malucha do jedzenia i picia. Małe dzieci zaczynają się silnie ślinić.
Na wewnętrznej stronie dłoni i podeszwach stóp rozwija się również wysypka, które może rozszerzyć się na ręce, nogi oraz pośladki. Ma ona postać nieswędzących różowych lub czerwonych grudek, które z czasem zmieniają się w pęcherze. Te ostatnie mogą dawać dolegliwości bólowe. Dla pewności zapoznaj się z naszym przewodnikiem „co to za wysypka”.
Bostonka u dorosłych i dzieci daje podobne objawy, ale nie muszą one występować w pełnym komplecie. Każdy system odpornościowy reaguje nieco inaczej, a i ilość wirusa, który przedostał się do organizmu, może być różna. Mimo to lekarz pediatra stawia diagnozę na podstawie symptomów – w wielu środowiskach w określonych miesiącach infekcja tworzy lokalne ogniska zakaźne.
Czy bostonka u dzieci jest groźna?
Najczęstszym powikłaniem bostonki u dzieci jest odwodnienie. Ból przy przełykaniu zniechęca do picia i może łatwo prowadzić do dehydratacji. Czasami z tego powodu niezbędna jest hospitalizacja. Pobyt z małym dzieckiem w szpitalu zdecydowanie nie należy do przyjemności, więc dbałość o bilans wodny powinna być priorytetem.
Poza tym w rzadkich przypadkach wirus powodujący chorobę dłoni, stóp i jamy ustnej może powodować komplikacje w postaci zapalenia opon mózgowych lub zapalenia mózgu. Obie te choroby są bardzo poważne i wymagają długiej rekonwalescencji.
W przypadku klasycznej bostonki interwencji lekarskiej wymaga sytuacja, w której:
- Dziecko odmawia picia i pojawiają się symptomy odwodnienia;
- Gorączka u dziecka trwa dłużej niż 3 dni;
- Symptomy nie ustępują po upływie 10 dni;
- Dziecko ma osłabiony system odpornościowy;
- Bostonka u dziecka ma przebieg bardzo intensywny;
- Pacjent jest młodszy niż 6 miesięcy.
Leczenie
Tak jak w przypadku innych wirusowych infekcji, bostonka u dzieci nie wymaga specyficznego leczenia farmakologicznego. Nie pomagają na nią antybiotyki, a większość objawów samoczynnie ustępuje po 7-10 dniach.
Pediatrzy przede wszystkim polecają podawanie paracetamolu lub ibuprofenu w celu złagodzenia gorączki oraz bólu związanego z owrzodzeniem jamy ustnej. Taka interwencja może pomóc zachęcić dziecko do jedzenia i picia. To ostatnie jest szczególnie ważne – podawajmy dziecku po łyczkach wodę lub herbatę przez cały dzień.
W przypadku braku apetytu warto podawać dziecku chłodne posiłki o lekkiej konsystencji typu jogurty, desery, twarożki czy puddingi. Nie należy zmuszać maluszka do jedzenia, ale dobrze jest przekonać go, chociaż do małych przekąsek raz na jakiś czas.
Prewencja przede wszystkim!
Przed większością dziecięcych chorób zakaźnych trudno się skutecznie uchronić. Zwłaszcza uczęszczanie do żłobka lub przedszkola drastycznie zwiększa ryzyko zachorowania. Na pocieszenie dodajmy, że infekcje pomagają trenować reakcje odpornościowe organizmu, co w przyszłości może zaprocentować lepszym zdrowiem.
Wielu infekcji można jednak uniknąć, wdrażając i ucząc dziecka zasad higieny. Mycie rączek przed każdym posiłkiem i unikanie wkładania rączek i zabawek do buzi to absolutna podstawa. Jeśli wiesz, że ktoś w otoczeniu jest chory, raczej unikaj kontaktu. W przypadku, że infekcja jest już w domu, warto ograniczyć jej zasięg, wietrząc często pomieszczenia, myjąc oraz dezynfekując klamki i inne powierzchnie użytkowe.
Bibliografia:
https://kidshealth.org/en/parents/hfm.html
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6174039/
https://www.cdc.gov/hand-foot-mouth/about/signs-symptoms.html
Tagi: bostonka, choroby dzieci
Dodaj komentarz