Przez wiele lat środowisko medyczne zalecało, aby po przebytym cięciu cesarskim kolejne ciąże kończyć ponowną operacją. Z czasem podejście zaczęło się zmieniać, a lekarze i położne coraz częściej podejmują z pacjentkami temat porodu naturalnego po cesarskim cięciu, znanego jako VBAC. Taka forma porodu daje szansę na szybszą regenerację, mniejsze ryzyko powikłań chirurgicznych i większe poczucie sprawczości u rodzącej. Jednocześnie poród wiąże się z pewnymi ograniczeniami i wymaga dokładnej kwalifikacji medycznej. Warto więc wiedzieć, kiedy poród VBAC jest możliwy, jakie są przeciwwskazania i jakie korzyści może przynieść udana próba.
Co to jest poród VBAC?
VBAC to skrót od angielskiego sformułowania Vaginal Birth After Cesarian, czyli w dosłownym tłumaczeniu: poród drogą pochwową po cesarskim cięciu. Mowa o sytuacji, w której kobieta po urodzeniu jednego potomka metodą chirurgiczną, decyduje się na poród dziecka następnego siłami natury. Według danych amerykańskich za rok 2013 nawet w 70% próba taka kończyła się sukcesem. Przebieg porodu VBAC nie różni się od klasycznego porodu siłami natury. Preferowane jest jednak, aby poczekać na spontaniczne rozpoczęcie akcji porodowej, gdyż wywoływanie porodu zwiększa ryzyko pęknięcia macicy. Poza tym wskazane bywa znieczulenie zewnątrzoponowe, które w razie konieczności ułatwia wykonanie nagłego cesarskiego cięcia.
Jakie jest ryzyko powikłań porodu siłami natury po cięciu cesarskim?
Choć poród drogami natury po cięciu daje wiele korzyści, nie jest całkowicie pozbawiony ryzyka. Decydując się na taką formę rozwiązania ciąży, kobieta powinna mieć świadomość możliwych powikłań i pozostawać pod stałą opieką personelu medycznego. VBAC wiąże się ze zwiększonym nadzorem podczas akcji porodowej, a każdy niepokojący sygnał jest wskazaniem do szybkiej interwencji. Najczęściej podnoszone przez ginekologów i położników zagrożenia to:
- ryzyko pęknięcia macicy w miejscu blizny po cięciu cesarskim – to najpoważniejsze powikłanie, choć występuje rzadko,
- krwotok okołoporodowy, wymagający intensywnego leczenia,
- niewydolność łożyska lub jego przedwczesne oddzielenie,
- konieczność nagłego wykonania kolejnego cięcia cesarskiego, jeśli stan matki lub dziecka ulega pogorszeniu,
- dłuższy czas rekonwalescencji w razie powikłań pooperacyjnych,
- możliwość niedotlenienia płodu, gdy akcja porodowa przedłuża się lub przebiega z komplikacjami.
Mimo tych zagrożeń, statystyki pokazują, że większość kobiet po przebytym cięciu cesarskim ma realną szansę na udany poród drogami natury. Dlatego tak ważna jest prawidłowa kwalifikacja, ocena stanu zdrowia ciężarnej oraz prowadzenie porodu w ośrodku dysponującym odpowiednim zapleczem chirurgicznym i anestezjologicznym.
Poród naturalny po cesarskim cięciu – przeciwwskazania
Niestety, mimo najszczerszych chęci, nie każda kobieta ma możliwość wypróbowania porodu VBAC. Istnieje szereg przeciwwskazań, które z medycznego puntu widzenia dyskwalifikują do takiej próby – jedyną opcją dla przyszłej mamy pozostaje wówczas ponowne cesarskie cięcie. Do tych przeciwwskazań należą przede wszystkim:
- Wcześniejsze cięcie klasyczne, pionowe, przeprowadzone od pępka do spojenia łonowego. Jest ono dzisiaj wykonywane bardzo rzadko, wyłącznie w przypadku komplikacji wymagających szybkiego wyjęcia płodu z macicy.
- Wcześniejsze pęknięcie macicy.
- Niektóry rodzaje operacji na macicy, na przykład usunięcie włókniaków.
Ponadto w wielu szpitalach uzyskamy odmowę VBAC, jeśli mamy za sobą już dwa porody metodą cesarki, lub cierpimy na poważną otyłość (BMI>50), a nigdy wcześniej nie rodziłyśmy. Ciąża bliźniacza generalnie nie musi być przeciwwskazaniem, ale oczekiwanie trojaczków już owszem.
Generalnie, należy też liczyć się z faktem, że szanse na powodzenie VBAC maleją wraz z zaawansowanym wiekiem matki, przenoszoną ciążą oraz wysokim ciśnieniem krwi w czasie ciąży (preeklampsja). Niedobrze rokuje również niedostateczny odstęp czasowy między tym a poprzednim porodem – krótszy niż 18 miesięcy. Z drugiej strony, większe szanse sukcesu mają kobiety, które rodzą przynajmniej po raz trzeci, zaś przed poprzednim cesarskim cięciem doświadczyły porodu naturalnego.
Jaka jest najlepsza pozycja do spania w ciąży? https://niebieskiepudelko.pl/jaka-jest-najlepsza-pozycja-do-spania-w-ciazy/
Kiedy możliwy jest poród VBAC?
Decyzja o tym, czy poród VBAC jest możliwy, zależy od wielu czynników medycznych i organizacyjnych. Najważniejsze znaczenie ma rodzaj poprzedniego cesarskiego cięcia oraz ogólny stan zdrowia ciężarnej. Lekarze podkreślają, że poród drogami natury po wcześniejszym cesarskim cięciu jest rozważany tylko wtedy, gdy nie występują poważne komplikacje i nie ma przeciwwskazań do podjęcia próby porodu. W praktyce oznacza to, że kobiety po cesarskim cięciu z niskim poprzecznym nacięciem macicy, zachowanym dobrym odstępem czasowym od ostatniego zabiegu oraz prawidłowo gojącą się blizną, mają większe szanse na VBAC.
Specjaliści wskazują, że minimum 18 miesięcy od wykonania cięcia cesarskiego zwiększa bezpieczeństwo i pozwala macicy na prawidłową regenerację. Wiele zależy też od przebiegu poprzedniego porodu – jeśli kobieta miała już za sobą doświadczenie porodu naturalnego, to jej szansę na udany poród rosną. Z kolei ciąża w bliźnie po cięciu albo inne powikłania, jak np. nieprawidłowe ułożenie łożyska, mogą stanowić stanowić bezwzględnego przeciwwskazania.
Nie bez znaczenia pozostaje liczba wcześniejszych porodów operacyjnych. Po jednym cięciu szanse są relatywnie duże, natomiast po 2 cięciach cesarskich decyzję podejmuje się bardzo ostrożnie. Eksperci podkreślają, że każdą pacjentkę trzeba traktować indywidualnie, a ostateczna kwalifikacja zależy od oceny ginekologa i zespołu prowadzącego. Dlatego VBAC najlepiej planować w placówkach z doświadczonym personelem.
Podsumowując, poród drogami natury po wcześniejszym cesarskim cięciu to opcja dostępna tylko dla wybranych pacjentek, które spełniają kryteria medyczne. Kluczowe jest bezpieczeństwo matki i dziecka, a decyzja o tym, by podjąć próbę porodu siłami natury, zawsze musi być poparta fachową oceną i rozmową z lekarzem prowadzącym.
Zobacz również: Czym jest poród przedwczesny? https://niebieskiepudelko.pl/czym-jest-porod-przedwczesny/
Poród naturalny po cesarce – najczęściej zadawane pytania
Ile czasu po cesarskim cięciu można rodzić naturalnie?
Zaleca się odczekać minimum 18 miesięcy, aby macica mogła się w pełni zregenerować.
Czy po cesarskim cięciu można rozpocząć poród naturalnie?
Tak, wiele kobiet może rodzić naturalnie po cięciu cesarskim.
Czy po cesarce można rodzić naturalnie?
Tak, możliwe jest rodzenie siłami natury po przebytym cięciu cesarskim.
Czy druga cesarka mniej boli?
Nie, ból po kolejnym cięciem cesarskim wcale nie musi być mniejszy i zależy od indywidualnego przebiegu gojenia.
Bibliografia:
Rcog.org.uk, https://www.rcog.org.uk/globalassets/documents/guidelines/gtg_45.pdf
Ncbi.nlm.nih.gov, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507844/
Tagi: cesarskie cięcie, poród naturalny, Poród VBAC
Dodaj komentarz