Strona główna » Przed ciążą » Przygotowania do zajścia w ciążę » Zdrowie i badania » Progesteron: normy przed ciążą i w jej czasie

Progesteron: normy przed ciążą i w jej czasie

Brzuch kobiety w ciąży z wykresem poziomu hormonów, ręka na brzuchu

Mimo że to estrogen jako pierwszy przychodzi na myśl w związku z kobiecymi hormonami, cykl miesiączkowy tak naprawdę rządzony jest przez duet: jego drugim i niezbędnym elementem jest progesteron. Normy tego hormonu pomagają lekarzom diagnozować problemy z płodnością i inne kobiece schorzenia.

Spis treści

1. Co to jest progesteron i gdzie powstaje?

2. Funkcje progesteronu

3. Progesteron: normy przed ciążą

4. Progesteron w ciąży – co warto o nim wiedzieć?

5. Zaburzenia progesteronu i ich leczenie

Co to jest progesteron i gdzie powstaje?

Progesteron u obu płci produkowany jest korę nadnercza. Ponieważ jednak kobiety potrzebują go znacznie więcej, główną odpowiedzialność za produkcję przejmuje u nich ciałko żółte rozwijające co miesiąc z pękniętego pęcherzyka jajowego. Nie powinno być więc niespodzianką, że poziom progesteronu zaczyna rosnąć od momentu owulacji, czyli uwolnienia komórki jajowej.

To właśnie w drugiej połowie cyklu kobiety odczuwają też najdobitniej typowo progesteronowe symptomy, czyli obrzmienie i tkliwość piersi, drażliwość, wzdęcia czy obrzęki. W zależności od wzajemnej relacji estrogenu i progesteronu – normy są dość szerokie, a każda kobieta ma nieco inne uwarunkowania – wpływ progesteronu w drugiej fazie cyklu może być mniej lub bardziej zauważalny.

Funkcje progesteronu

W ciągu życia kobiety progesteron spełnia bardzo wiele różnych i ważnych funkcji. W okresie dojrzewania odpowiada za rozwój piersi, a później w trakcie cyklu miesiączkowego zmienia ich wygląd, powodując charakterystyczne pęcznienie.

Od momentu, gdy kobieta zacznie menstruować, progesteron co miesiąc próbuje przygotować ciało na ewentualną ciążę. W szczególności oznacza to pogrubianie śluzówki macicy, tak, aby mogło się w niej zagnieździć zapłodnione jajeczko. Jeśli do zapłodnienia nie dojdzie, ciało żółte się rozpada, a tym samym poziom progesteronu spada, co powoduje wywołanie okresu i początek nowego cyklu.

Dodatkowo progesteron wspomaga działanie gruczołu tarczycy i poprawia nastrój, zwiększają produkcję neuroprzekaźnika GABA.

Przeczytaj więcej o hormonach cyklu miesiączkowego i owulacji: https://niebieskiepudelko.pl/owulacja-objawy-przebieg-skutki/

Progesteron: normy przed ciążą

Badania progesteronu zlecane są przez lekarzy w przypadku zaburzeń cyklu miesiączkowego lub problemów z zajściem ciążę. W zależności od podejrzewanej przyczyny zaburzeń, badanie krwi wykonuje się w innych fazach cyklu – na początku, w środku lub w drugiej połowie. Ze względu na naturalne fluktuacje progesteronu normy przedstawiają się dla każdego z tych okresów inaczej:

2-5 dzień cyklu (faza pęcherzykowa) – 0,057 do 0,893 ng/ml;
12-14 dzień cyklu (faza owulacyjna) – 0,121 do 12,0 ng/ml;
21 dnia cyklu (faza lutealna) – 1,83 do 23,9 ng/ml.

Normy te dotyczą oczywiście wyłącznie kobiet w wieku rozrodczym. Po menopauzie poziom progesteronu nie podlega już takim fluktuacjom i zazwyczaj utrzymuje się na niskim poziomie.

Formuła hormonu progesteronu, ilustracja 2D

Progesteron w ciąży – co warto o nim wiedzieć?

Progesteron ma za zadanie nie tylko przygotować kobietę do ciąży, ale także zapewnić jej pozytywny przebieg. Uważa się wręcz, że działa na przeciwzapalnie i modyfikuje funkcje układu immunologicznego z korzyścią dla płodu. Przede wszystkim zaś zapobiega poronieniu we wczesnej fazie ciąży, a w drugiej połowie chroni przed przedwczesnym porodem.

Do 10 tygodnia ciąży produkcję progesteronu w ciąży podtrzymuje ciałko żółte, ale później przejmuje ją łożysko – aż do końca ciąży. W przypadku plamień lub ryzyka poronienia położnik może zlecić przyszłej mamie badanie progesteronu. Normy w ciąży wynoszą:

11,0 do 44,3 ng/ml w pierwszym trymestrze;
25,4 do 83,3 ng/ml w drugim trymestrze;
58,7 do 214 ng/ml w trzecim trymestrze.

Zaburzenia progesteronu i ich leczenie

W uzasadnionych przypadkach lekarz może zadecydować o podawaniu ciężarnej progesteronu w formie tabletek doustnych lub dopochwowych bądź też cotygodniowych zastrzyków. Terapia taka jest wskazana zwłaszcza przy historii wcześniejszych poronień.

Ponadto progesteron w formie leku podawany jest w przypadku: