Połóg to czas po porodzie, podczas którego dochodzi do regeneracji całego organizmu po ciąży. W czasie ciąży zwiększa się objętość krwi krążącej w organizmie matki, macica jest mocno ukrwiona i znacznie powiększona. Podczas porodu i zaraz po nim następuje wiele zmian hormonalnych, które mogą przyczyniać się do powstawania zakrzepów, szczególnie w kończynach dolnych. Czym jest zakrzepica w połogu, jakie są jej objawy i jak jej uniknąć?
Czym jest zakrzepica?
Zakrzepica to stan, podczas którego dochodzi do powstania skrzepliny w żyle. W ciąży i połogu najczęściej występującą jest zakrzepica żył głębokich nóg. Ryzyko rośnie wraz z rozwijającą się ciążą – im ciąża jest starsza tym możliwość wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej jest bardziej prawdopodobne.
Rosnąca macica wraz z płodem wywierają nacisk na żyłę główną dolną i powodują wzrost ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej, a to z kolei prowadzi do wolniejszego przepływu i większego ciśnienia krwi w kończynach dolnych. W ciąży dochodzi również do wzrostu progesteronu, który powoduje zwiększenie pojemności żył. W poprawnie przebiegającej ciąży i połogu ilość czynników mogących wywołać zakrzepicę zmniejsza się, a zwiększa się aktywność czynników krzepnięcia.
Jak wyglądają pierwsze chwile po porodzie? https://niebieskiepudelko.pl/pierwsze-godziny-i-dni-po-porodzie-problemy-kobiet-w-pologu/
Zakrzepica po porodzie – czynniki ryzyka
Występowanie zakrzepicy żylnej w połogu najczęściej notuje się w ciągu pierwszego tygodnia po porodzie. W większości przypadków ryzyko jej wystąpienia istniało już przed ciążą, a zachodzące zmiany hormonalne i fizyczne doprowadziły do wystąpienia powikłania.
Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy żył po porodzie:
- wystąpienie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w przeszłości;
- wiek powyżej 30 lat;
- długie unieruchomienie po porodzie;
- poród operacyjny, cięcie cesarskie;
- otyłość, nadwaga, choroby metaboliczne;
- palenie tytoniu;
- trombofilia i inne choroby układu krążenia.
Pomimo występowania u ciężarnej czynników ryzyka, wystąpienie incydentów zakrzepowych, zapalenia żył głębokich czy zatorowości nie musi się wydarzyć. Zakrzepica dotyczy około 0,1-0,15% kobiet po porodzie.
Zapalenie żył głębokich – objawy
Zakrzepica w połogu jest poważnym powikłaniem, które może prowadzić do zatorowości płucnej. Jeśli zakrzep powstały w kończynie oderwie się od żyły i dostanie do płuc – może dojść do śmierci położnicy.
Jakie są objawy zapalenia żył głębokich w połogu?
Ból w nodze: Ból w obrębie uda, łydki lub stopy, który może nasilać się przy chodzeniu lub dotykaniu. Ból jest często lokalizowany w jednym miejscu, zwykle wzdłuż żyły, w której znajduje się zakrzep.
Obrzęk: Jeden z głównych objawów zapalenia żył głębokich. Obwód nogi może się zwiększyć, a stopień obrzęku może różnić się w zależności od miejsca, w którym zakrzep się znajduje.
Zaczerwienienie i ocieplenie skóry: Skóra nad obszarem zakrzepu może stać się zaczerwieniona i cieplejsza niż reszta nogi. To wynika z procesu zapalnego.
Uczucie ciężkości: Kobieta może odczuwać ciężkość w nodze, zwłaszcza po długim siedzeniu lub staniu, co może być związane z upośledzonym przepływem krwi w wyniku zakrzepu.
Zmiany w kolorze skóry: W przypadku zaawansowanego zapalenia żył, skóra nad zakrzepem może przyjąć niebieskawy lub fioletowy odcień.
Jak uniknąć zakrzepicy w połogu?
Mając na uwadze czynniki ryzyka, lekarze po porodach operacyjnych decydują się na przeprowadzenie profilaktyki przeciwzakrzepowej. Jest to podawanie preparatów przeciwkrzepliwych przez cały okres hospitalizacji, a następnie w domu – do 14. dnia po porodzie.
Podobnie w przypadku porodu naturalnego, jeśli kobieta jest w grupie ryzyka, może zostać jej przepisana heparyna lub inna substancja przeciwdziałająca powstawaniu zakrzepów.
Warto również zwrócić uwagę na kilka podstawowych działań, które warto wprowadzić po porodzie:
- szybka pionizacja po porodzie droga cięcia cesarskiego;
- umiarkowana aktywność fizyczna (chodzenie, wstawanie, kroki);
- unikanie długotrwałego leżenia;
- korzystanie z pończoch uciskowych;
- unikanie dźwigania;
- spożycie odpowiedniej ilości wody;
- wczesna diagnostyka w przypadku niepokojących objawów.
Ćwiczenia fitness w połogu: https://niebieskiepudelko.pl/cwiczenia-i-fitness-w-okresie-pologu/
Zakrzepica żył głębokich to rzadkie powikłanie występujące w połogu, niemniej jednak należy mieć na uwadze, że występowanie bólu nóg w czasie sześciu tygodni po porodzie należy skonsultować z lekarzem.
Bibliografia:
Forum ginekologii, https://www.forumginekologii.pl/artykul/zylna-choroba-zakrzepowo-zatorowa-w-ciazy-i-pologu
Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/zakrzepica/wszystkoozakrzepicy/zakrzepicazylna/54308,zakrzepica-zyl-glebokich-konczyn-dolnych
Dodaj komentarz