Wybór pozycji w trakcie porodu ma ogromne znaczenie zarówno dla komfortu kobiety, jak i dla bezpieczeństwa dziecka w kanale rodnym. Już w pierwszej fazie porodu wiele rodzących zauważa, że możliwość ruchu i korzystanie z pomocy, takich jak piłki czy drabinki, zmniejsza dolegliwości bólowe i pozwala lepiej kołysać miednicą. Odpowiednia pozycja sprzyja temu, by główka dziecka skuteczniej naciskała na szyjkę macicy, a siła grawitacji wspierała urodzenie dziecka. To zupełnie inny obraz niż ten znany z filmów, gdzie rodząca leży na plecach – pozycja ta wcale nie ułatwia przyjścia na świat malucha.
Skąd się wziął poród na leżąco?
Jedno jest pewne – na leżąco nie rodziły kobiety w dawnych czasach. Źródła historyczne podają, że kobiety przyjmowały takie pozycje, jakie podpowiadało im ciało, a więc rodziły na stojąco, opierając się o drzewo, siedząc lub kucając. Aż wreszcie w historii położnictwa pojawił się lekarz F. Mauriceau, który postanowił to zmienić. Uznał on, że dla lekarzy i położnych przyjmowanie porodu, gdy kobieta stoi lub kuca, nie jest zbyt wygodne. Wymyślił więc, że kobieta powinna rodzić, leżąc na wznak na łóżku porodowym. Dzięki temu personel może spokojnie monitorować poród i mieć dostęp do krocza.
Przeczytaj także, co to jest znieczulenie zewnątrzoponowe w czasie porodu? https://niebieskiepudelko.pl/co-to-jest-znieczulenie-zewnatrzoponowe-w-czasie-porodu/
Jakie są minusy porodu w pozycji leżącej?
- Niedotlenienie dziecka – pozycja leżąca uciska duże naczynia krwionośne, utrudniając dopływ i odpływ krwi z macicy, przez co dziecko nie dostaje wystarczająco dużo tlenu.
- Problemy oddechowe mamy – leżenie sprzyja płytkiemu oddychaniu, ponieważ przepona jest uciśnięta, a mięśnie napięte.
- Wzrost odczuwania bólu – kobieta ma ograniczoną ruchowość, czuje się bezsilna wobec skurczów, co nasila odczuwanie bólu i konieczność zastosowania znieczulenia.
- Większy wysiłek – w pozycji leżącej dziecko musi przesuwać się kanałem rodnym mamy, pod górę, co jest trudne zarówno dla mamy, jak i dla dziecka. Tymczasem w pozycjach pionowych dziecko przesuwa się w dół, a parcie ułatwia siła ciążenia.
- Osłabienie skurczów macicy – w pozycji leżącej skurcze często trzeba nasilić, podając oksytocynę, co wzmaga ból.
- Większe prawdopodobieństwo pęknięć i nacięć krocza – w pozycji leżącej główka dziecka bardzo mocno naciska na krocze w okolicy odbytu, przez co trzeba je naciąć. W pozycjach pionowych napinanie się mięśni krocza jest bardziej równomierne, a ryzyko pęknięć spada.
Pozycje wertykalne – czy zawsze korzystniejsze?
Ogólnie, studia naukowe dowodzą, że pozycje pionowe sprzyjają przyspieszeniu akcji porodowej, co jest korzystniejsze dla jej przebiegu i zmniejszenia ryzyka powikłań, tak dla matki, jak i dla dziecka. W tym kontekście szczególnie efektywna okazuje się pozycja w kucki, która dodatkowo wydaje się najkorzystniejsza pod kątem minimalizowania bólu. Nie każdej kobiecie oczywiście jest wygodnie w pozycji kucznej, a ma ona i tę wadę, że wiąże się z większym ryzykiem rozdarcia krocza – tak samo, jak pozycja leżąca na plecach i siedząca. Najmniejsze zagrożenie dla pęknięcia śluzówki pochwy, odbytu, a nawet cewki moczowej stwarza natomiast wspomniana wyżej pozycja lateralna. Poród skraca także pozycja siedząca, która dodatkowo ogranicza potrzebę podania matce oksytocyny.
Rodzaje skurczów macicy, których możesz doświadczyć w czasie ciąży: https://niebieskiepudelko.pl/rodzaje-skurczow-macicy-ktorych-mozesz-doswiadczyc-w-ciazy-jak-je-rozpoznac/
Pozycja stojąca
Poród w pozycji stojącej to jedna z najstarszych i najbardziej naturalnych metod rodzenia. Kobieta może swobodnie kołysać miednicą, a szeroko rozstawione nogi pozwalają dziecku w kanale rodnym szybciej zstępować. Pozycja ta ułatwia wykorzystanie siły grawitacji, przez co skurcze bywają bardziej efektywne, a czas porodu krótszy.
Pozycja podparta
Pozycja w klęku podpartym, czyli na czworaka, sprawdza się, zwłaszcza gdy dziecko ułożone jest w sposób powodujący większe dolegliwości bólowe. W tej pozycji miednica staje się bardziej ruchoma, a ciężar ciała rozkłada się równomiernie. Pozycja ta ułatwia zmniejszenie nacisku na plecy i ogranicza potrzebę podawania leków przeciwbólowych w trakcje porodu. Ta metoda często przynosi ulgę w pierwszej fazie porodu.
Pozycja siedząca
Siedzenie w czasie porodu, np. na specjalnym krzesełku lub piłce, pozwala kobiecie odczuwać większą stabilność. W tej pozycji mięśnie dna miednicy pracują aktywnie, a grawitacja wspiera przyjście na świat malucha. Pozycja ta ułatwia również odpoczynek pomiędzy skurczami, ponieważ kobieta może oprzeć plecy lub ramiona. Badania wskazują, że w okresie porodu siedzenie skraca czas parcia i zmniejsza konieczność podania oksytocyny. Dodatkowo kontrolowane, powolne zstępowanie dziecka w kanale rodnym zmniejsza ryzyko urazów krocza.
W jakiej pozycji porodowej rodzić?
Istnieje wielkie prawdopodobieństwo, że w ciągu akcji porodowej wypróbujemy kilka pozycji, a jedna wyda nam się najkorzystniejsza. Ten indywidualny element trudno jest przewidzieć i stąd nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, która pozycja porodowa jest najkorzystniejsza dla zdrowia matki i dziecka. Niemniej jednak, z badań statystycznych wynika, że stosunkowo najlepsze rezultaty daje pozycja na boku, z nogą uniesioną do góry, oraz pozycja klęcząca, z dłońmi wspartymi na podłodze. Naturalnie, w każdej innej pozycji da się urodzić bez komplikacji zdrowe dziecko tak jak miliony kobiet na całym świecie!
Bibliografia:
Pmc.ncbi.nlm.nih.gov, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10202683/
Sciencedirect.com, https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/birthing-position
Irena Chołuj, „Urodzić razem i naturalnie”, Fundacja Źródła Życia, Warszawa 2017
Tagi: Pozycje w czasie porodu
Dodaj komentarz