Dzień Ojca jest doskonałą okazją, aby porozmawiać o zaangażowaniu mężczyzny w opiekę nad dzieckiem od pierwszych dni jego życia.
Przywykło się myśleć, że niemowlęta potrzebują mamy – to Ona w końcu nosi dziecko w swym łonie, rodzi je, karmi, koi rytmem swego serca. Niestety, pokłosiem tego tradycyjnego sposobu myślenia jest minimalizacja roli ojca, a często wręcz jego alienacja czy dyskryminacja. Tymczasem, aby mama była w dobrej formie, potrzebuje wsparcia i pomocy w codziennych czynnościach związanych nie tylko z domem, ale przede wszystkim opieką nad maluszkiem.
Niedoceniana rola taty
Według badań opublikowanych w 2021 r. dzieci, które mają dobrą relację ze swoim ojcem, są szczęśliwsze, rzadziej cierpią na stany lękowe i chętniej angażują się w aktywności fizyczne. Najlepiej rokowały przy tym rodziny, w których w opiekę nad 9-miesięcznym niemowlęciem ojciec zaangażowany był w takim samym stopniu jak matka. Okazuje się, że jest to możliwe!
Ze studiów wynika, że im więcej czasu tata spędza na pielęgnacji, karmieniu i zabawie z maluszkiem, tym lepszy będzie między nimi związek, gdy dziecko osiągnie 5 oraz 9 lat. Ten optymalny scenariusz pociąga również za sobą niższy poziom konfliktów w domu oraz stresu rodzicielskiego.
Co więcej, metaanaliza wcześniejszych badań na temat zaangażowania ojca w rozwój dziecka, sugeruje, że bliski kontakt w okresie niemowlęctwa sprzyja rozwojowi psychologicznemu i intelektualnemu maluszka. Sugeruje się wręcz, że to tatowie mają większy wpływ na przyszły poziom akademickich sukcesów pociechy!
Wydaje się, że sam fakt obcowania z inną płcią, o innych hormonalnych i neurologicznych atrybutach, wnosi bardzo dużo do rozwoju maluszka. Mama i tata zwykle dość różnie reagują na potrzeby i problemy dziecka, a owa różnorodność jest najlepszym stymulantem zdrowia psychicznego i fizycznego.
Dobre zmiany społeczne
Mimo że w wielu domach wciąż jeszcze na kobiecie spoczywa obowiązek wychowania i opieki w ciągu pierwszych trzech lat życia dziecka, statystyki wskazują na dobre trendy. Pomiędzy rokiem 1965 a 2011 zaangażowanie ojców wzrosło według badaczy opinii publicznej nawet dwukrotnie! Wynika to m.in. z rosnącej roli kariery profesjonalnej kobiet i zwiększonej liczbie mężczyzn, którzy decydują się zostać w domu i skorzystać w urlopu tacierzyńskiego, a nawet macierzyńskiego. Prawodawcy wychodzą społecznym oczekiwaniom naprzeciw i oferują ojcom sporo dni wolnych na opiekę nad dzieckiem w każdym wieku!
Prawo do kangurowania
Na szczególną uwagę zasługuje wydane przez Ministerstwo Zdrowia w 2020 r. zaleceń dotyczących kangurowania przez osobę towarzyszącą przy porodzie rozwiązanym cesarskim cięciem. Wynika z niego, że po dopełnieniu stosownych obowiązków ojciec ma prawo przebywać z noworodkiem przez co najmniej 2 godziny po cesarce! W praktyce oznacza to, że w szpitalach, gdzie są do tego warunki, mężczyzna może trzymać dziecko na nagiej skórze klatki piersiowej. Czynność ta sprzyja utrzymaniu prawidłowej temperatury noworodka, ułatwia wcześniakom oddychanie, podnosi ich tętno i poziom glukozy we krwi, a ponadto łagodzi stres poporodowy i wzmaga w maluszku poczucie bezpieczeństwa.
Zdaniem specjalistów ów wczesny kontakt skóra-na-skórę jest także bardzo ważny z punktu widzenia psychologii mężczyzny, ułatwiając mu rozwój silnej i głębokiej więzi emocjonalnej z potomstwem. Korzyści z kangurowania nie ograniczają się bynajmniej do opieki nad dzieckiem po cesarskim cięciu. W pierwszych miesiącach życia ów bliski kontakt taty i niemowlęcia jest dobroczynny dla obu stron!
Tata zaangażowany
Na kangurowaniu pielęgnacja niemowlęcia się jednak nie kończy. Poza karmieniem piersią nie ma jednak żadnej czynności, której nie mógłby wykonywać tata dla dobra dziecka, mamy i paradoksalnie swojego. Oto sposoby, w jakie każdy ojciec może aktywnie zaangażować się w opiekę nad małym dzieckiem:
- Asystowanie przy karmieniu – laktacja jest bardzo wyczerpująca fizycznie, dlatego, aby pomóc kobiecie, ojciec może w nocy wstawać po dziecko, podawać jej mamie, odkładać do łóżeczka.
- Usypianie – trening kładzenia do snu wielu tatom wychodzi lepiej niż mamom, gdyż co do zasady bywają oni spokojniejsi, a maluszek nie czuje od nich zapachu mleka i jest mniej stymulowany do domagania się bliskiego kontaktu.
- Przewijanie – po początkowym okresie obrzydzenia ojcowie bardzo gładko radzą sobie ze zmianą pieluszek, a przy okazji mogą wykorzystać sposobność do interakcji z maluchem. Obserwacje wskazują, że mężczyźni bardziej skłonni do pozostawiania niemowlęcia nagiego, co sprzyja baraszkowaniu.
- Kąpanie – wieczorne kąpiele to doskonała okazja do zaangażowania taty, który, nawet jeśli pracuje na pełen etat, zwykle jest już w domu. Samo przygotowanie wanienki i temperatury wody to idealne wyzwanie dla mężczyzny, zaś pewny chwyt i skłonność do zabawy czynią z taty idealnego kompana łazienkowego.
- Uspokajanie – pierwszych sześć miesięcy życia to okres kolek, wyrzynania się ząbków, nadmiernej stymulacji niedojrzałych jeszcze zmysłów. Niemowlęta potrafią nawet godzinami płakać, a jedyną metodą na ukojenie bywa noszenie ich na rękach, tulenie czy chodzenie z wózkiem. I tutaj tata może okazać się prawdziwym ekspertem, zwłaszcza jeśli mama jest fizycznie wyczerpana całodzienną opieką lub doświadcza problemów związanych z połogiem.
Podkreślmy, że każdy związek i każdy rodzic jest inny, więc trudno jest formułować uniwersalne zasady dotyczące pożądanego poziomu zaangażowania taty w opiekę nad niemowlęciem. Musicie więc sami znaleźć swoją ścieżkę, a proporcja 50-50 nie zawsze jest złotym środkiem. Co ważne, to, aby niemowlę wzrastało od początku w przekonaniu, że jego świat tworzą mama i tata, oboje gwarantują jego bezpieczeństwo i szczęście!
Bibliografia:
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2019.02405/full
https://www.contemporarypediatrics.com/view/fathers-influence-development-and-well-being-children
Tagi: kangurowanie, rola ojca
Dodaj komentarz