Większość płodów przed upływem 36 tygodnia ciąży obraca się w macicy główką w dół. Maruderom pomaga czasem lekarz lub położona, ale jeśli nie poddają się perswazji, przyszłej mamie grozi poród pośladkowy. Podpowiadamy, czy jest się czego bać, a kiedy lepszym wyborem jest cesarskie cięcie.
Co to jest położenie miednicowe?
Przez pierwszą połowę ciąży płód korzysta ze swobody i radośnie fika koziołki w macicy mamy. Im jest większy, tym trudniej jest mu jednak zasadniczo zmieniać ułożenie, a pod koniec trzeciego trymestru przyjmuje wreszcie końcową pozycję. O ułożeniu miednicowym mówimy, gdy zamiast kierować się główką w dół, dziecko ustawia się pupą lub nóżkami w kierunku szyjki macicy, czyli wyjścia na świat. Sytuacja taka obserwowana jest w 3-5% donoszonych ciąż.
Dokładniej opisuje się trzy typy położenia miednicowego:
- położenie pośladkowe – dziecko jest zgięte w biodrach, jego pośladki skierowane są do kanału rodnego, zaś stopy znajdują się przy twarzy;
- położenie stópkowe – nóżki są wyprostowane, a przodujące są stopy dziecka;
- położenie kolankowe – najrzadszy przypadek, w którym płód kieruje się kolanami do kanału rodnego, co na USG wygląda, jakby klęczał.
Czasami mówimy też o ułożeniu miednicowym zupełnym, gdy dziecko wydaje się siedzieć w siadzie skrzyżnym z pupą i stopami zwróconymi w kierunku szyjki macicy.
W przypadku, że lekarz stwierdzi ułożenie pośladkowe, czasami zasadne jest podjęcie próby przetoczenia dziecka tak, aby skierowało się główką w dół. Zabieg ów nazywa się obrotem zewnętrznym i wykonywany jest w 37 lub 38 tygodniu ciąży. Polega on na manipulacji ciałem płodu przez powłoki brzuszne i nie jest bolesny, choć bywa nieprzyjemny. Procedurą może przeprowadzić wyłącznie doświadczony lekarz lub położna, a skuteczność szacowana jest na poziomie 60%.
Istnieją też niepotwierdzone naukowo sugestie, że mama może pomóc dziecku zająć odpowiednią pozycję, wykonując określone pozycje jogi (asana „Most” i „Dziecko”), przebywając częściej w pozycji na czworaka, a także przykładając zimny okład na wierzchołek brzucha i ciepły na jego spód. Spróbować na pewno nie zaszkodzi.
Sprawdź, jakie pozycje może zajmować płód przed porodem: https://niebieskiepudelko.pl/jakie-pozycje-moze-zajmowac-plod-przed-porodem/
Dlaczego dziecko się nie obraca głową w dół?
Utrwaleniu ułożenia miednicowego sprzyja szereg czynników, na które nie masz wpływu – nie ma sensu szukać więc winy. Należą do nich:
- ciąża mnoga;
- przedwczesny poród;
- nadmiar lub niedostatek płynu owodniowego;
- nieregularny kształt macicy spowodowany np. mięśniakami lub przegrodą macicy;
- łożysko przodujące, czyli sytuacja, gdy łożysko zasłania wejście do kanału rodnego;
- anomalie rozwojowe, np. makrosomia płodu.
Przyczyna nie musi jednak dotyczyć żadnej z powyższych sytuacji – często pozostaje niewyjaśniona i niewiele można w tej sytuacji zrobić.
Czy ułożenie pośladkowe wymaga zawsze cesarskiego cięcia?
Poród pośladkowy w dawnych czasach był częstą przyczyną nieszczęść rodzinnych. Obecnie medycyna jest na tyle rozwinięta, że potrafi trafnie oszacować ryzyko, a w przypadku niesprzyjających szans sugeruje się cesarskie cięcie. Warto dodać, że jest to rozwiązanie faworyzowane przez większość położników, które ogranicza do minimum zagrożenia typowo związane z porodem pośladkowym.
Poród przez cesarskie cięcie w przypadku położenia miednicowego jest również o nieco trudniejszy niż klasyczna cesarka, ale ryzyko jest tutaj minimalne. Większość dzieci rodzi się całkiem zdrowa i nie doświadcza żadnych negatywnych konsekwencji w późniejszym życiu. Nie oznacza to, że można całkiem ignorować zagrożenia związane z cesarskim porodem jako takim.
Ważne! Dotychczasowe studia naukowe wskazują, że w przypadku donoszonych ciąży cesarskie cięcie jest dla dziecka bezpieczniejsze niż poród pośladkowy.
Jak przebiega naturalny poród pośladkowy?
W przypadku pozycji pośladkowej poród naturalny jest możliwy tylko pod określonymi warunkami:
- stwierdzone położenie pośladkowe lub ułożenie miednicowe zupełne;
- szacowana waga płodu w granicach 2500 – 4000 g;
- zakończony 36 tydzień ciąży;
- wcześniejszy poród naturalny;
- brak wad wrodzonych płodu;
- brak nadciśnienia i nieprawidłowości łożyska u matki.
Czasami zdarza się, że ciężarna zgłasza się do szpitala w aktywnej fazie porodu i na cesarskie cięcie jest już za późno. Wówczas poród pośladkowy jest jedyną opcją niezależnie od okoliczności.
Warto podkreślić, że poród pośladkowy powinien zawsze być przeprowadzany w szpitalu w asyście doświadczonego zespołu lekarskiego. Wiele źródeł poleca podanie znieczulenia podpajęczynówkowego, gdyż zmniejsza ono ryzyko, że matka zacznie spontanicznie przeć przed pełnym rozwarciem szyjki macicy. Znieczulenie jest również przydatne, gdy położnik musi wspomóc poród manualnymi manewrami. Czasami wymagane jest również użycie specjalnych kleszczy oraz podanie oksytocyny w drugiej fazie porodu.
Komplikacje związane z porodem pośladkowym
Czy warto obstawać przy porodzie naturalnym w przypadku położenia pośladkowego? Niekoniecznie. Literatura medyczna opisuje niebezpieczeństwa związane z nietypowym przechodzeniem dziecka przez kanał rodny. Należą do nich przede wszystkim:
- wypadnięcie pępowiny, które grozi niedotlenieniem płodu – dwa razy częstsze u porodów pośladkowych;
- porażenie mózgowe;
- utknięcie główki;
- uszkodzenie lub zwichnięcie kończyn dziecka;
- porażenie splotu barkowego;
- krwawienie wewnątrzczaszkowe z powodu zbyt intensywnego ściśnięcia główki w trakcie porodu;
Ze współczesnych źródeł medycznych wynika, że poród pośladkowy nie stwarza zagrożenia dla zdrowia i życia matki, choć bywa dłuższy, bardziej męczący i częściej wymaga nacięcia krocza. Decyzja o wykonaniu cesarskiego cięcia podyktowana jest więc przede wszystkim zdrowiem dziecka.
Bibliografia:
National Library of Medicine, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448063/
Cleveland Clinic, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21848-breech-baby
TeachMe ObGyn, https://teachmeobgyn.com/pregnancy/fetal-abnormality/breech-presentation/
Pediatric Malpractice & Birth Injury, https://pediatricmalpracticeguide.com/common-injuries-for-babies-in-breech-births/
Tagi: cesarskie cięcie, położenie miednicowe, poród pośladkowy
Dodaj komentarz