Choć ciąża może wydawać się stanem osłabienia i delikatności, w rzeczywistości Matka Natura doskonale wyposażyła kobiety na to wyzwanie. Czop śluzowy jest jednym z elementów systemu ochrony płodu.
Gdy zapłodnione jajeczko dociera do macicy, zagnieżdża się w niej na dobre, a szyjka macicy, niby drzwi, zamyka się za nim szczelnie. Ta ochrona okazuje się jednak niewystarczająca z biologicznego punktu widzenia.
Co to jest czop śluzowy?
Jeszcze w pierwszym trymestrze, przed ukończeniem 7 tygodnia ciąży, naturalna wydzielina śluzowa z dróg rodnych kobiety pod wpływem działania progesteronu zaczyna się zagęszczać. Tym samym tworzy białą lub żółtawą, galaretowatą substancję o wadze nawet 10 g. To właśnie czop śluzowy, który formuje się przed zamkniętą szyjką macicy, szczelnie broniąc dostępu.
Analizy laboratoryjne wykazały, że czop śluzowy składa się przede wszystkim z wody, mucyn (glikoproteinowych związków obecnych również m.in. w ślinie) oraz naturalnej mikroflory bakteryjnej pochwy. Ten skład zapewnia odpowiednio gęstą, a zarazem elastyczną konsystencję.
Jaką funkcję pełni czop śluzowy?
W ciągu całego okresu rozrodczego w drogach rodnych kobiety wydzielany jest śluz, który ma nawilżać pochwę, wspomagać proces współżycia i wspierać płodność. Obecne w nim mucyny pomagają również pozbywać się bakterii chorobotwórczych, chroniąc pochwę przed infekcjami i zapobiegając namnażaniu się wirusów.
Analogicznie czop śluzowy również chroni macicę i jej cenną zawartość przed patogenami. W badaniach wykazano jego skuteczność wobec takich bakterii jak Staphylococcus saprophyticus (odpowiedzialnej za większość zakażeń układu moczowego), E. coli, gronkowiec złocisty (S. aureus), paciorkowiec ropny (Streptococcus pyogenes) czy bakterie kałowe Enterococcus faecium. W rezultacie czop śluzowy zatrzymuje drobnoustroje, które mogłyby zagrozić zdrowiu płodu lub wywołać przedwczesny poród. Można więc śmiało powiedzieć, że jest to forma ochrony zamierzonej na utrzymanie ciąży do terminu.
Dla ginekologa ocena kondycji czopa śluzowego jest ważnym prognostykiem, który pozwala przewidzieć wcześniejsze rozpoczęcie akcji porodowej.
Odejście czopa śluzowego
W przypadku zdrowej ciąży pod koniec trzeciego trymestru estrogen zaczyna wpływać na zmiękczenie czopa śluzowego. Szyjka macicy się skraca i rozszerza, a czop spontanicznie wypada z pochwy, otwierając dziecku drogę na świat. Zazwyczaj następuje to po ukończeniu 37 tygodnia ciąży.
Niektóre kobiety są w stanie zaobserwować odejście galaretowatej grudki, zwykle podbarwionej krwią z pękających naczyń krwionośnych. Może mieć ona objętość 1-2 łyżek stołowych i miewa różowy, brązowawy lub czerwonawy kolor. Zazwyczaj jest bez wyraźnego zapachu.
U innych ciężarnych czop odchodzi jednak stopniowo, niemal bez bezobjawowo, uwalniając stopniowo gęstszą wydzielinę z domieszką krwi. Jeśli tej ostatniej jest sporo, najprawdopodobniej nie chodzi o czop śluzowy, ale inne zaburzenia, które wymagają natychmiastowej kontroli lekarskiej.
Jak szybko po odejściu czopa śluzowego rozpocznie się poród?
Fakt, że organizm pozbył się czopa, wskazuje, że poród jest blisko. Nie ma jednak reguły mówiącej jak blisko. Czasami jest to kwestia godzin lub dni, czasem nawet tygodni. Jeśli odejście nastąpiło po ukończonym 37 tygodniu ciąży, nie ma powodu do obaw, nawet jeśli sytuacja się przedłuża. Trzeba cierpliwie poczekać, aż ciało będzie gotowe. Jeśli czop śluzowy odszedł przed 37 tygodniem, warto jak najszybciej skontaktować się z lekarzem prowadzącym – może to być oznaką przedterminowego porodu.
Dlaczego czop śluzowy może odejść przedwcześnie?
Pozbycie się czopa to normalny fizjologiczny proces przygotowania się do akcji porodowej. Bywa jednak i tak, że naturalna „plomba” zostanie naruszona wcześnie i to wcale nie z powodu zbliżającego się porodu.
Pierwszą przyczyną jest współżycie seksualne w czasie ciąży. Mimo że jest dozwolone, a czasem wręcz polecane, może ono spowodować uszkodzenie struktury czopa i jego przedwczesne wydalenie. I znowu, jeśli sytuacja taka ma miejsce po 37 tygodniu, nie trzeba się martwić. Jeśli wcześniej, istnieje teoretyczne ryzyko zakażenia, więc warto skonsultować się z lekarzem.
Drugi scenariusz to badanie ginekologiczne. Monitorując stan szyjki macicy, lekarz może niechcący ją podrażnić lub rozciągnąć, wskutek czego czop wypadnie. W tym przypadku poradę otrzymasz na miejscu.
Uwaga: poród!
Jeśli zaobserwujesz na bieliźnie lub w toalecie grudkę śluzu podbarwionego krwią, a następnie zaczniesz odczuwać skurcze, ucisk na miednicę lub zaobserwujesz wyciek wody płodowej, nie ma na co czekać. Udaj się jak najszybciej do szpitala, bo poród najprawdopodobniej jest już za rogiem.
Bibliografia:
https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/21606-mucus-plug
https://www.verywellfamily.com/mucus-plug-and-role-in-labor-2759088
https://www.webmd.com/baby/what-to-about-mucus-plug
https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1080/00016340902852898
Tagi: czop śluzowy
Dodaj komentarz