W początkowych miesiącach życia, dziecko odżywia się wyłącznie dzięki wykorzystywaniu funkcji ssania. Natomiast karmienie łyżeczką stanowi kolejny etap podawania pokarmów u niemowląt. Można powiedzieć, że korzystanie z łyżeczki rozpoczyna nowy rozdział w rozwoju żywienia najmłodszych dzieci.
Dlaczego ta funkcja ma tak przełomowy charakter?
Prawidłowe karmienie łyżeczką pozwala dziecku na zmianę sposobu oddychania i połykania podczas poboru pokarmów. Ssąc, dziecko oddycha tylko przez nos. W czasie korzystania z łyżeczki wdech następuje przez nos, a wydech ustami. To niezwykle ważna umiejętność, gdyż później – na etapie mówienia – również używamy takiego samego wzorca oddechowego. Zatem prawidłowe karmienie łyżeczką przygotowuje dziecko do prawidłowego mówienia. Ponadto zmienia się także sposób połykania (z wczesnodziecięcego na dojrzały).
Dziecko uczy się połykania po pobraniu każdej porcji pokarmu, czyli takiego, którym posługują się osoby dorosłe.
Zmienia się również praca języka transportującego papki wewnątrz jamy ustnej oraz przygotowującego je do połknięcia po zmieszaniu z enzymami trawiennymi zawartymi w ślinie.
Kiedy zaczynamy karmić dziecko łyżeczką?
Zgodnie z najnowszymi zaleceniami Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, optymalne jest wyłączne karmienie piersią aż do ukończenia przez dziecko 6. miesiąca życia. Jest tak, ponieważ pokarm wytwarzany przez matkę, która jest zdrowa i odpowiednio się odżywia, dostarcza niemowlęciu niezbędne składniki odżywcze i wpływa na jego prawidłowy rozwój w tym okresie życia [1].
Po ukończonym 6. miesiąca życia, do diety niemowlęcia można zacząć stopniowo wprowadzać produkty stałe o gładkiej konsystencji. W tym okresie organizm dziecka zaczyna już potrzebować dodatkowej energii, białka, żelaza, cynku, a także witamin A, D, E. Jest to także przygotowanie niemowlęcia do bardziej urozmaiconej diety w późniejszym okresie życia [1].
Jak wygląda rozszerzanie diety u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym?
Tutaj pokarmy o konsystencji purée można wprowadzać już po ukończeniu 5. miesiąca życia, a po ukończeniu 6. miesiąca życia stopniowo karmić niemowlę także pokarmem o bardziej zróżnicowanej konsystencji. W przypadku dzieci, które mają alergie pokarmowe, zaleca się pozostanie przy karmieniu piersią do ukończenia 9. miesiąca życia.
Pamiętajmy o tym, że dziecko samo nam pokaże, że jest gotowe do rozszerzenia diety.
W wyjątkowych sytuacjach może się okazać, że dzieci będą chciały jeść pokarm stały wcześniej niż po ukończeniu 6. miesiąca życia, ale równie dobrze mogą zasygnalizować taką potrzebę znacznie później, na przykład w 11. miesiącu życia.
Z czego wynikają takie zalecenia?
Dlaczego stopniowe wprowadzanie pokarmów stałych może się odbyć właśnie w tym okresie życia dziecka? Wynika to ze zmian zachodzących w jego organizmie, a także nabywania nowych nawyków i umiejętności. Po pierwsze, w tym czasie jelita dziecka są odpowiednio przystosowane do przyjmowania pokarmu stałego. Zanika stopniowo odruch wypychania języka, typowy dla młodszych dzieci. Dodatkowo w tym okresie u dzieci rozwija się proces połykania pokarmów i ich przeżuwania. Około 7. miesiąca życia pojawia się też zwykle umiejętność samodzielnego siedzenia i chęć naśladowania tego, co robią dorośli (a więc także jedzenia w taki sposób jak mama i tata) [2].
Jak rozpoznać, czy dziecko jest gotowe na rozszerzenie diety?
Wielu rodziców pyta, jakie sygnały ze strony dziecka świadczą o tym, że jest gotowe na rozszerzenie diety. Jeżeli dziecko ukończyło 6. miesiąc życia (9. w przypadku dzieci z alergiami pokarmowymi), sprawdźmy, jak będzie się zachowywać, gdy posadzimy je podczas posiłku na kolanach mamy lub taty. Czy bierze do rączki pokarmy i wprowadza je do ust? Czy rozdrabnia je dziąsełkami i połyka, przesuwając pokarm w głąb jamy ustnej? Czy potrafi siedzieć samodzielnie lub na kolankach, będąc oparte pleckami o mamę lub tatę? Te sygnały świadczą o tym, że maluch jest gotowy na rozszerzenie diety o pokarmy stałe i że posiłek podany w taki sposób będzie dla niego bezpieczny [2].
Pamiętajmy jednak, że bazą w dalszym ciągu powinno być karmienie piersią. Oznacza to, że najpierw dajemy maluszkowi pokarm z piersi, a dopiero później możemy podać mu posiłek stały za pomocą łyżeczki. Na początku ograniczajmy się do 1 posiłku stałego dziennie – ale nie musi być on każdego dnia. W 9-10. miesiącu życia możemy już wprowadzić do 2 posiłków stałych w ciągu dnia – na przykład jednego głównego i jednej przekąski. W kolejnych dwóch miesiącach życia, mogą to być 2-3 posiłki stałe [1].
Jakie pokarmy można podawać na początku rozszerzania diety?
Na dobry początek podawajmy dziecku posiłki o gładkiej konsystencji, by stopniowo wprowadzać je w świat pokarmów stałych. W roli purée dobrze sprawdzą się zmiksowana marchewka lub jabłko, kaszki i kleiki bezglutenowe. Później, po ukończeniu przez dziecko 7. miesiąca życia, można stopniowo wprowadzać pokarmy o bardziej zróżnicowanej konsystencji. Może to być rozdrobnione mięsko lub ryba (absolutnie nie surowa), ugotowane i rozgniecione warzywa, kaszki, pieczywo, produkty mleczne, a także drobniutko pokrojone surowe warzywa i owoce [1].
Nowe produkty wprowadzajmy do diety stopniowo i obserwujmy, jak reaguje na nie dziecko. Zaczynajmy też od małej ilości, na przykład 3 lub 4 łyżeczek danego pokarmu. Nie jest wskazane wprowadzanie kilku nowych produktów jednocześnie.
Źródła:
[1] Szajewska Hanna, Socha Piotr, Horvath Andrea i wsp., „Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci”. Standardy Medyczne – Pediatria 2014, t.11, strony 321-338.
[2] “Rozszerzanie diety u dziecka”: www.mlecznewsparcie.pl
Tagi: jabłko, karmienie naturalne, karmienie niemowlęcia, karmienie sztuczne, kasza, mleko modyfikowane, rozszerzanie dietyZobacz również
26 komentarzy
Dodaj komentarz
Miło mi, że korzystacie z mojej strony, aby przedstawić rzetelne informacje tn rozszerzania diety, milej by mi było, gdybyście zaznaczyli do w źródłach, a cytaty wzięli w cudzysłów, pozdrawiam
Emilia
http://www.mlecznewsparcie.pl/
Emilia, dziękujemy za czujność. W pracy nad artykułem bazowaliśmy na artykule “Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci” autorstwa Hanny Szajewskiej, Piotra Sochy, Andrei Horvath i wsp. Część informacji zaczerpnęliśmy także z rzetelnie opracowanego artykułu na stronie http://www.mlecznewsparcie.pl. Przepraszamy za niedopatrzenie – informacje o nim są zaznaczone w źródłach i przypisach. Pozdrawiamy!
Artykuł przestarzały. Są nowe wytyczne.
Pamiętajcie że przez 1 rok życia dziecka głównym pokarmem jest MLEKO!!!
Jeśli karmimy piersią stałe pokarmy wprowadzamy po skończonym 6mcu,
Jeśli mlekiem modyfikowanym po 5mcu
Polecam lekturę dla każdej mamy:
http://www.mlecznewsparcie.pl/2015/02/rozszerzanie-diety/
Dziękujemy za czujność. Zaktualizowaliśmy artykuł zgodnie z najnowszymi zaleceniami dotyczącymi rozszerzania diety u dziecka. Zachęcamy do lektury!
Mój synek jest karmiony tylko piersią i od ok, 10 tygodnia przesypia mi 7-8 h w nocy (pije ostatni raz ok. 20:00). Wyczytałam, że pokarm nocny jest bardziej kaloryczny więc u nas się to sprawdza :)
Za dnia muszę go karmić co 2 h. Ale faktycznie każde dziecko jest inne i nie ma co porównywać. Bartuś kategorycznie odmawia smoczka (wypycha go językiem) i nie chce pić mojego mleka z butli (na początku pił).
Co do kupek. Córka ma 3,5 miesiąca, i zdarza się,że wypróżnia się raz na 5 dni raz dziennie dwa razy dziennie. Po prostu niektóre dzieci szybko trawią pokarmy. Nie ma czym się martwić. Obawy się zacząć powinny, gdyby dziecko było niespokojne lub parło i nie mogło się wypróżnić.
A co do przeziębień dzieci, to chyba nie ważne czym się karmi. Jak źle się dba o dziecko to zawsze może się przeziębić, a katar występuje nawet przy alergii pokarmowej. nie trzeba tego zwalać na chorobę.
Ja mam zamiar od 4 miesiąca podawać po łyżeczce dziennie warzyw, przy okazji będę sprawdzała czy nie ma alergii na dany produkt :) 3 dni marchewka, potem 3 dni inne warzywko. A z owocami się wstrzymam ( mała poczuje słodycz jabłka i nie będzie chciało brokuła:p)
Pozdrawiam mamuśki!:)
Synek mojej siostry i mój syn urodzili się w marcu jednego roku-z tym że synek siostry karmiony wylacznie piersią juz trzy razy lezal w szpitalu z zapaleniem gardla, zapaleniem oskrzeli i ciagle sie przeziebia, a moje malenstwo od poczatku karmione mlekiem modyfikowanym ani razu nie chorowal, wiec ja tez uwazam ze to nie ma znaczenia. Ja tez od poczatku bylam karmiona przez moja mame mlekiem modyfikowanym i sporadycznie choruje, w przeciwienstwie do mojej siostry ktora byla karmiona piersia do 2 roku zycia. Wiec Drogie Mamusie nie bulwersujcie sie tak i niech kazda robi tak jak uwaza i niech nasze pociechy rosna zdrowo i wesolo :) pozdrawiam wszystkie Mamusie :)
Moja córeczka za tydzień skończy 4 miesiące. Zaczęłam dokarmiać ją mlekiem modyfikowanym od kilku dni (mam za mało swojego pokarmu), wcześniej (od ok tygodnia) zaczęłam podawać jej marchewkę z dynią i jabłko. Zajada z wielkim apetytem. Niestety pojawił się problem z wypróżnianiem, wcześniej kupka była ok 2 razy dziennie, teraz nie ma jej od trzech dni. Mała jest przy tym pogodna, więc raczej wykluczam zaparcie. Miałyście taki problem?
jeśli dziecko nie może się opróżnić to dawaj do picia rumianek. u nas koperek nic nie dawał. a gdybyś się bardzo martwiła to w tyłeczek daj wycięte wilgotne mydełko wielkości połowy zapałki. tylko nie często. sposób mojej mamy
Moja Zosia kończy 26 maja 4 miesiące a ja już od dwóch tygodni podaje zupki i deserki. Nie siedzi jeszcze samodzielnie chociaż ciągle próbuje się podnosić więc karmię ją w nosidełku. Nie rozumiem mam, które tak krytykują mamy, że zbyt szybko podaje się dzieciom inny pokarm niż mleko. A Wy jak byłyście karmione? pewnie w 2 lub 3 miesiącu jadłyście kaszki kukurydziane i ryżowe a w 3 pewnie i zupki i rosołki. nie bądźcie nadgorliwe. Dodam, że Zosia jest karmiona mlekiem modyfikowanym i nawet jeszcze nie miała katarku.
Moja córeczka za tydzien skonczy 4 miesiace i czasami daje jej raz dziennie, miedzy posilkami gerberka(jabłuszko z banankiem.Bardzo jej smakuje i bardzo ładnie je.Nic nie wypluwa.
moja julitka skonczyla 4mce i jest karmiona wylacznie piersia.to jest moje trzecie dziecko i zamierzam do ukonczenia6mca karmic wylacznie piersia.moj najstarszy syn mial wprowadzone mleko modyfikowane od 3tyg zycia-karmienie mieszane i niestety chorowal najczesciej.oliwier do 6mca wylocznie na piersi i nie choruje.moje siostry tez przyznaja ze ich dzieci karmione naturalnie sa bardziej odporne
co za bzdura! Wytyczne WHO mówią jasno – do końca 6 mies WYŁĄCZNIE karmienie piersią. po 6 mies mozna podac inne rzeczy. a łyżeczką może sie po prosto bawić
Mój Stas 30 maja skończy 4 miesiące. Od 2 tygodni dostaje zupki które sama gotuje oraz jabłuszko które uwielbia. Karmie go piersią ale doświadczenie mnie nauczyło bo to jest moje 4 dziecko ze po kąpieli dostaje butelkę i spi do 2 w nocy a czasem do 4 a usypia około 20. Mój pierwszy syn był wychowywany tak jak zalecali zeby nie dokarmiać i nie dopajac butelka i potem był problem bo całe noce sie budził i chciał cyca . Karmiłam go 1 rok i 4 miesiące . Następne dzieci były przepajane od urodzenia a butla z mlekiem od 3 miesiąca i karmione piersią do 6-7 miesiąca a najbardziej chorowity jest najstarszy. Wiec co do odporności to bym miała obawy. Mój stas juz miał katarek pomimo karmienia tylko piersią bo było to ponad miesiąc temu wiec reguły niema. Każde dziecko jest inne drogie mamy i nie sugerujcie sie tym co jest napisane w poradnikach broszurkach i internecie obserwujcie swoje dzieci i słuchajcie waszych mam i babć które napewno udzielają wam rad a wy nie zawsze ich słuchacie. Jestem mama z 20 letnim doświadczeniem mój najstarszy syn ma 20 lat , 17 córka 11 i teraz 4 miesiące wszystkie dzieci dostawały zupki od trzech i pół miesięcy .
Pani Marto, zaktualizowaliśmy artykuł zgodnie z najnowszymi wytycznymi dotyczącymi wprowadzania pokarmów stałych do diety dziecka. Zachęcamy do lektury!
Mam pytanie, a czy Wasze dzieci już samodzielnie siedzą? “gotowość dziecka do utrzymania pozycji siedzącej w czasie karmienia;” jak mam to rozumieć? dziecko musi siedzieć czy ja mogę je podtrzymywać w pozycji siedzącej.
Hej, mój synek za tydzień kończy 4 miesiące, a swój pierwszy posiłek tzn. marchewkę z ziemniaczkami dostał mając zaledwie 3 i pół miesiąca. Krzywił minki, ale mu smakowało bo buzkę szeroko otwierał
Kacper skończy 4 miesiące 3 września. Od 2 tyg podaje mu sok z marchewki. Od kilku dni dostaje również papki z jabłka i gruszki. Są to raczej przekąski niż posiłki ale jest szczęśliwy jedząc.
Zdecydowałam się na wprowadzanie pokarmu dlatego ze ewidentnie zazdrościl mi każdego posiłku!
Na moim mleku jego kupy były zielone i wodniste. Teraz wszystko się unormowalo.
Pozdrawiam
Mój synek ma prawie 5 miesięcy i póki co cały czas jest tylko na piersi. Z wprowadzaniem pokarmów nie ma się co aż tak spieszyć zwłaszcza jeśli mama szybko do pracy nie wraca. Czytałam ze najlepiej podawać pokarmy stałe jak się zaobserwuje u dziecka zainteresowanie jedzeniem dorosłych. Np maluch sięga ręką po chlebek czy łyżkę w trakcie posiłku. Znam przypadki kiedy to mamy karmiły wyłącznie piersią do 8 miesiąca i wszystko było ok ale wtedy może istnieć ryzyko ze dziecko dostanie za mało np żelaza bo podobno po 6 miesiącu w mleku matki jest jego ilość niewystarczająca dla brzdąca. Czasami dzieci wypływają pokarm jak nie są jeszcze gotowe na nowe posiłki. Na szczęście można suplementami odpowiednio wyznaczonymi przez pediatrę uzupełniać dietę dziecka np o to żelazo.
Moja córka skończyła 4 miesiące 4 sierpnia a podałam jej już deserek 6 dni przed ;)
Karmię piersią i jak podałaś zupkę???
a karmicie piersia czy m. modyfikowanym?
a karmicie piersia czy mlekiem modyfikowanym?
Witaj moja Agatka 3 sierpnia będzie miała 4 miesiące i trzy dni temu podałam jej pierwszą zupkę:)
Witam!Moja corka 2sierpnia konczy 4mce od kiedy mam jej wprowadzic inne menu niz mleczko iod czego najlepiej zaczac?
Aneta w dniu 28 kwietnia 2016 23:38
Widzę że niektóre mamusie są tu bardzo nadgorliwe i stosują się do zasad które są w artykule,ale drogie mamusie każde dziecko jest inne.Moja córeczka 5 maja skończy 4 miesiące i zamierzam zacząć jej dawać zupki lub deserki,tym bardziej że doktorka sama mi powiedziała że już mogę więc nie widzę problemu,dodam że córeczka pije mleko modyfikowane i jak na razie nie chorowała jest okazem zdrowia,więc to też wszystko zależy od dziecka jak reaguje na inne jedzenie,także drogie mamusie wystarczy tylko bacznie obserwować swoje dziecko.Pozdrawiam