Socjologowie grzmią, że 25 lat to dzisiaj nowa 18-tka – coraz dłużej jesteśmy dziećmi, zależnymi od rodziców i nieustabilizowanymi życiowo, coraz później zaczynamy myśleć o własnych dzieciach. Dobrze to czy źle?
Samo pojęcie późnego macierzyństwa ewoluowało dość znacznie w ostatnich dekadach. Nasze mamy uważane była za „stare pierwiastki” rodząc pierwsze dziecko w wieku 27 lat. Później granica rozsądku przesunęła się na 30, a następnie 35 lat. Do dzisiaj w większości medycznych źródeł znajdziemy rozróżnienie ciąż do 35 roku życia i późniejszych – te ostatnie oficjalnie obarczone są znacznie większym ryzykiem niepowodzenia. Co nie zmienia faktu, że według danych GUS-u aż 16% wszystkich żywych urodzeń w Polsce w 2016 roku przypadło na mamy od 36 roku życia! A liczba ta będzie na pewno jeszcze rosnąć.
Mama po 40-tce nie jest już kuriozum
W Wielkiej Brytanii spośród wszystkich rodzących kobiet aż 4% stanowią już czterdziestolatki. Jakby tego było mało, media zasypują nas wciąż doniesieniami o ciążach celebrytek w wieku 42, 43 czy nawet 47 lat. Z jednej strony opinia publiczna często dopinguje odwagę dojrzałych mam i podkreśla ich prawo do posiadania rodziny, z drugiej, wysuwane są suche fakty naukowe mówiące o biologicznych ograniczeniach gatunku ludzkiego. Faktycznie bowiem, dla kobiet szczyt płodności przypada na środek trzeciej dekady życia, a 38 lat uznawane jest za wiek dramatycznego spadku możliwości poczęcia. Z każdym rokiem spada także jakość samych jajeczek, a jeśli partner jest w podobnym wieku, również jakość spermy. Co nie oznacza, że się nie da zajść w ciążę czy urodzić zdrowego dziecka – ok. 40% czterdziestolatek ujrzy dwie kreski na teście przed upływem jednego roku starań o potomstwo. Co ciekawe, nie jest to też wcale aż taka nowość – w latach 20-tych ubiegłego stulecia, gdy nie było jeszcze ogólnodostępnej antykoncepcji hormonalnej, średni wiek, w którym kobieta rodziła ostatnie dziecko oscylował wokół 42 lat!
Medyczne ryzyko późnej ciąży
Z faktami ciężko jest jednak dyskutować, a mimo zmiany warunków życia i zdrowia współczesnego społeczeństwa, biologia pozostaje wciąż nieugięta. Starsze kobiety myślące o dzieciach muszą z pełną odpowiedzialnością zaakceptować większe ryzyko komplikacji ciążowych takich jak poronienie, nadciśnienie, cukrzyca ciążowa, przedwczesny poród oraz martwe urodzenie. Dla wieku 40 lat oficjalny wskaźnik poronienia wynosi 33%, dla wieku 43 już aż 45%. Najwięcej przyszłych mam martwi się naturalnie wadami wrodzonymi płodu i obawa ta jest w pełni uzasadniona – po czterdziestce jedna na sto ciąż wiąże się z Zespołem Downa, a w wieku 49 lat jedna na dziesięć! Macierzyństwo po czterdziestce oznacza również większe ryzyko wad serca oraz wad przełyku u płodu. Wbrew powszechnemu mniemaniu nawet zapłodnienie in vitro nie pozwala wznieść się magicznie nad ograniczenia wiekowe – wiele klinik nie przyjmuje pacjentek po 40 roku życia, ponieważ prawdopodobieństwo sukcesu przy pojedynczej próbie wynosi już tylko 15%.
Czy starsza mama sobie poradzi?
Przeciwnicy późnego rodzicielstwa wskazują również na inne potencjalne negatywy odkładania decyzji o ciąży. Rodząc w wieku 40 lat musisz zdawać sobie bowiem sprawę, że prawdopodobnie będziesz najstarszą mamą wśród rówieśników twojego dziecka. Że zbliżając się do 50-tki będziesz wciąż potrzebować olbrzymich zapasów energii i siły, a nim twoja pociecha się usamodzielni, możesz już być na rencie lub emeryturze. Pojawiają się pytania, w jakiej będziesz formie na ślubie swego potomstwa i czy w ogóle doczekasz się wnuków. Nie są to wątpliwości trywialne i wyssane z palca, bo dzisiejsi trzydziestolatkowie wciąż często oczekują od swych rodziców pomocy, zwłaszcza w formie babcinej opieki. Nie da się też ukryć, że inaczej wstaje się do krzyczącego w nocy maleństwa w wieku 25, 35 i 45 lat…
A co z dziećmi?
Nie wszystkie prognozy i analizy są jednak tak przygnębiające. Okazuje się bowiem, że jeśli przyjrzeć się dobrobytowi i zdrowiu samych dzieci, potomstwo starszych mam radzi sobie znacznie lepiej. I trudno się temu dziwić, wziąwszy pod uwagę fakt, że, statystycznie rzecz biorąc, kobieta w wieku 35 lat ma już zwykle 10 przepracowanych lat za sobą, ustabilizowaną karierę i nieprzypadkowego partnera. Z wiekiem rośnie też skłonność do poświęceń, cierpliwość i odpowiedzialność, co zwykle przekłada się na lepszą opiekę macierzyńską. W jednym z badań, opublikowanym w periodyku „Journal of Epidemiology and Community Health”, wysunięto wręcz tezę, że pociechy starszych mam są mądrzejsze i się lepiej zachowują. Naukowcy wskazują, że niemałą rolę odgrywa w tym procesie także lepsze odżywianie się kobiety w czasie ciąży i częsty związek późnego macierzyństwa z doskonaleniem własnego wykształcenia. Finansowa stabilność przekłada się także często na emocjonalny spokój matki oraz lepsze możliwości wspierania rozwoju i edukacji dzieci.
Późna ciąża, dłuższe życie?
Najnowsze badania naukowe, jakby chcąc wzmocnić i uzasadnić współczesne trendy demograficzne, wskazują na jeszcze jedną ważną zaletę późnego macierzyństwa. Zdaniem badaczy z Teksasu rozpoczęcie rodziny ze znacznym opóźnieniem dodaje matce nawet kilka dodatkowych lat życia! Kobieta, która rodziła po raz ostatni po 33 roku życia ma dwa razy większe szansę dożyć się sędziwego wieku lat 95, niż ta która po raz ostatni została matką przed trzydziestką. I to nie koniec dobrych wiadomości. Poród po 35 roku życia zdaniem naukowców z Kalifornii przekłada się również na lepsze funkcjonowanie mózgu po menopauzie i może w zasadniczym stopniu ograniczać rozwój demencji.
Jak widać, po każdej stronie da się znaleźć zasadne argumenty i najprawdopodobniej można zawsze wykorzystać je na swoją korzyść. Jeśli strach przed powikłaniami zdrowotnymi spędza ci sen z powiek, możesz racjonalnie bronić się przed późną ciążą, co, zwłaszcza w kontekście rozwoju własnych pasji, ma na pewno swoje plusy. Ale jeśli w wieku 40 lat czujesz wciąż potrzebę powiększenia rodziny i miejsca we własnym sercu, nic nie stoi na przeszkodzie, aby wziąć byka za rogi. Takich kobiety jak ty będzie coraz więcej!
Tagi: późna ciąża
Dodaj komentarz