Strona główna » Imiona »
Imię pochodzenia greckiego, utworzone ze słów nike, czyli zwycięstwo, i demos – lud. Oznacza zatem tego, który zwycięża dla ludu. Wywodzi się od słowa oznaczającego „ten, który zwycięża dla ludu”. Nikodem opisany w Nowym Testamencie w Ewangelii św. Jana był jednym z faryzeuszy, który występował w obronie Jezusa, przez co naraził się na obelgi. Po ukrzyżowaniu Chrystusa pomagał w złożeniu ciała w grobowcu.
Nikodem to imię męskie pochodzenia greckiego, oznaczające „ten, który zwycięża dla ludu”. Rodzice chętnie je wybierają ze względu na biblijne odniesienia i eleganckie, ponadczasowe brzmienie.
W ostatnich latach Nikodem znalazł się w gronie najczęściej nadawanych imion chłopięcych w Polsce, co potwierdza jego rosnącą popularność i uniwersalny charakter.
Najczęściej obchodzi się je 31 sierpnia, choć w tradycji katolickiej można spotkać także inne daty: 1 czerwca, 3 sierpnia i 15 września. To dzień wspomnienia męczenników i patronów związanych z tym imieniem. Święty Nikodem stał się symbolem odwagi, ponieważ publicznie stawał po stronie prawdy, mimo że było to ryzykowne w społeczności żydowskiej. W kalendarzu kościelnym to jedno z rzadziej spotykanych, ale wciąż ważnych wspomnień.
Najważniejszym patronem pozostaje św. Nikodem opisany w Nowym Testamencie. Nikodem miał być wpływowym faryzeuszem, członkiem Sanhedrynu, który pojawia się w Ewangelii według św. Jana. Rozmawiał z Jezusem o nowym narodzeniu i chrzcie, bronił Go wobec innych Żydów, a po ukrzyżowaniu – wraz z Józefem z Arymatei – pomagał pochować ciało Zbawiciela. Niósł wówczas wonności i brał udział w obrzędach namaszczenia, oddając cześć Chrystusowi mimo niebezpieczeństwa. Poniósł śmierć męczeńską z rąk Żydów.
Choć rzadziej spotykane niż w przypadku innych imion, Nikodem ma swoje zdrobniałe formy. Najczęściej używa się wersji Nikuś, Niko lub Dem, które nadają mu lżejszy, przyjazny charakter. W Polsce imię to zachowało swoją oryginalną formę, a jego pochodzenia greckiego warianty występują także w innych językach europejskich.
Osoby o takim imieniu często kojarzone są z prawością, poszukiwaniem prawdy i odwagą. Z natury poważny, ale także otwarty na duchowość, Nikodem bywa uznawany za człowieka analitycznego, dociekliwego i skłonnego do zadawania pytań. Jego patron – biblijny faryzeusz – jest przykładem osoby, która nie bała się szukać odpowiedzi nawet wbrew opinii większości.
Warianty tego imienia pojawiają się w wielu tradycjach chrześcijańskich i świeckich:
Znane osoby to m.in. Nikodem Bończa-Tomaszewski – polski publicysta i historyk literatury.
Motyw Nikodema występuje w dziełach chrześcijańskich oraz opracowaniach naukowych. Książki, które nawiązują do tej postaci, analizują jego rolę jako faryzeusza, który nie odrzucił nauki Jezusa. Jego historia często opisywana jest w opracowaniach religijnych, w tym w tekstach dostępnych w źródłach takich jak Wikipedia wolna encyklopedia.
Jednak dla Polaków najsłynniejszym Nikodem jest Nikodem Dyzma – literacki bohater powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza „Kariera Nikodema Dyzmy”, który dzięki przypadkowi i sprytowi zrobił błyskawiczną karierę w międzywojennej Polsce. Postać ta stała się symbolem człowieka pozbawionego kompetencji, a jednak odnoszącego sukcesy dzięki manipulacji i układom.
Szukaj wśród imion męskich, żeńskich i uniwersalnych
